Φεύγουν και αφήνουν πίσω τους συντρίμμια

Tο ταμιακό έλλειμμα του προϋπολογισμού στο οκτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου παρουσίασε και νέα, σοβαρή επιδείνωση,και ξεπέρασε, τον ετήσιο στόχο του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών για το 2009, που τέθηκε με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης στα 17,18 δισ. ευρώ. Ήδη επομένως, στο οκτάμηνο υπερβαίνει το στόχο, κατά 2,8 δισ. ευρώ. Στο τέλος Ιουλίου 2009 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,7 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το ταμιακό έλλειμμα διπλασιάστηκε σε σχέση με πέρυσι και εκτινάχθηκε , στο οκτάμηνο του 2009 ,στα 20 δισ. ευρώ ή στο 8% του ΑΕΠ. Στο αντίστοιχο οκτάμηνο του 2008, το ταμιακό έλλειμμα του προϋπολογισμού ήταν 10,7 δισ. ευρώ ή 4,4%, που σημαίνει ότι φέτος σχεδόν διπλασιάστηκε.

Για το έλλειμμα της «Γενικής Κυβέρνησης» , ο στόχος ήταν το 3,7% του ΑΕΠ, αλλά ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Γιάννης Παπαθανασίου, τον αναθεώρησε προχθές, δηλώνοντας ότι, λόγω της συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας, φέτος, το έλλειμμα θα διαμορφωθεί στο 6% του ΑΕΠ και, μάλιστα, υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστούν τα μέτρα της κυβέρνησης, όπως η τακτοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων και τα μέτρα για τη μείωση των δαπανών.

Αφησε δηλαδή ανοιχτό το ενδεχόμενο να διαμορφωθεί τελικά σε υψηλότερα επίπεδα, που είναι και η πιο πιθανή εκδοχή, αφού έσοδα δεν εισπράττονται πλέον, ενώ οι δαπάνες, λόγω και των εκλογών, βαίνουν αυξανόμενες.

Η επόμενη κυβέρνηση, στις 5 Οκτωβρίου, θα κληθεί να διαχειριστεί το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα και θα χρειαστεί να προσφύγει σε δανεισμό, ύψους 10 δισ. ευρώ, στο τελευταίο δίμηνο, πέραν της έκδοσης των εντόκων γραμματίων, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, που έχει προγραμματιστεί για τις αρχές Οκτωβρίου.για να καλύψει τις έκτακτες ταμιακές ανάγκες, που θα δημιουργηθούν στο τελευταίο δίμηνο του έτους, που παραδοσιακά διογκώνονται.

Ταυτόχρονα τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος τόσο για το μήνα Ιούλιο όσο και για το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου, δείχνουν πολύ μεγάλη πτώση των εισπράξεων από τη ναυτιλία και τον τουρισμό, αλλά και μείωση των εξαγωγών.
Οι απώλειες από το ναυτιλιακό συνάλλαγμα έφθασαν τα 3,45 δισ. ευρώ, 917 εκατ. ευρώ λιγότερες ήταν οι εισπράξεις από τον τουρισμό στην ίδια περίοδο, ενώ κατά 2,6 δισ. ευρώ μειώθηκαν οι εισπράξεις από εξαγωγές.
Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 537 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2008 και διαμορφώθηκε σε 1.875 εκατ. ευρώ, λόγω της μεγάλης υποχώρησης του εμπορικού ελλείμματος.Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών μειώθηκε, λόγω της μείωσης των εισπράξεων από τον τομέα των μεταφορών κατά 38,1% και από τον τουρισμό κατά 16,7%.

Στην περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2009 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 4.944 εκατ. ευρώ ή 22,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008 και διαμορφώθηκε σε 16.614 εκατ. ευρώ.

Η εξέλιξη αυτή είναι κυρίως αποτέλεσμα της μεγάλης μείωσης του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, αλλά παράλληλα όμως, τα πλεονάσματα των ισοζυγίων των υπηρεσιών και των τρεχουσών μεταβιβάσεων μειώθηκαν σημαντικά. Επίσης, μικρή μείωση παρουσίασε το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων.

Το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων, το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό, διαμορφώθηκε σε 15.358 εκατ. ευρώ στο επτάμηνο, έναντι 18.973 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2008, σημειώνοντας μείωση κατά 19,1%.

Σε ό,τι αφορά τις ροές των επενδυτικών κεφαλαίων, τον Ιούλιο του 2009 καταγράφηκε καθαρή εισροή 709 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των αμέσων επενδύσεων στην Ελλάδα από μη κατοίκους.

Η σημαντικότερη συναλλαγή αφορά εισροή 673 εκατ. ευρώ για την αύξηση της συμμετοχής της Deutsche Telekom AG στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΤΕ [OTEr.AT] από 25% σε 30%.

Τον ίδιο μήνα, οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εκροή 95 εκατ. ευρώ. Οι σημαντικότερες συναλλαγές αφορούν αφενός εκροή 20 εκατ. ευρώ από την Jumbo Ανώνυμη Εμπορική Εταιρεία για συμμετοχή στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής της Jumbo ECB και αφετέρου εκροή 10 εκατ. ευρώ από τη Eurobank [EFGr.AT] για συμμετοχή στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής της Bank Post SA (Ρουμανία).

Στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2009 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθε σε 2.414 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό έφθασε τα 600 εκατ. ευρώ.

Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 23,7 δισ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου.

Στην κατηγορία των «λοιπών» επενδύσεων η καθαρή εκροή ύψους 9,4 δισ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 15,7 δισ. ευρώ, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αύξηση (εισροή) των αντίστοιχων τοποθετήσεων στην Ελλάδα από πιστωτικά ιδρύματα και θεσμικούς επενδυτές του εξωτερικού (κατά 5,3 δισ. ευρώ) καθώς και από την εισροή ύψους 1,1 δισ. ευρώ για τη χορήγηση από μη κατοίκους δανείων στο Δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.