Οι προσπάθειες του Λονδίνου να ανοίξει βαλκανικό μέτωπο και οι απαιτήσεις του Μεταξά που ζητούσε δέκα Μεραρχίες

Σημείωμα του Ιωάννη Μεταξά για ενημέρωση του Βασιλιά για την επίσκεψη του Πρεσβευτή της Αγγλίας Πάλερετ στις 12 Ιανουαρίου. Προηγουμένως στις  9 Ιανουαρίου ο Πάλερετ είχε ζητήσει από τον Μεταξά ραντεβού για να έρθει στην Αθήνα για συνομιλίες ο Ουέηβέλ. 

Αθήνα, 12 'Ιανουαρίου 1941

 1.Επισκεφθείς με σήμερον την μεσημβρίαν ο Πρεσβευτής της Αγγλίας μοι ανεκοίνωσεν ότι η αγγλική Κυβέρνησις, θεωρούσα την γερμανική απειλή δράσεως εν Βαλκανίοις «σοροβαρωτάτην», ενετείλατο τους Πρεσβευτάς αυτής έν Γιουγκοσλαβία καί Τουρκία όπως προβώσιν εις διαβήματα παρά ταίς Κυβερνήσεις παρ' αίς είναι διαπεπιστευμένοι, ίνα επιστήσωσι τήν προσοχήν αυτών επί του κινδύνου τούτου, και ερωτήσωσιν αυτάς ποία θα είναι η στάσις των εν περιπτώσει πραγματοποιήσεως της απειλής. 2. Ειδικότερον εις τήν Τουρκίαν θέλει τεθή ρητώς το ερώτημα ποία θα είναι η στάσις αύτής εν περιπτώσει καθόδου της Γερμανίας είτε μέσω της Γιουγκοσλαβίας είτε μέσω της Βουλγαρίας, οπότε η αγγλική Κυβέρνησις θέλει θεωρήσει τον πόλεμον στρεφόμενον έναντίον της Ελλάδος καί της Αγγλίας. Πλήν τούτου, εις τήν τουρκικήν Κυβέρνησιν θέλει εκφρασθή η επιθυμία της Αγγλίας όπως απαντήση εις το τεθέν αύτη έρώτημα υπό της Γιουγκοσλαβίας έν σχέσει προς τήν ένδεχομένην στάσιν της Τουρκίας έν περιπτώσει πραγματοποιήσεως της γερμανικής άπειλής, έρώτημα εις ο η τουρκική Κυβέρνησις άπέφυγε ν' άπαντήση. Προς τούτο ο εν Αγκύρα Πρεσβευτής τής Αγγλίας έλαβεν εντολή όπως συνεννοηθή προ του διαβήματος του και μετά του εκεί γιουγκοσλάβου συναδέλφου του. 3. Ο Πρεσβευτής της Αγγλίας μοί είπεν, επίσης, ότι θέλει γίνει έν Σόφια και έτερον έτι εντονότερον διάβημα αναφορικώς προς τη στάσιν της Βουλγαρίας. 
4. Ό κ. Πάλαιρετ μοι προσέθεσεν ότι έχει εντολή να μοι ανακοινώση ότι η αγγλική Κυβέρνησις, προς αντιμετώπισιν της υφισταμένης απειλής, προτίθεται νά αυξήση την προς ήμάς ενίσχυσιν, χωρίς να προσδιορίση αν τούτο θά συνίσταται εις τήν αύξησιν των αεροπορικών δυνάμεων ή και εις την αποστολήν στρατού ξηράς. Επί τούτων, μοί είπε, θέλει γίνει διεξοδική συζήτησις μετά του αφικνουμένου στρατηγού 

5. Εις τον άγγλο Πρεσβευτήν απήντησα ότι, αν πρόκειται αι ένισχύσεις περί ών μοί ώμίλησε νά άφορώσιν άποστολήν στρατού ξηράς, δέον απαραιτήτως αύται να μη είναι κατώτεραι των δέκα μεραρχιών καί ή άποστολή αύτών νά μή γίνη κατά τμήματα αλλά νά αφιχθούν ομού εις Ελλάδα. Η ‘αφιξις αυτών κατά μικρά καί άραιά τμήματα θέλει προκαλέσει την καταστροφήν, το αυτό δε αποτέλεσμα θα έχη καί πάσα πρόκλησις άνευ σημαντικών δυνάμεων. Διά τον λόγον τούτον παρεκάλεσα τον άγγλον Πρεσβευτήν όπως ο στρατηγός Ουέβελ παραιτηθή τής προθέσεώς του να επισκεφθή το μέτωπον, παραμένων εν Αθήναις προς διεξοδικήν συζήτησιν πάντων των ζητημάτων τούτων. 

6. Ηρώτησα επιπλέον τον συνομιλητήν μου αν ο στρατηγός Ουέηβελ θά συζητήση μεθ' ημών μόνον καθαρώς στρατιωτικά ζητήματα ή καί το όλον ζήτημα το αφορών την έν τοις Βαλκανιοις κατάστασιν. Ό κ. Πάλαιρετ άπήντησεν ότι θά συζητήση καί τό πολιτικόν ζήτημα, προσθέσας ότι θά παρίσταται καί ούτος κατά τάς συζητήσεις. 

Το σημείωμα του Πάλερετ της 9ης Ιανουαρίου ανέφερε:

 «J'ai reçu hier soir une télégramme de Monsieur Eden me disant que le Gouvernement britannique est en train de considérer avec la plus grande attention les représentations du Gouvernement grec au sujet de la campagne contre l'Italie et qu'il a l'intention de faire tout son possible. Il ajoute que, si vous êtes d'accord. le Gouvernement britannique est prêt à prier le général Wavell de se rendre à Athènes pour conférer avec votre Exellence. On demande une réponse d'urgence et je viendrai plus tard dans la matinée chercher cette réponse qui sera, je l'espère, affirmative. Nous pouvons évidemment prendre toutes les précautions nécessaires pour que sa visite reste secrete».

Έλαβα ένα τηλεγράφημα από τον κ. Ίντεν χθες το βράδυ, που με ενημέρωσε ότι η βρετανική κυβέρνηση δίνει τη μεγαλύτερη δυνατή προσοχή στις αντιδράσεις της ελληνικής κυβέρνησης στην εκστρατεία κατά της Ιταλίας και ότι σκοπεύει να κάνει παν το δυνατόν, εαν συμφωνείτε. Η βρετανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να ζητήσει από τον στρατηγό Γουέηβελ να μεταβεί στην Αθήνα για να συνεννοηθεί μαζί σας. Ζητούμε μια επείγουσα απαντηση και θα έρθω αργότερα το πρωί για να λάβω την απάντηση που ελπίζω ότι θα είναι Ναι. Μπορούμε φυσικά να πάρουμε όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις για να κρατήσουμε την επίσκεψή του μυστική».
Στις 12 Ιανουαρίου 1941  ο Μεταξάς έδωσε εντολή στο Πρεσβευτή της Ελλάδος στο Βελιγράδι και τον ενημέρωσε ότι όσα είπε ο Γιουγκοσλάβος Πρωθυπουργός στον άγγλο ΙΙρεσβευτή ήταν εκ διαμέτρου αντίθετα με όσα είπε στον Ελληνα πρέσβη ο υπουργός Εξωτερικών και του ζήτησε να ζητήσει συνάντηση με τον Πρόεδρο της Γιουγκοσλαβικής κυβερνήσεως και να του θέσει τα εξής δύο ερωτήματα. α) ποία θα είναι στάσις Γιουγκοσλαβίας αν ζητηθή παρά Γερμανίας έλευθέρα διάβασις καί β) αν, παρά πάσαν άρνησιν αυτής, επιτρέψει δίοδον γερμανικών στρατευμάτων Γερμανία παραβιάση έδαφος της Γιουγκοσλαβία αν θέλει θεωρήσει γερμανικήν ταύτην ένέργειαν ώς έπίθεσιν, εις ην θέλει άντιστεί ένόπλως;

 Την ίδια ημέρα ο Πιπινέλης από τη Σόφια ενημερωσε την Αθήνα ότι οι μετακινήσεις της 5ης, 9ης και της ταχυκίνητης βουλγαρικής μεραρχίας , αποτελούσαν επιστροφή αυτών στις προηγούμενες θέσεις τους και ότι έν ούδεμια περιπτώσει δύναται θεωρηθώσιν ώς μαρτυρούσαι διαθέσεις δημιουργίας μετώπου Δουνάβεως, και προσέθετε: «Ώς σχετικώς ανέφερα υμίν διά 3105 και 3358 έκθέσεών μου και 3253 τηλεγραφήματος μου, ουδεμία ουσιαστική αντίστασις δύναται αναμένηται έκ μέρους Βουλγαρίας εις περίπτωσιν γερμανικής εντεύθεν ενεργείας. Βουλγαρία θα προσπαθήση μέχρι τελευταίας στιγμής άποτρέψη ενδεχόμενον τούτο' έν ή όμως περιπτώσει εύρίσκετο προ ειλημμένης γερμανικής αποφάσεως, ούδεμίαν ούσιαστικήν άντίστασιν θά προέτασσε. Και χθες έτι Υπουργός Στρατιωτικών εις σχετικήν έρώτησιν άγγλου στρατιωτικού Ακολούθου άπήντησεν ότι Βουλγαρία είναι κράτος μικρόν και ουδέν δύναται πράξη».