17 Απριλίου 1923. Άρχισε στη Μόσχα το 12ο Συνέδριο του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκοι) που διήρκεσε έως τις 25 Απριλίου. Συμμετείχαν 875 αντιπρόσωποι, που εκπροσωπώσαν 3τα 86.000 μέλη του κόμματος. 458 αντιπρόσωποι,είχαν αποφασιστική ψήφο και 417 είχαν συμβουλευτική .

Το 12ο ήταν το πρώτο από τα συνέδρια του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκοι) στο οποίο ο Λένιν δεν συμμετείχε λόγω της  ασθένειας  του και το τελευταίο που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της ζωής του.

 Πρόεδρος της επιτροπής διαπιστευτηρίων, ήταν ο Λάζαρ Καγκάνοβιτς, που δηλώθηκε Ουκρανός και όχι Εβραίος.

 Ως Εβραίοι  δηλώθηκαν οι 99 από τους 875 . 525 σύνεδροι δήλωσαν ότι αισθανόντουσαν Ρώσοι. Αυτό δήλωσαν και ο Ζηνόφιεφ και ο Κάμενεφ. Το 49,7% των αντιπροσώπων γνώριζαν γραφή και ανάγνωση  (μόνο). Από τους 458 συνέδρους με αποφασιστική ψήφο οι 240 ήσαν από τη Μόσχα και την Αγία  Πετρούπολη. (Από 120).  Η Ουκρανία είχε 54 και ο Κόκκινος Στρατός μόνο 14. Γυναίκες ήσαν μόνο 25.

Το συνέδριο άνοιξε ο Κάμενεφ, ο οποίος ξεκίνησε την ομιλία του με εκτεταμένους επαίνους για τον Λένιν,... 

Ο Κάμενεφ στο τέλος της ομιλίας του, είπε το κόμμα είναι ένα «φρούριο» που πολιορκείται από όλες τις πλευρές από «εχθρούς» και κάλεσε για «σιδερένια ενότητα». 

Με πρόταση του Εβραίου Ρότζουντακ που δήλωσε Λετονός εκλέχτηκε 25μελές Προεδρείο, στο οποίο η πρόταση, περιέλαβε και τον Λένιν. Στους άλλους 24 ήσαν οι Εβραίοι Ζελένσκι, (ο Παππούς του σημερινού) , Μπουχάριν,  Ζηνόβιεφ, Κάμενεφ , Κοσιόρ,   Τρότσκι, Ρίκοφ. Ρακόφσκι, Φρούνζε. 

Στο Προεδρείο ηταν και ο Στάλιν και ο Μόλοτφ  και ο Βοροσίλοφ.  

Στην  (κρίσιμη) Επιτροπή για την παραλαβή των αναφορών  και των καταγγελιών των Συνέδρων, έκαναν κουμάντο ο Ρότζουντακ ο επίσης Εβραίος Τζερζίνσκι , ο Φρούνζε και ο Εβραίος από την Ουγγαρία Μπέλα Κουν που αντιπροσώπευε   την Διεθνή.

Η Πολιτική Έκθεση της Κεντρικής Επιτροπής που θα διάβαζε ο Λένιν παρουσιάστηκε  από τον Ζινόβιεφ, ως Πρόεδρο της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομιντέρν. 

Σύμφωνα με τις ιδέες της εποχής, αυτό σήμαινε στην πραγματικότητα ότι διεκδικούσε το ρόλου του διαδόχου του Λένιν. 

Η έκθεση διήρκεσε για μεγάλο χρονικό διάστημα, καταλαμβάνοντας σχεδόν ολόκληρη τη συνεδρίαση, και ήταν πασπαλισμένη με αριθμούς και πολυάριθμες αναφορές στον Λένιν. 

Ο Ζινόβιεφ, ως πρόεδρος της Κομιντέρν, αφιέρωσε σημαντικό χρόνο στην έκθεσή του στη διεθνή κατάσταση. 

Στη βραδινή συνεδρίαση της  17ης Απριλίου με Πρόεδρο τον Κάμενεφ , ανέγνωσε  την «Οργανωτική έκθεση» της Κεντρικής Επιτροπήςο Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς  (Στάλιν) ως Γενικό Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής.

 Σύμφωνα με το πνεύμα της εποχής καιρών, περιέγραψε την εργατική τάξη ως τον «στρατό του κόμματος», τον οποίο το κόμμα ελέγχει με τη βοήθεια του κρατικού μηχανισμού.