27 Σεπτεμβρίου 1791. Κατά την Γαλλική Επανάσταση, έγινε το πραξικόπημα στη «Συντακτική», για τη «χειραφέτηση (εμανσιπασιόν) των Εβραίων» , με συνοπτική «διαδικασία».

 

Λίγες ημέρες πριν από τη διάλυση της «Συντακτικής», στέφτηκαν με επιτυχία οι αγωνιώδεις (επαναστατικές) προσπάθειες δυο ετών, του εβραϊκού «Λόμπι», με επικεφαλής τον Τραπεζίτη Σρεμπέρ, για την «χειραφέτηση των Εβραίων».

  Ο (δωροδοκημένος) βουλευτής Αντριέν Ντουπόρτ , που ήταν Τέκτων και μέλος της Λέσχης των Ιακωβίνων, ανέβηκε στο βήμα και σύμφωνα με τα πρακτικά είπε :

«Πιστεύω ότι η θρησκευτική ελευθερία δεν επιτρέπει καμία διάκριση στα πολιτικά δικαιώματα των πολιτών λόγω των πεποιθήσεών τους. Το ζήτημα της πολιτικής ύπαρξης των Εβραίων έχει αναβληθεί. Ωστόσο, οι Τούρκοι, οι Μουσουλμάνοι, άνδρες όλων των αιρέσεων, επιτρέπεται να απολαμβάνουν πολιτικά δικαιώματα στη Γαλλία. Ζητώ την ανάκληση της αναβολής και, ως εκ τούτου, να αποφασιστεί ότι οι Εβραίοι θα απολαμβάνουν τα δικαιώματα των ενεργών πολιτών στη Γαλλία». 

Ακούστηκαν κάποια «ζωηρά» χειροκροτήματα. Μόνο ο Ζαν Φρανσουά Ρεουμπέλ προσπάθησε, να αντιταχθεί στην πρόταση, και ζήτησε τον λόγο αλλά διακόπηκε από τον Προέδρο της Συνέλευσης, που έθεσε την Πρόταση χωρίς περαιτέρω συζήτηση, σε ψηφοφορία. 

Ο νόμος με βάση την εγκριθείσα πρόταση πέρασε την επομένη. 

Η Συντακτική διαλύθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου και στις 13 Νοεμβρίου, ο Λουδοβίκος ΙΣΤ επικύρωσε το νόμο που έκανε όλους τους Εβραίους Γάλλους πολίτες. 

 Με αυτό το «Επαναστατικό πραξικόπημα» η «Συντακτική», μετά από την προσυνεννοημένη , πρόταση του Αντριέν Ντουπόρτ, ψήφισε με συνοπτική «διαδικασία», τη «χειραφέτηση των Εβραίων» και έκανε «εξ υφαρπαγής» όλους τους Εβραίους της Γαλλίας, Γάλλους πολίτες. 

Το «εβραϊκό ζήτημα» είχε συζητηθεί στη Συνέλευση στις 21, 22, 23 και 24 Δεκεμβρίου 1789, χωρίς αποτέλεσμα , Ο Μιραμπώ , είχε δηλώσει «Ας τους αποκαταστήσουμε στην ευτυχία, στην πατρίδα, στην αρετή, δίνοντάς τους πίσω την αξιοπρέπεια των ανθρώπων και των πολιτών. Ας θεωρήσουμε ότι δεν μπορεί ποτέ να είναι πολιτικό ζήτημα σε ποια θρησκεία πιστεύει κάποιος, και να καταδικάζουμε σε υποβάθμιση και καταπίεση ένα πλήθος ανθρώπων που ζουν ανάμεσά μας».

 Ο Κόμης του Κλερμόν μίλησε για την αφομοίωση των Εβραίων στη Γαλλία κατά τους επόμενους αιώνες: «Πρέπει να αρνηθούμε τα πάντα στους Εβραίους ως έθνος και να παραχωρήσουμε τα πάντα στους Εβραίους ως άτομα. Δεν πρέπει να συγκροτούν ένα πολιτικό όργανο ή μια εβραϊκή τάξη στο κράτος. Πρέπει να είναι ατομικά πολίτες »

Αλλά οι επανειλημμένες αντιδράσεις των βουλευτών και του κλήρου, της Αλσατίας κυρίως αλλά και άλλων, οδήγησαν σε αναβολή της απόφασης. 

Στις 28 Ιανουαρίου 1790 με πλειοψηφία 150 ψήφων πέρασε η πρόταση για πολιτογράφηση των «Μαράνος» Αχασβήρων της Πορτογαλίας και των Εβραίων της Αβινιόν, οι οποίοι από το 1787 απολάμβαναν όλα τα δικαιώματα χωρίς να είναι πολίτες. Το εβραϊκό ζήτημα επέστρεψε στην ημερήσια διάταξη στις 20 Ιουλίου 1790, με την κατάργηση ενός φόρου που πλήρωναν οι Εβραίοι και στις 18 Ιανουαρίου 1791,έγινε και νέα προσπάθεια υπέρ της πλήρους χειραφέτησης των Εβραίων. Αλλά ο , Πρίγκιπας του Μπρόγκλι, Κάρολος Λουδοβίκος Βίκτορ που καρατομήθηκε το 1794, κατήγγειλε ότι  « όλη αυτή η ίντριγκα, έχει από καιρό εκκολαφθεί από τέσσερεις ή πέντε ισχυρούς Εβραίους, τραπεζίτες εγκαταστάθηκαν στο κάτω τμήμα του Ρήνου, και ένας από αυτούς, ο Σρεμπέρ , ο οποίος απέκτησε μια τεράστια περιουσία σε βάρος του κράτους, έχει επενδύσει εδώ και καιρό σημαντικά ποσά σε αυτήν την υπόθεση και έχει αγοράσει υποστηρικτές». 

Οι «αγορασμένοι φίλοι της χειραφέτησης πήγαν πάσο και δόθηκε νέα αναβολή που έληξε στις 27 Σεπτεμβρίου 1791. 

 Ο Αντριέν Ντουπόρτ ήταν «μέσα στα πράγματα» μέχρι την εποχή του Ροβεσπιέρου όταν αποφάσισε «να πάει στην εξορία στην Αγγλία» και στη συνέχεια στην Ελβετία, αφήνοντας τη σύζυγό του, και τα τρία παιδιά του στη Γαλλία. Πέθανε από φυματίωση στην Ελβετία στις 6 Ιουλίου 1798. 

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΧΑΤΖΑΡΑΣ