17/4/20 17 Απριλίου 1957.Ο Μακάριος στην Αθήνα

 

Ο Αρχιεπίσκοπος και οι συνεξόριστοι στις Σεϋχέλλες, έφθασαν στην Αθήνα με αεροπλάνο των γαλλικών αερογραμμών, τη Μεγάλη Τετάρτη του 1957 ,γύρω στις 11 το πρωί. 

 Πλήθος κόσμου ανέμενε να υποδεχθεί τον Μακάριο στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Από το αεροδρόμιο, ο Μακάριος μαζί με τον Μητροπολίτη Κυρηνείας Κυπριανό επιβιβάστηκαν κατά τα αμερικανικά πρότυπα σε μια ανοικτή λευκή Κάντιλακ ,στην οποία στέκονταν όρθιοι χαιρετώντας τα πλήθη. Περίπου μια ώρα μετά, η αυτοκινητοπομπή πλησίαζε στο Σύνταγμα διασχίζοντας τη λεωφόρο Βασ. Αμαλίας. 

Ο Μακάριος έκανε την εμφάνισή του στο μπαλόνι της Μεγάλης Βρετανίας στις 12:15. 

Μίλησε για περίπου 20 λεπτά και ξεκίνησε με τη φράση «Ελεύθεροι Έλληνες αδελφοί μου». 

Στην ομιλία του, εξήρε την «υπέροχη στάση των Κυπρίων», οι οποίοι είχαν αρνηθεί κάθε διαπραγμάτευση κατά την απουσία του και κατήγγειλε τα «στρατόπεδα συγκέντρωσης» και τα «βασανιστήρια του καταπιεστή» δίνοντας έτσι καθαρά αντιβρετανικό χαρακτήρα στη διαδήλωση. Παράλληλα, απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στον στόχο της ένωσης, ωστόσο σημείωσε :«θα συνεχίσω τον αγώνα για την αυτοδιάθεση... Πιστεύω ότι η κυπριακή υπόθεση θα φτάσει το τελικό στάδιο. Αυτό το εγγυάται η ακλόνητη απόφαση των Κυπρίων να αποτινάξουν τον βρετανικό ζυγό και να ζήσουν ελεύθεροι». 

Ο τύπος της εποχής υπολόγιζε ότι για την ομιλία του, είχαν συγκεντρωθεί σχεδόν 100.000 κάτοικοι της πρωτεύουσας. 

Το σύνθημα που κυριάρχησε ήταν το «Αυτοδιάθεση», (της Κύπρου), αλλά ακούστηκε συνθήματα και για την ‘Ένωση Ελλάδας-Κύπρου. Ακόμα ακούστηκαν το «Ζήτω ο Μακάριος», και «Κάτω ο Χάρντινγκ». 

Παρά τη θερμή υποδοχή του λαού, η ελληνική κυβέρνηση έδειξε «αυτοσυγκράτηση» για να μην προκληθεί η Αγκυρα, η οποία είχε απειλήσει για νέες διώξεις κατά του ελληνισμού. 

Στην υποδοχή του Μακαρίου στο αεροδρόμιο δεν παρέστη ο Καραμανλής, αλλά ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Δωρόθεος, ο υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Αβέρωφ και ο υπουργός Προεδρίας Κωνσταντίνος Τσάτσος . 

 Ο Καραμανλής τον επισκέφτηκε αργότερα, στο ξενοδοχείο στις 1:30 το μεσημέρι. 

Επιπλέον δεν επετράπη στον Μακάριο να καταθέσει στεφάνι στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. 

Επίσημη ανακοίνωση από τη πλευρά της αστυνομίας ανέφερε αργότερα ότι το πρόγραμμα του δεν προέβλεπε κάτι τέτοιο.