Τρίτη 5 Νοεμβρίου 1940. 9η ημέρα του Πολέμου.

Οι πρώτοι Ιταλοί αιχμάλωτοι μεταφέρονται με τραίνο στην Αθήνα και μεταφέρονται με μυστικότατα με καμιόνια, στο στρατόπεδο στη θέση παραπήγματα , απέναντι από το σημερινό Χίλτον, (περίπου στο ΝΙΜΙΤΣ).

Η ιταλική αεροπορία βομβάρδισε κατά τον Πειραιά. Από τις βόμβες που έπεσαν στη Λαϊκή αγορά της Πηγάδας, σκοτώθηκαν οι πρώτοι άμαχοι Πειραιώτες του πολέμου. Κατά τη διάρκεια βομβαρδισμού του Πειραιά, καταρρίφθηκαν δύο ιταλικά αεροπλάνα, εκ των οποίων το ένα από τη R.A.F. που έκανε την εμφάνιση της πάνω από την Αθήνα.
Οι Αθηναίοι διάβαζαν στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ: «Τρίτη 5 Νοεμβρίου 1940: Ήρχισε μεγάλη ελληνική αντεπίθεσις. Η υποχώρηση του ιταλικού στρατού λαμβάνει έκτασιν ατάκτου φυγής. Ιταλική φάλαγξ, απολεσθείσα εις την Πίνδον, παραδίδεται μετά του οπλισμού της. Η Κορυτσά ευρίσκεται υπό σφοδρόν και αδιάλλειπτον πυρ του ελληνικού πυροβολικού».
Η 5η Νοεμβρίου ήταν μια κρίσιμη ημέρα. Οι Ιταλοί επιτέθηκαν με ιδιαίτερη σφοδρότητα για να καταλάβουν τη Γκραμπάλα, το Καλπάκι και τη Βροντισμένη.

Στον τομέα Ελαίας –Καλάμα της VIII Μεραρχίας τη νύχτα 4 προς 5 Νοεμβρίου, ο Κατσιμητρος διέταξε την εκπομπή περιπόλων σε όλη τη ζώνη της Μεραρχίας, κυρίως για ψυχολογικούς λόγους. Οι ελληνικές περίπολοι αιφνιδίασαν τους Ιταλούς, σε σημείο ο Πράσκα να αναφέρει ότι «οι ηρωικοί Βερσαλιέροι υπέστησαν απροσδόκητη επίθεση από συντριπτικά υπέρτερες δυνάμεις»!
Οι περίπολοι στη γέφυρα του Καλαμά, μάζεψαν τις μοτοσικλέτες που είχαν εγκαταλείψει οι Ιταλοί στις 3 Νοεμβρίου. Επίσης, επιθετικές αναγνωρίσεις εστάλησαν στη γέφυρα του Αγίου Αθανασίου και στις θέσεις ανατολικά του Καλαμά, του υποτομέα Γρίμπιανης.
Οι Ιταλοί εγκατέστησαν βάση πυρός στο ύψωμα Λεπροβούνι στις 05:00 της 5ης Νοεμβρίου, και συνέχισαν την επίθεσή τους τόσο κατά του Καλπακίου, όσο και στον παραλιακό τομέα με σφοδρό βομβαρδισμό των ελληνικών θέσεων, συνεπικουρούμενοι, και από την Αεροπορία.
Στις 9 το πρωί εμφανίστηκαν ελληνικά αεροπλάνα και βομβάρδισαν ιταλικές θέσεις κοντά στους Φιλιάτες.
Ο Κατσιμήτρος είχε διατάξει την μεταστάθμευση μιας πυροβολαρχίας των 88 χιλ. από τα Ιωάννινα στο Καλπάκι για να ενισχύσει την αντιαεροπορική του άμυνα. Η πυροβολαρχία αυτή, υπό τον λοχαγό Ζαρονίκο, κατέρριψε δύο ιταλικά βομβαρδιστικά. Σε ένα από αυτά βρέθηκαν δύο δέματα με μαύρα μαντίλια που θα τα έριχναν πάνω από τα Ιωάννινα «για να τρομοκρατήσουν τον πληθυσμό, ο οποίος υποτίθεται θα πενθούσε τους χιλιάδες νεκρούς του».
Στον κεντρικό τομέα, οι Ιταλοί κατάφεραν να περάσουν τον Καλαμά, στην περιοχή Τσιφλίκι, και να διαπεραιωθούν νότια από αυτόν και να δημιουργήσουν μικρό προγεφύρωμα, αλλά ελληνική αντεπίθεση τους έριξε και πάλι πέρα από τον ποταμό.
Γύρω στις 14.30, οι Ιταλοί εξαπέλυσαν την αναμενόμενη επίθεσή τους για την κατάληψη της Γκραμπάλας, (από το χωριό Αρίστη), και της Ελαίας αλλά τα επιτιθέμενα τμήματά τους διαλύθηκαν από το ελληνικό πυροβολικό, πριν φθάσουν τα ελληνικά χαρακώματα.
Νέα επίθεση στο ύψος του χωριού Παρακάλαμος, υποστηριζόμενη από επιλαρχία αρμάτων, απέτυχε παταγωδώς και 15 άρματα εγκαταλείφθηκαν μπροστά στη Βροντισμένη .

Στον τομέα της Θεσπρωτίας, οι Ιταλοί, με την κάλυψη αεροπορίας και πυροβολικού, κατόρθωσαν στις 4 το απόγευμα , και πέρασαν τον Καλαμά στο ύψος του χωριού Βρυσέλα με δύο τάγματα του 32ου Συντάγματος της Σιένα και ανέτρεψαν το τάγμα που αμυνόταν εκεί, αφού όμως υπέστησαν αισθητές απώλειες .
Το ελληνικό τάγμα συμπτύχθηκε στη γραμμή Δρυμίτσα-Δράμεσι που αποτελούσε και τη γραμμή αναχαίτισης. Η Μεραρχία, όταν πληροφορήθηκε την κατάσταση, διέταξε να καλυφθεί η διάβαση από Ηγουμενίτσα προς Μαργαρίτι και σε περίπτωση αδυναμίας εκτέλεσης των παραπάνω, ο τομέας Θεσπρωτίας να συμπτυσσόταν προς την τοποθεσία Αχέροντα.
Εκείνο το οποίο ανησυχούσε ιδιαίτερα τη Μεραρχία ήταν η διάβαση Ελευθεροχωρίου που οδηγούσε στο χωριό Κοσμηρά, 10 χιλιόμετρα ΝΔ των Ιωαννίνων. Για τη διατήρηση της διάβασης η μεραρχία συγκρότησε το Απόσπασμα Ελευθεροχωρίου, το οποίο εκτός από την ομώνυμη διάβαση είχε αναλάβει τη φύλαξη της ορεινής διάβασης Ζαμπάνη.
Το ίδιο βράδυ το Απόσπασμα Θεσπρωτίας του Λιούμπα αποφάσισε να συμπτυχθεί αμέσως προς την τοποθεσία Αχέροντα, για να έχει χρόνο για αναδιοργάνωση και ανασυγκρότηση. Η Μεραρχία ενέκρινε την απόφαση αυτή.

Ο Στρατηγός Πράσκα που ενημερώθηκε για την επικείμενη αντικατάσταση του στις 9 Νοεμβρίου από τον στρατηγού Σοντού, από το στρατηγείο του στη Δερβιτσάνη ζήτησε από τον Στρατηγό Μπαντόλιο να σταλούν νέες δυνάμεις από την Ιταλία, για να μην χαθούν όσα εδάφη ως είχε ως τότε είχαν καταλάβει, και να διατεθεί στο μέτωπο η μεραρχία Μπάρι που προοριζόταν για την κατάληψη της Κέρκυρας.
Στο Ξυνό Νερό ολοκληρώθηκε η συγκέντρωσή του 68ου Σύνταγματος Πεζικού, με διοικητή το Συνταγματάρχη Μπιζάνη.
Η ιταλική αεροπορία αντί για τη Φλώρινα βομβάρδισε από λάθος τα Μπίτολα, (Μοναστήρι), προκαλώντας τον θάνατο πολλών ατόμων.

Στο Μέτωπο της Δυτικής Μακεδονίας, το Γενικό Στρατηγείο ,(Παπάγος), θέλοντας να συγκρατήσει όσο το δυνατόν περισσότερες ιταλικές δυνάµεις στην περιοχή της Κορυτσάς ώστε να ανακουφίσει τα άλλα δύο µέτωπα στην Πίνδο και στην Ήπειρο που πιέζονταν ,  διέταξε στις 5 Νοεμβρίου το ΤΣΔΜ , (Πιτσίκας), να αρχίσουν επιθετικές ενέργειες επιθετικές ενέργειες µικρής κλίµακας  πέρα από τα σύνορα, μέσα στο αλβανικό έδαφος. Παράλληλα, µε απόφαση του Αρχιστρατήγου Παπάγου,διατάχθηκε ο βοµβαρδισµός του ιταλικού αεροδροµίου στην Κορυτσά όπου και καταστράφηκαν τρία ιταλικά αεροπλάνα διώξεως.

Σε ολόκληρο τον τομέα της Πίνδου συνεχίστηκαν οι σκληρές μάχες.

Το πλήρες χρονολόγιο των γεγονότων της 23ης Οκτωβρίου/5ης Νοεμβρίου θα το βρείτε εδώ...
http://ta-mavra-nea.blogspot.gr/2015/11/5.html