Τι θα περίμενα από το ΠΑΣΟΚ σε σχέση με την "πράσινη ανάπτυξη"

του Δημήτρη Καραμίτσα

Για να μην αεροβατούμε και απλώς τυρβάζουμε.

Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για την «πράσινη ανάπτυξη» κρίνεται από εμένα προσωπικά ως πολύ λίγη, ανούσια και κοινωνικο-πολιτικά αρνητική.
Την ίδια πρόταση θα μπορούσε να κάνει οποιοδήποτε δεξιό κόμμα και φυσικά ζητήματα όπως ο ενεργειακός μετασχηματισμός, ο τουρισμός και οι μεταφορές εξετάζονται και επιλύονται με αντίστοιχο τρόπο στα προγράμματα της Ν.Δημοκρατίας (http://www.nd.gr/programma/index11.html., http://www.nd.gr/programma/index13.html και αλλού όπως στα επιμέρους προγράμματα και νομοθετήματα των αρμοδίων υπουργείων).

Η προσέγγιση είναι ταυτόσημη και απουσιάζει από αυτή κάθε έννοια ριζοσπαστικής κοινωνικής παρουσίας και διαχείρισης. Ο δημοκρατικός σοσιαλισμός είναι ολοκληρωτικά απών από την πρόταση.

Η πρόταση αυτή καθεαυτή.
Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σε γενικές γραμμές αποσπασματική, συντηρητική, προδεδομένη και μη καινοτόμος, ατελέσφορη στην ουσία της, άκρως καπιταλιστική και ευνοϊκή για τα ιδιωτικά συμφέροντα (ακόμα και επικίνδυνη για το περιβάλλον).
Αποσπασματική : Διότι αναφέρεται σε τρεις μόνο επιμέρους τομείς : την ενέργεια, τις μεταφορές και τον τουρισμό. Η πρόταση όφειλε να είναι ολική και να περιλαμβάνει ένα συνολικό μοντέλο λειτουργίας της οικονομίας.
Συντηρητική: Διότι στηρίζεται στις αυτές υπάρχουσες προ πολλού οικονομικές και πολιτικές δομές.
Προδεδομένη και μη καινοτόμος: Ακολουθήθηκε πιστά το πρότυπο του Ο.Ο.Σ.Α. και του Δ.Ν.Τ., όπως αυτά προκαθορίστηκαν από ομάδες συμφερόντων και πρόσωπα, όπως ο Ροκφέλλερ και οι συν αυτώ. Δεν εισάγει καμία παγκόσμια ή ευρωπαϊκή καινοτομία σε κανένα επίπεδο.
Καπιταλιστική και ευνοϊκή για τα ιδιωτικά συμφέροντα: Η πρόταση συντηρεί και επαυξάνει τις καπιταλιστικές δομές, ενισχύοντας την διείσδυση των δεδομένων και ικανών προς επένδυση ιδιωτικών συμφερόντων στο νευραλγικό τομέα της ενέργειας. Πρόκειται για επενδυτική πρόταση προς τους ισχυρούς ιδιώτες. Κατά την πρόταση Ροκφέλλερ ζητούμενο είναι η οικονομική διείσδυση των ιδιωτών στον τομέα της ενέργειας (όπου οι «κρατικές» επιχειρήσεις έχουν τον πρώτο λόγο) μέσω προγραμμάτων μετασχηματισμού των παραγωγικών μονάδων και των πηγών ενέργειας, καλυπτόμενη υπό τον οικολογικό χαρακτήρα των νέων πηγών. Αυτό εξυπηρετεί η πρόταση, καθώς δεν υπάρχει καμία θέση περί της ενέργειας ως δημόσιου κοινωνικού αγαθού, περί κυριότητας των πηγών ενέργειας από τις κοινωνίες, κοινωνικούς φορείς και ΟΤΑ και πολλά άλλα. .
Ατελέσφορη στην ουσία: Η παραγωγή και συγκέντρωση ενέργειας, ειδικά ως τίθεται, δεν λύνει κανένα δομικό παραγωγικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας. Η ενέργεια δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μόνη της για παραγωγικούς σκοπούς και δεν είναι ενεργοβόροι όλοι οι κλάδοι της παραγωγικής ή μη δραστηριότητας. Πρόκειται άλλωστε για ενέργεια «ακριβή» που δεν αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα (κατά την διαχέουσα την πρόταση καπιταλιστική λογική). Το κύριο ζητούμενο και πρόβλημα ατελεσφορίας παραμένει : που θα διατεθεί η ενέργεια αυτή ;
Επικίνδυνη για το περιβάλλον: πέραν του ζητήματος της εικόνας, της αλλαγής της οπτικής και των φυσικών στοιχείων, υπάρχουν σημαντικά ζητήματα προστασίας της χλωρίδας και της πανίδας, υπερθέρμανσης, ακόμα και πρόβλημα διαχείρισης των συσσωρευτών (μπαταριών) όπου συσσωρεύεται η ενέργεια. Απουσιάζει και η ολική συγκρότηση σχεδίου και η καινοτομία (π.χ κύμα, υδρογόνο κλπ.) και η ουσιαστική αειφορία που έχει ως προδεδομένο την μέτρηση και καθορισμό της αναγκαίας ενέργειας και την παραγωγή μόνο αυτής.

Αυτά εν ολίγοις, διότι η προσεκτική θεώρηση και προσέγγιση όσων γράφονται στην πρόταση αποκαλύπτει και ανακαλύπτει σειρά ουσιωδών προβλημάτων και κοινωνικοπολιτικών προβληματικών.

Τι θα ήθελα από την πρόταση και πως θα την κατασκεύαζα ή θα την έβλεπα θετικά

Η πρόταση έπρεπε να αναφέρεται, πρώτα από όλα, σε παραγωγική ολότητα.
Επρεπε να σχεδιάζει ένα συνολικό παραγωγικό προσανατολισμό και μάλιστα κομμένο και ραμμένο, δημιουργημένο, στα πλαίσια των ελληνικών ιδιαιτεροτήτων (παραγωγικών, κλιματικών, φυσικών, ιδιοαξίας προϊόντων κ.α.) και των ελληνικών κοινωνικών δεδομένων (ανεργία νέων, παραγωγικό έλλειμμα, οικονομική αδυναμία κ.α.). Μόνο αυτός θα εξασφάλιζε τεχνοκρατικά συνολική αειφορία και επιτυχία.
Η πρόταση όφειλε να δίνει λύση στο κορυφαίο πολιτικό και συνάμα κοινωνικό ζήτημα της ενεργοποίησης των πολιτών. Επρεπε δηλ. και πρέπει να περιέχει τους μοχλούς πολιτικής και κοινωνικής παραγωγικής ενεργοποίησης, να αποτελεί πρόταση για όλους τους πολίτες της χώρας αυτής. Στο πολιτικό πλαίσιο έπρεπε και πρέπει να εισαγάγει νέους θεσμούς δημοκρατίας και για να είναι σοσιαλιστική θα πρέπει να εισαγάγει θεσμούς κοινωνικής κυριότητας και διαχείρισης. Τέτοιους θεσμούς έχω (και έχουμε) προτείνει πολλούς και αποτελεσματικούς. Για την παραγωγική συνολική ενεργοποίηση έχουν επίσης τεθεί σειρά πραγματικά ορθολογικών προτάσεων, που αξιοποιούν τα σημερινά κοινωνικά δεδομένα κατά τρόπο ουσιώδη, πραγματιστικό και με μεγάλο χρονικό ορίζοντα αποτελεσματικότητας, που θέτουν την βάση μιας πραγματικής οικονομίας της κοινωνίας. Οι προτάσεις αγνοήθηκαν στην ουσία τους, ενώ χρησιμοποιήθηκε (μερικά) το πλαίσιο των γενικών αρχών, που είναι τελικά αναντίστοιχο με την καθεαυτό πρακτική πρόταση.
Θα αναφέρω εν τάχει μερικά από τα αναγκαία στοιχεία που έχουν προταθεί και απουσιάζουν:
- Ουσιαστική παραγωγική προσέγγιση και δημιουργία προϊόντων «ελληνικής ιδιοαξίας».
- Παραγωγική κατεύθυνση (πάγια) με βάση την παραγωγική επάρκεια κάλυψης των κοινωνικών ανθρωπίνων αναγκών.
- Παραγωγική προσέγγιση, πρόταση και δράση που ξεκινά από την οργανωμένη δημοκρατικά σε κράτος κοινωνία και όχι από την βούληση του κάθε κερδοσκόπου ιδιώτη. Παραγωγικοί τομείς και δυνατότητες (μαζί με χιλιάδες ανθρώπους) μένουν ανεκμετάλλευτες εις όφελος των ιδιωτών «επενδυτών» και εις αναμονή τους.
- Ενεργός άμεση συμμετοχή – ενεργοποίηση των νέων με την χωρίς κόστος παραγωγή ελεύθερης κοινωνικής γνώσης μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία
- Παραγωγική ενεργοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού (παντού και στο τομέα της ενέργειας) που ξεκινά από την διαδικασία της «ενδοσκόπησης» βούλησης και κλίσεων (έργο της παιδείας) και καταλήγει στην συγκρότηση δημοκρατικών κοινωνικών επιχειρήσεων που θα λειτουργούν με ένα νέο πρότυπο αυτοδιαχείρισης, με πρόταση ίσης συμμετοχής των ανθρώπων (ειδικά των νέων). Το τελευταίο αξιοποιεί αλληλοεπιδραστικά το ανθρώπινο δυναμικό (από τους ανθρώπους και υπέρ αυτών και της κοινωνίας) και επιλύει παραγωγικά και κοινωνικά ελλείμματα (π.χ. ανεργία).
- Δημοκρατική Κοινωνική Συμμετοχή, κυριότητα και οπωσδήποτε άμεσος και δημοκρατικός έλεγχος και κοινωνική συνδρομή, μέσα από νέους θεσμούς που έχουν προταθεί και αιτιολογηθεί με ακρίβεια και πληρότητα. Ετσι επιτυγχάνεται (μεταξύ άλλων) η συνολική κοινωνική ενεργοποίηση, ταυτιστική δικαιωματική συμμετοχή και συνδρομή και ο αποφασιστικός ρόλος της κοινωνίας και των ανθρώπων στο γίγνεσθαι. (Παρενθετικά) ποτέ δεν θα αποδεχθώ ότι τα στοιχεία της παραγωγής ενέργειας που αποτελούν κοινά τοις πάσι (κοινόχρηστα), όπως αέρας, νερό κλπ. θα χρησιμοποιούνται από επιχειρηματίες προς ίδιον όφελος, χωρίς καταβολή αντιτίμου στην κοινωνία.
- Δημοκρατικός Κοινωνικός Ελεγχος της διακίνησης και της μεταπρατικής οικονομίας με θέσπιση ελάχιστων επιτρεπτών τιμών παραγωγού και ανώτατων τιμών καταναλωτή.
- Ποιοτική και καινοτόμος παραγωγική προσέγγιση σε κάθε τομέα της διαδικασίας (οριζόντια και κάθετη) με άμεση συνδρομή των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που μετατρέπονται σε κοινωνικά δημοκρατικά Α.Ε.Ι. (προτάσεις έχουν γίνει)
- Σύστημα ηλεκτρονικού ελέγχου και εξασφάλισης ποιότητας και διακίνησης. (Μοντέλα για τα ανωτέρω έχουν εκπονηθεί, αλλά μάλλον κείτονται σε κάποιους καλάθους αχρήστων).
- Παράλληλο σύστημα κοινωνικής πνευματικής ιδιοκτησίας (κοινωνική κυριότητα καινοτομίας)
- Ολοκληρωμένο πανελλαδικό σύστημα διαχείρισης και επανεισαγωγής των καταλοίπων (απορριμμάτων, υγρών κλπ.) κοινωνικής ιδιοκτησίας, με στόχο την «παραγωγή» ολοένα και λιγότερων απορριμμάτων και την εκμετάλλευση των παραγόμενων.

Αυτά είναι μόνο μερικά από τα πιο κεντρικά κοινωνικά και εθνικά ζητούμενα για το άμεσο μέλλον της χώρας και πλέκονται σε ένα ευρύτατο πλαίσιο καινοτόμων αλλά εφαρμόσιμων και αναγκαίων προτάσεων που θα οδηγήσουν στον κοινωνικό και παραγωγικό μετασχηματισμό της χώρας και στην δημιουργία μιας Ελλάδας που πραγματικά θα ανήκει στους Ελληνες.
Το ότι στο ΠΑΣΟΚ δόθηκαν πλήρεις προτάσεις, αλλά δεν εντάχθηκαν στο πρόγραμμά του στο ελάχιστο (εντάχθηκαν μόνο ως προς το γενικό πλαίσιο αρχών), αλλά βλέπουμε προτάσεις νεοφιλελεύθερης πολιτικής προσέγγισης, αποτελεί λυπηρή απόδειξη διαχειριστικής και πολιτικής ανεπάρκειας και υποτέλειας.
Εάν δεν μπορούν να συλλάβουν τις ανάγκες των ανθρώπων και της κοινωνίας, εάν δεν μπορούν να εισαγάγουν ούτε ψήγμα δημοκρατίας και σοσιαλισμού στα προγράμματά τους, εάν εξυπηρετούν με δεδομένο συντηρητικό τρόπο την άρχουσα καθεστηκυία τάξη (ημεδαπή και αλλοδαπή) και δεν τιμούν τις πολιτικές αρχές που πρεσβεύει το ΠΑΣΟΚ, θα πρέπει να καλοσκεφτούν ότι απέναντί τους έχουν την δημοκρατική κοινωνική πρωτοπορία που σύντομα θα αναγκαστεί να συγκροτηθεί και να κυριαρχήσει μέσα από άλλα μορφώματα.
Εάν αντιλαμβάνονται αυτογνωστικά (δύσκολο) τις αδυναμίες τους, ας πάνε από τώρα στα σπίτια τους.
Ο προοδευτικός λαός απαίτησε να αλλάξουν όλα !!!.