.png)
Το 1887 η Κωπαΐδα ξαναγίνεται λίμνη. Οι Γάλλοι μηχανικοί Ταράτ και Ποσσέ είχαν κάνει το βασικό λάθος να μη λάβουν υπόψη τους ότι ο πυθμένας της λίμνης αποτελείτο από σάπια φύκια και ύλη πάχους 4μ που πήρε φωτιά μετά την αποξήρανση και καιγόταν σε έκταση δεκάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων χωρίς να μπορεί να σβηστεί για πολλά χρόνια. Από το γεγονός αυτό η επιφάνεια του εδάφους έπεσε περισσότερο από τρία μέτρα με αποτέλεσμα να βρεθεί η διώρυγα αιωρούμενη και άχρηστη για το έργο για το οποίο κατασκευάστηκε. Η Γαλλική εταιρία μη μπορώντας να αντεπεξέλθει στα έξοδα ανακατασκευής του έργου, αναγκάζεται να δανεισθεί από την διεθνή χρηματαγορά. Άγγλοι κεφαλαιούχοι και μεγάλοι χρηματο-οικονομικοί οργανισμοί, με πολύ παλαιές διασυνδέσεις με την Ελλάδα, δανείζουν την Γαλλική Εταιρεία. Παρόλα αυτά το 1887 η εταιρεία δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της και αναγκάζεται να εκχωρήσει το κτήμα στους Άγγλους δανειστές οι οποίοι ιδρύουν την Ανώνυμη Εταιρεία "Lake Copais Co Ltd". Στις 2 Ιουνίου του 1887 o Leon pochet και o Les Lowencour αντιπρόσωποι της Γαλλικής εταιρίας υπογράφουν στο Λονδίνο τη σχετική συμφωνία με τον εκπρόσωπο της Αγγλικής εταιρίας Arles Cheston. Το ιδρυτικό κεφάλαιο της εταιρείας θα ανερχότανε στο 1.000.000 λίρες στερλίνες και η Γαλλική Εταιρεία θα έπαιρνε 500.000 στερλίνες σε μετοχές, που θα ίσχυαν μετά την τελική αποξήρανση, για τις μελέτες και τα έργα που είχε εκτελέσει μέχρι τότε. Η αναγνώριση της ίδρυσης της Lake Copais Co Ltd από το Ελληνικό κράτος θα δημοσιευτεί στο υπ΄ αριθμ. 256/16-9-1887 φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και με το Β.Δ της 18-7-1887 «περί εγκρίσεως μεταβιβάσεως των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων της Γαλλικής Εταιρείας προς την Ανώνυμη Εταιρεία της λίμνης Κωπαΐδας» θα παραχωρηθεί και τυπικά ο κάμπος της Κωπαΐδας στους νέους επενδυτές. Στη συνέχεια συγκροτήθηκε και το Διοικητικό Συμβούλιο αποτελούμενο από 7 μέλη με πρόεδρο τον γνωστό, τότε στην Αγγλία, επιχειρηματία Ερρίκο Δη. Η Αγγλική Εταιρεία αναλαμβάνοντας όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της προκατόχου, έπρεπε να κάνει ολόκληρο αγώνα για να διορθώσει το λάθος των Γάλλων. 1888 1888-1891 Επειδή η φωτιά εξακολουθούσε να καίει την Κωπαϊδική γη οι Άγγλοι αναγκάστηκαν να κάνουν πολλά πρόσθετα αποστραγγιστικά και αρδευτικά έργα, με διώρυγες, τάφρους και φράγματα σε διάφορα σημεία. Καθώς πλησίαζε το τέλος του συμβατικού χρόνου περατώσεως των έργων αποξήρανσης και ή εταιρεία προσπαθούσε αγωνιωδώς να προλάβει τις προθεσμίες, η κυβέρνηση Δεληγιάννη συνέστησε μια επιτροπή προκειμένου να δει, αν υπάρχουν καθυστερήσεις στα μέχρι τότε προδιαγεγραμμένα έργα. Στο υπόμνημα που παρέδωσε η επιτροπή στην κυβέρνηση διαπιστωνόταν ότι ορισμένα έργα στο τομέα της αποστράγγισης καθυστερούσαν, ενώ στο τομέα της άρδευσης δεν είχαν αρχίσει ακόμη. Η Εταιρεία απέδωσε την καθυστέρηση στην σφοδρή κακοκαιρία του χειμώνα του 1890-1891, στις ιδιόμορφες συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή και στην σοβαρή έλλειψη εργατικών χεριών. Υποσχέθηκε να αυξήσει τους εργάτες, από 300 που απασχολούσε μέχρι τότε, στους 1100-1200, ώστε τα έργα να έχουν τελειώσει μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Σε πολλά σημεία του κάμπου η αυτό-ανάφλεξη της τύρφης δεν μπορούσε, ούτε να προβλεφθεί, ούτε να αντιμετωπισθεί, γιατί διέγραφε μια μακρόχρονη πορεία μέχρι που η φωτιά να σβήσει μόνη της. Παρ΄ όλα αυτά η Ελληνική κυβέρνηση κήρυξε εκπρόθεσμη την Εταιρεία και της επέβαλε πρόστιμο ύψους 1.550.000 δρχ. Η Αγγλική εταιρεία, που αρνήθηκε να πληρώσει το πρόστιμο, διαμαρτυρήθηκε έντονα στην Ελληνική κυβέρνηση για παραβίαση των στοιχειωδών κανόνων δεοντολογίας, να καλέσει δηλαδή σε απολογία τον έτερο των αντιδίκων, προκειμένου να ακούσει και τις απόψεις του. 1892 Στις βουλευτικές εκλογές του 1892 νικητής αναδείχθηκε ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο οποίος έχοντας ανάγκη να συνάψει δάνειο από την χρηματαγορά του Λονδίνου, αναγκάζεται να ανακαλέσει το πρόστιμο που είχε επιβάλει η προηγούμενη κυβέρνηση. Τελικά τα έργα τελείωσαν το 1892, όπως είχε υποσχεθεί η Εταιρεία, η λίμνη αποστραγγίστηκε και έγινε κάμπος ύστερα από 3.500 χρόνια περίπου. Στις 21-9-1892 υπογράφεται στη Θήβα το πρωτόκολλο παραλαβής του έργου. Την παραλαβή από Ελληνικής πλευράς υπέγραψαν οι: Σούλης-Κελλενέκ και Ισηγόνης και από πλευράς της Αγγλικής εταιρείας ο Λέον Ποσσέ (Leon Pochet), που από στέλεχος της Γαλλικής Εταιρείας τον βλέπουμε να υπηρετεί και στη νέα Εταιρεία. Ήταν ο ίδιος που σαν εκπρόσωπος της Γαλλικής εταιρείας είχε υπογράψει και την πώληση της στους Άγγλους επενδυτές. Έτσι φθάσαμε στο τέλος μιας μακρόχρονης προσπάθειας. Είχε εκτελεσθεί το μεγαλύτερο μέχρι τότε έργο από τη σύσταση του Ελληνικού κράτους. Οι δύο εταιρίες η Γαλλική και αντικαταστάτριά της Αγγλική για να πετύχουν αυτό το κατόρθωμα διέθεσαν τεράστια κεφάλαια. Πολλοί ειδικοί Άγγλοι, Γάλλοι και Έλληνες και μεγάλο πλήθος εργατών, εργαζόμενοι κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, μέσα στα βαλτόνερα, και τις πλημμύρες που κατέστρεφαν τα αναχώματα ανάσχεσης, με φτυάρια και κασμάδες κατάφεραν να τελειώσουν ένα τεράστιο έργο για την εποχή του και να αποδώσουν στην καλλιέργεια μια εύφορη πεδιάδα. Η λίμνη Κωπαΐδα τους θερινούς μήνες. Η λίμνη Κωπαΐδα τους χειμερινούς μήνες. Η λίμνη Κωπαΐδα (1837), σε πίνακα του Carl Anton Joseph Rottmann. Μετοχή της Γαλλικής εταιρίας που ανέλαβε την αποξήρανση. Έργα αποξήρανσης Κωπαΐδας. Ξυλογραφία, Έσπερος 15/27.8.1886. Η σήραγγα της Καρδίτσας (Ακραιφνίου). Γέφυρα στην κεντρική διώρυγα της Καρδίτσας (1886). Γκρεμίστηκε κατά τη Γερμανική κατοχή. Η κεντρική διώρυγα 2 χιλιόμετρα πριν από την παραπάνω γέφυρα (1886). img_divider Το πρόβλημα με τους παραλίμνιους καλλιεργητές Η ασάφεια που περικλείει ο όρος της περιμετρικής ζώνης και η μη σαφής οριοθέτηση από τους αρμόδιους νόμο-μηχανικούς, έδωσαν την ευκαιρία στους παραλίμνιους καλλιεργητές να εισχωρούν ήδη από το 1882 σε εδάφη που η εταιρεία θεωρούσε ότι ανήκουν στην ιδιοκτησία της. Συνηθισμένοι οι αγρότες να καλλιεργούν αυτά τα κτήματα επί πολλά χρόνια όταν η στάθμη της λίμνης υποχωρούσε, δεν μπορούσαν να δεχτούν ότι με την αποξήρανση θα έχαναν αυτό το δικαίωμα. Πολλοί από τους καλλιεργητές επικαλούνταν επί πλέον και Οθωμανικούς τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλους τίτλους μεταβίβασης και μισθωτήρια συμβόλαια. Με την μεταβίβαση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων της Γαλλικής Εταιρείας στην Lake Copais Co Ld μεταβιβάστηκε και το άλυτο ζήτημα των παραλιμνίων εκτάσεων. Η Αγγλική Εταιρεία αποφασισμένη να μην υποχωρήσει, άρχισε να διαμαρτύρεται έντονα στο Ελληνικό κράτος και να καταγγέλλει ότι διάφοροι περίοικοι γαιοκτήμονες καθώς προχωρούν τα έργα αποξήρανσης και υποχωρούν τα νερά καταλαμβάνουν και κατέχουν παράνομα μεγάλες εκτάσεις. Η Εταιρεία υπολόγισε το σύνολο των εκτάσεων που είχαν καταπατηθεί σε 28.427 στρέμματα. Το πρόβλημα θα απασχολήσει για πολλά χρόνια τις Ελληνικές κυβερνήσεις. Οι συμβάσεις που έγιναν μεταξύ του Ελληνικού Κράτους και της Εταιρείας το 1902, 1904,1906,1907, και το 1909 δεν κατάφεραν να επικυρωθούν από την Ελληνική Βουλή και έτσι το πρόβλημα παρέμενε άλυτο. Το 1924 ύστερα από 30 χρόνια συνεχών πιέσεων των Άγγλων η Ελληνική κυβέρνηση Μιχαλακοπούλου αναγκάστηκε να δεχθεί Διεθνή διακανονισμό για την οριστική επίλυση όλων των διαφορών με την Εταιρεία. Στο Διεθνές Δικαστήριο την Ελλάδα εκπροσωπούσε ο αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου Κ. Γεωργιάδης την δε Αγγλική Εταιρεία ο Sr. Robert Windham Graves. Σε περίπτωση διαφωνίας των δύο πλευρών θα διοριζόταν επιδιαιτητής από τον Πρόεδρο της Ελβετικής Δημοκρατίας ή από τον πρόεδρο του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Τελικά το 1925 εκδόθηκε η απόφαση, η οποία επικυρώθηκε από την κυβέρνηση Πάγκαλου στις 10/8/1925 και έγινε νόμος του κράτους. Η απόφαση προέβλεπε: να πληρώσει το Ελληνικό Δημόσιο στη Εταιρεία το ποσόν των 60.000 λιρών ως αποζημίωση για τα 28.427 στρέμματα που είχαν καταπατηθεί από τους παραλίμνιους καλλιεργητές. να προστεθούν στην κυριότητα της Εταιρίας άλλα 30.000 στρέμματα πλέον των 80.000 στρεμμάτων που προέβλεπε η σύμβαση του 1865. να εκχωρηθεί στην Εταιρεία η χρήση όλων των υδάτινων πόρων της Υλίκης και της Παραλίμνης για την παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας και την άρδευση της πεδιάδας με την χρήση αντλιοστασίων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου