55 χρόνια ΕΟΚΑ

ΡΕΝΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ : Ο ΡΩΜΑΝΟΣ ΤΗΣ ΠΙΤΣΙΛΙΑΣ

Ενας επιφανής Κύπριος αντιστασιακός, Τομεάρχης της ΕΟΚΑ, ένας μεγάλος Ελληνας, ο ΡΕΝΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ παρέστη στον εορτασμό της 96ης Επετείου της Ανακηρύξεως της Αυτονομίας Β.Η./ρου στην Αθήνα, ως εκπρόσωπος του ‘Συνδεσμου Αγωνιστών της ΕΟΚΑ 1955-1959’ και είχε την καλωσύνη να μας παραχωρήσει την ακόλουθη συνέντευξη:


1] Ερώτηση: Kύριε Κυριακίδη, στον λόγο που εκφωνήσατε για την επέτειο της ανεξαρτησίας της Β.Η./ρου, είσαστε φανερά συγκινημένος. Γενικά υπάρχει μία ιδιαίτερη σχέση και συνεργασία ανάμεσα σε Κυπρίους και Βορειοηπειρώτες. Θα θέλατε να μας πείτε γιατί;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Με τους αδελφούς μας Β.Η./τες έχουμε πολλά κοινά. Είμαστε και οι δύο τμήματα του Ελληνισμού, που γεννηθήκαμε σκλάβοι και αγωνιστήκαμε για την Ενωση με την Μητέρα Ελλάδα. Οι αγώνες μας αυτοί ήταν πολύνεκροι, είτε στα πεδία των μαχών είτε σε τόπους εκτελέσεων ή βασανιστηρίων. Χωριά ολόκληρα ρημάχτηκαν και οι λαοί μας πέρασαν αφάνταστα βάσανα, αλλά οι Μεγάλες Δυνάμεις μας αγνόησαν και εμπόδισαν αυτήν την Ενωση, χωρίς να μας ρωτήσουν. Τώρα και οι δύο ζούμε κάτω από τον ξένο δυνάστη και ξέρουμε τι σημαίνει αυτό, γιαυτό υπάρχει μεταξύ μας αλληλοκατανόηση και αλληλουποστήριξη.

2] Ερώτηση: Μιλήστε μας για τους αγώνες σας στην ΕΟΚΑ με τον Διγενή. Επί τη ευκαιρία, θα μου επιτρέψετε να πώ, ότι ο Διγενής, πριν την ΕΟΚΑ, ίδρυσε την Αντιστασιακή Οργάνωση ‘Χ’ στην Ελλάδα [1941-1944]

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το γνωρίζω. Εγώ, τον Μάιο του1955 ήμουν φοιτητής στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, μαζί με άλλους συμπατριώτες μου, και σπούδαζα φυσιογνώστης. Όταν μάθαμε ότι άρχισε η αντίσταση των Κυπρίων στο νησί, κάναμε εδώ δική μας Οργάνωση, που την οναμάσαμε Κ.Α.Ρ.Η [Κύπριοι Αγωνισταί Ριψοκινδύνου Ηγεσίας] και ετοιμαστήκαμε για τον αγώνα, κάνοντας εκπαίδευση μόνοι μας, αλλά μην γνωρίζοντας ότι ήδη είχε αρχίσει ο αγώνας στην Κύπρο από την 1η Απριλίου. Κατέβηκα στην Κύπρο, ήρθα σε επαφή με τον αρχηγό Γρίβα Διγενή και αυτός μου είπε:
« Πήγαινε στην Αθήνα και να μου φέρεις αυτούς τους φοιτητές αμέσως κάτω, γιατί την 1η Απριλίου μου έπιασαν τους τομεάρχες μου οι Εγγλέζοι και δεν έχω στελέχη γενικά.». Πράγματι, γύρισα στην Αθήνα και μετά επιστρέψαμε στην Κύπρο οκτώ φοιτητές, εγκαταλείποντας τις σπουδές μας. Από τότε ο Διγενής ήτανε μαζί μου. Πήγαμε και οι δύο στην Κακοπετριά, το χωριό μου, έμενε εκεί και έκανε τα λημέρια μας πάνω στο χωριό Σπήλια.

3] Ερωτηση: Γιατί ονομαστήκατε ‘ Ρωμανός της Πιτσιλιάς; Πεστε μας για τις μάχες που συμμετείχατε.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ‘Ρωμανός’ ήταν το ψευδώνυμό μου και ‘Πιτσιλιά’ είναι μία περιοχή στην Κύπρο, στους πρόποδες του όρους Τρόοδος, που περιλαμβάνει αρκετά χωριά της επαρχίας Λεμεσού και Λευκωσίας, μεταξύ αυτών την Κακοπετριά, τα Σπήλια και την Κηπερούντα, μέρη όπου πολέμησα Στις 23 Νοεμβρίου 1955 έγινε η έναρξη της μεγάλης επιχείρησης , της Παγκύπριας επιχείρησης, την οποίαν ονομάσαμε ‘Προς την Νίκη’, κάναμε εμείς μία ενέδρα εκεί στην Κηπερούντα και πήγαμε πάνω στα λημέρια. Και ο αρχηγός το ίδιο, μαζί μου. Στις 11/12 έγινε η επιχείρηση των Εγγλέζων, εναντίον των λημεριών [η γνωστή ως Μάχη των Σπηλιών] Εκεί τραυματίστηκα και με πιάσανε.

4] Τότε η σύλληψη από τους Εγγλέζους, και μάλιστα κάτω από τέτοιες συνθήκες, σήμαινε ΚΡΕΜΑΛΑ. Τι συνέβη με εσάς;

AΠANTHΣH: Δεν υπολογίζαμε κρεμάλα, τότε. Με πήγαν στην φυλακή, στα κελλιά των μελλοθανάτων, διότι κρατούσα όπλο μαζί μου, και το όπλο σήμαινε ΘΑΝΑΤΟΣ. Εκεί συνάντησα τον Μιχαλάκη τον Καραολή , τον Αντρέα τον Δημητρίου, ύστερα ήλθε ο Ζάχος, ο Χαρίλαος, ο Πατάτσος, όλοι ήρθανε. Μέναμε εκεί περίπου δύο μήνες μαζί, στα κελλιά του θανάτου. Υστερα, εις την δίκην μου εμένα, δεν ξέρω γιατί τους έπιασε, με δίκασαν 12 χρόνια φυλακή, ενώ θα πήγαινα για θάνατο. Σου λέει, είναι γραμματισμένος αυτός, είναι επιστήμονας, θα είναι εις βάρος μας να τον καταδικάσουμε, και γλύτωσα εγώ. Γιαυτό είπα ‘γλύτωσα’, θα είμαι τυχερός. Μετά πήγα φυλακή και μετά με μεταφέρανε σε φυλακή της Αγγλίας. Με αφήσανε με την συμφωνία της Ζυρίχης-Λονδίνου.*

5] Ερώτηση: Tι σκέφτεστε, α) για την Συμφωνία Ζυρίχης-Λονδίνου (11 και 19/2/1959] και β) για τον σημερινό Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Δ.Χριστόφια;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η συμφωνία αυτή ήταν κακής ώρας γέννημα. Ποιος ρώτησε τον λαόν αν θέλει ανεξαρτησίαν, και μάλιστα πωλουμένην ανεξαρτησίαν; Ποιος ρώτησε τον λαόν αν θέλει να κάνει Κυβέρνηση Κυπριακή και να αποξενωθεί δια παντός από την Ελλάδα, την ΔΙΚΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΑΔΑ. Ποιος υπέγραψε το άρθρο που έδινε στην Τουρκία το μονομερές δικαίωμα να εισβάλλει στην Κύπρο; Eμείς είμαστε τότε στην φυλακή και παραγγείλαμε στον Μακάριο ΝΑ ΜΗΝ ΥΠΟΓΡΑΨΕΙ, αλλά αυτός πήγε και υπέγραψε. Από εκείνη την ημέρα άρχισε ο κατήφορος της Κύπρου, εφ’όσον δοθηκε στον Τούρκο το συνταγματικό δικαίωμα να επεμβαίνει με φέσι. Μόνο εμείς μιλάμε για εισβολή. Ακούσατε κανέναν από τους άλλους να πει αυτήν την κουβέντα;

Αλλά, είχαμε μίαν ελπίδα, την οποίαν ελπίδα δεν μπορεί να την δει , ας πούμε, ο κομμουνιστής, ο οποίος δεν έχει πατρίδα, δεν έχει θρησκεία. Γιαυτό και ο Δ.Χριστόφιας, εκτός από το ότι είναι κομμουνιστής, χωρίς να ρωτήσει κανέναν πήγε και πρότεινε δικαίωμα ψήφου σε 50.000 Τούρκους εποίκους (η σταθμισμένη ψήφος). Και είναι Προεδρικό το σύστημα στην Κύπρο, ό.τι θέλει κάνει ο Πρόεδρος και κανείς δεν μπορεί να επέμβει. Αυτήν την στιγμή, μία ελπίδα έχουμε: Να καταλάβει ο Χριστόφιας και οι περί αυτόν ότι η μόνη μας ελπίδα και δύναμις είναι η διατήρηση του Κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αν χαλάσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία και έχει ο Τούρκος το δικαίωμα στα χώματά μας, έστω και με έναν στρατιώτη, η Κύπρος έσβησε, θα γίνει Τουρκική. Γιαυτό αγωνιζόμεθα και παλεύουμε εμείς οι αγωνιστές, να μην διαλυθεί η Κυπριακή Δημοκρατία, είναι η μόνη μας ελπιδα. Εύχομαι να το πετύχουμε τούτο, και έχει ο Θεός.


6] Τι θα θέλατε να συμβουλεύσετε τους Βορειοηπειρώτες;


ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Nα τιμούν τους άξιους προγόνους τους, να μην ξεκόψουν από τις Ελληνικές τους ρίζες και να παραμείνουν στις πατρογονικές εστίες τους. Να μείνουν ενωμένοι, να αλληλοβοηθούνται και να καταγγέλουν στους Διεθνείς Οργανισμούς κάθε παραβίαση των δικαιωμάτων τους. Τέλος, να κάνουν πολλά παιδιά για να έχει νέους η Β.Η./ρος, αλλιώς η εθνική της ταυτότητα θα σβήσει.

* ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ

Ο κ. Κυριακίδης μιλά για μερικούς από τους απαγχονισθέντες συμπολεμιστές του της ΕΟΚΑ, ο πλήρης κατάλογος των οποίων έχει ως εξής.:
- 10/5/1956. Mιχάλης Καραολής ετών 23 και Ανδρέας Δημητρίου ετών 22

- 9/8/1956 Ανδρέας Ζάχος ετών 24, Ιάκωβος Πατάτσος ετών 22 και Χαρίλαος Μιχαήλ ετών 22

- 21/9/1956 Μιχαήλ Κουτσόφτας ετών 22, Στέλιος Μαυρομμάτης ετών 20 και

Ανδρέας Παναγίδης ετών 22
- 13/3/1957 Ευαγόρας Παλλικαρίδης ετών 19
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τους σκέπασε.!

ΘΩΜΑ’Ι’Σ ΠΑΡΙΑΝΟΥ