Κλείδωσε η αναδιάρθρωση- Πήρε εντολή η Lazard (των Ρότσιλντ)-Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μίλησε για ενδεχόμενη άμεση αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους

Πηγή http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/------lazard--2011041335677

Στην παγκόσμιας εμβέλειας τραπεζική «μπουτίκ» του οίκου Lazard, που από την άνοιξη του 2010 συμβουλεύει την κυβέρνηση σε θέματα διαχείρισης χρέους, πέφτει τώρα όλο το βάρος για την προώθηση ενός “new deal” με τους ιδιώτες πιστωτές της χώρας, καθώς το Βερολίνο διαμηνύει με όσο μεγαλύτερη καθαρότητα γίνεται, ότι το 2012 δεν πρόκειται να εγκρίνει νέα χρηματοδότηση της χώρας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF), αν η Ελλάδα δεν καταφέρει να επιστρέψει στις αγορές τον επόμενο χρόνο.

Η Lazard έχει επεξεργασθεί, σύμφωνα με πληροφορίες του «S10», ένα σχέδιο ελάφρυνσης της Ελλάδας από το υπερβολικό χρέος, το οποίο συνδυάζει και ένα… ανώδυνο για τις τράπεζες «κούρεμα» των ομολόγων.

Μια πιο «φτωχή» εκδοχή του ίδιου σχεδίου είχε συζητηθεί με τους ιδιώτες πιστωτές και στα τέλη του 2010, αλλά η εφαρμογή του «σκάλωσε» στις αντιρρήσεις των ελληνικών τραπεζών:

-Για τα ομόλογα που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, πλην αυτών που έχουν αγορασθεί από την ΕΚΤ, το σχέδιο προβλέπει ανταλλαγή με νέους τίτλους ίδιας ονομαστικής αξίας, αλλά με λήξη πέντε χρόνια αργότερα και επιτόκια ίσα με το νέο, μειωμένο επιτόκιο δανεισμού των 110 δισ. ευρώ (περίπου 4%). Με τον τρόπο αυτό, επιμηκύνεται η διάρκεια του 70% του συνολικού χρέους και μειώνεται το κόστος εξυπηρέτησης, χωρίς να θιγεί η ονομαστική αξία του, κάτι που θα άνοιγε «τρύπες» στους ισολογισμούς των τραπεζών, οι οποίες, ως γνωστόν, αποτιμούν το χρέος στα τραπεζικά τους βιβλία με βάση το κόστος αγοράς και όχι τις τρέχουσες τιμές.

- Για τα ομόλογα που έχουν αγορασθεί από την ΕΚΤ σε τιμές χαμηλότερες από την ονομαστική τους αξία (κόστος αγοράς 35 δισ. ευρώ, έναντι ονομαστικής αξίας 50 δισ. ευρώ), το σχέδιο της Lazard προβλέπει να αγορασθούν στις τιμές που τα απέκτησε η ΕΚΤ, με αξιοποίηση μέρους των κεφαλαίων του δανείου των 110 δισ. ευρώ, τα οποία δεν θα χρειασθεί να χρησιμοποιηθούν για τις αποπληρωμές ομολόγων που λήγουν, αφού αυτά στο μεταξύ θα έχουν ρυθμισθεί με την επιμήκυνση του χρέους που κατέχουν οι ιδιώτες. Ουσιαστικά, δηλαδή, η επιμήκυνση του χρέους προς ιδιώτες πιστωτές θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να «κουρέψει» κατά 15 δισ. ευρώ τα ομόλογα που έχει σήμερα στην κατοχή της η ΕΚΤ, μειώνοντας ανώδυνα για την αγορά τη συνολική αξία του χρέους.

-Με αυτές τις μεθόδους, η κυβέρνηση εξασφαλίζει μια αρκετά σημαντική περίοδο μείωσης του δυσβάστακτου σήμερα κόστους εξυπηρέτησης του χρέους, ώστε να δοθεί ο χρόνος στην οικονομία για επάνοδο σε ανάπτυξη, που θα επιτρέψει την ομαλή εξυπηρέτηση του χρέους. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει την προσπάθεια για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων από το τέλος του 2012, χωρίς τα οποία ακόμη και αυτές οι «διευκολύνσεις» δεν θα είναι αρκετές για να «κλειδώσουν» την ομαλή εξυπηρέτηση του χρέους.
Το δέλεαρ προς τους ιδιώτες πιστωτές, δηλαδή κυρίως στις τράπεζες, για να αποδεχθούν αυτή την πρόταση «ήπιας» αναδιάρθρωσης του χρέους είναι απλό: αν την κάνουν δεκτή, θα αποφύγουν το 2013, όταν η Ελλάδα είναι πολύ πιθανό να χρειασθεί ένα νέο δάνειο από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, να αποτύχει η χώρα να περάσει τους προβλεπόμενους ελέγχους φερεγγυότητας και να οδηγηθεί σε «κούρεμα» των πιστωτών της, σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. για τις ελεγχόμενες χρεοκοπίες.

Επιπλέον, με το σχέδιο της Lazard εξασφαλίζεται ότι δεν θα ενεργοποιηθούν τα συμβόλαια ασφάλισης έναντι του κινδύνου χρεοκοπίας (CDS), πληρώνοντας στους «ασφαλισμένους» επενδυτές και κερδοσκόπους το σύνολο της αξίας των τίτλων που έχουν ασφαλίσει. Και αυτό γιατί η προτεινόμενη ανταλλαγή ομολόγων με συναίνεση των πιστωτών δεν οδηγεί σε μείωση της ονομαστικής αξίας των τίτλων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την ενεργοποίηση των CDS. Με αυτό τον τρόπο, οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης δεν θα έχουν το μείζον πολιτικό βάρος να έχουν «ευλογήσει» μια αναδιάρθρωση χρέους, που μέσω των CDS θα ανταμείψει τους κερδοσκόπους.

Το μόνο εμπόδιο πλέον που πρέπει να ξεπερασθεί είναι η σθεναρή, ως τώρα, άρνηση των ελληνικών τραπεζών σε μια επιμήκυνση των ομολόγων που κατέχουν. Μεγάλο μέρος των τίτλων που έχουν οι τράπεζες ήταν προγραμματισμένο να εξοφληθούν από τις δόσεις του δανείου των 110 δισ. ευρώ, γι’ αυτό και οι Έλληνες τραπεζίτες ήταν αρνητικοί και στην προηγούμενη φάση των ανεπίσημων διαπραγματεύσεων για «ήπια» αναδιάρθρωση. Όμως, υπό το βάρος των αδιεξόδων στην εφαρμογή του Μνημονίου και του κινδύνου μιας «βαριάς» αναδιάρθρωσης του χρέους, οι τραπεζίτες αναμένεται να δείξουν θετικότερη στάση αυτή την φορά.

Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, με πρωτοβουλία της κυβέρνησης και των συμβούλων της τραπεζιτών της Lazzard, είναι πλέον επιβεβλημένη από την Γερμανία, για λόγους που αποκαλύπτει το εκτενές σχετικό ρεπορτάζ του περιοδικού “Spiegel”, το οποίο είναι φανερό ακόμη και στους αδαείς ότι «τροφοδοτηθεί» από πηγές της γερμανικής κυβέρνησης.

Μυστική έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους (έλεγχος φερεγγυότητας), που έχει συνταχθεί από τεχνοκράτες της ΕΚΤ και της Κομισιόν, αποκαλύπτει, σύμφωνα με το “Spiegel”, ότι η ύφεση στην Ελλάδα είναι πολύ σοβαρότερη από όσο προβλεπόταν αρχικά και καθιστά αδύνατη την επάνοδο της οικονομίας στους ρυθμούς ανάπτυξης που χρειάζεται, για να εξυπηρετηθεί ομαλά το χρέος. Αυτή την έκθεση είχε προφανώς κατά νου ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όταν δήλωσε μετά την τελευταία συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της περασμένης Παρασκευής, ότι έχει σοβαρές αμφιβολίες για το αν η Ελλάδα θα μπορέσει μόνο με την επιμήκυνση και τη μείωση του επιτοκίου των 110 δισ. ευρώ να επανέλθει σε τροχιά δημοσιονομικής βιωσιμότητας.

Μια δεύτερη αποκάλυψη του “Spiegel”, που προς το παρόν δεν διαψεύδεται από το Βερολίνο, είναι ότι η γερμανική κυβέρνηση ξεκαθαρίζει πλέον με καθαρότητα στους Ευρωπαίους εταίρους, πως δεν υπάρχει περίπτωση να εγκριθεί νέο δάνειο στην Ελλάδα το 2012 από το EFSF, παρότι οι τελευταίες αποφάσεις των Ευρωπαίων ηγετών δίνουν τυπικά στο μηχανισμό στήριξης τη δυνατότητα να αγοράζει ομόλογα από την πρωτογενή αγορά. Οι Γερμανοί φοβούνται, ότι αν εγκρίνουν άλλο ένα δάνειο στην Ελλάδα, επειδή δεν θα μπορέσει να επιστρέψει στις αγορές το 2012, όπως προβλέπει το Μνημόνιο, θα εδραιωθεί η εντύπωση στους ψηφοφόρους, ότι η κυβέρνησή τους στηρίζει χωρίς όρια και προϋποθέσεις χρεοκοπημένες χώρες της Ευρωζώνης. Δύο κορυφαία κοινοβουλευτικά στελέχη του κυβερνώντος συνασπισμού της Άνγκελα Μέρκελ δηλώνουν στο “Spiegel” την κατηγορηματική τους άρνηση να συναινέσουν σε ένα νέο δάνειο προς την Ελλάδα, καθώς μάλιστα το 2013 τοποθετούνται χρονικά οι κρίσιμες εθνικές εκλογές, που θα κρίνουν την τύχη της κυβέρνησης Μέρκελ.

Ουσιαστικά, δηλαδή, το φάσμα της χρεοκοπίας της Ελλάδας το 2012, αν στο μεταξύ δεν πετύχει μια συμφωνία με τους ιδιώτες πιστωτές, προβάλλει πλέον απειλητικό, με βάση τους γερμανικούς σχεδιασμούς για «κλείσιμο της στρόφιγγας» του μηχανισμού στήριξης προς τη χώρα μας, καθιστώντας επιβεβλημένη εκ των πραγμάτων μια συμφωνία με τους ιδιώτες πιστωτές φέτος. Δεν είναι τυχαίο, ίσως, ότι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες με μεγάλη έκθεση στο ελληνικό χρέος σπεύδουν ήδη να ενισχύσουν την κεφαλαιακή βάση τους –χαρακτηριστικότερη η περίπτωση της γερμανικής Commerzbank.

Εξάλλου, όσο περνά ο καιρός, τόσο τα πλεονεκτήματα μιας αναδιάρθρωσης χρέους θα εξασθενούν για την ελληνική κυβέρνηση, αφού μεγαλύτερο μέρος του χρέους θα περνά στους επίσημους πιστωτές (ευρωπαϊκά κράτη, Δ.Ν.Τ.), με αντίστοιχο περιορισμό του χρέους που θα μπορεί να περιληφθεί σε μια συμφωνία νέας ρύθμισης. Κατά συνέπεια, θα χρειασθούν μεγαλύτερες θυσίες από τους ιδιώτες πιστωτές που θα έχουν απομείνει, καθιστώντας βέβαιο το «κούρεμα» των απαιτήσεών τους, για να βγει ένα βιώσιμο πλάνο εξυπηρέτησης του χρέους. Όλα δηλαδή συνηγορούν στο «όσο πιο γρήγορα, τόσο καλύτερα»…

http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/2011-04-14-01-53-29-2011041435696 /

Το μεγάλο «ταμπού» της ευρωζώνης έσπασε! Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έγινε χθες ο πρώτος κορυφαίος αξιωματούχος στην Ευρώπη, που μίλησε όσο πιο ανοικτά μπορεί να μιλήσει ένα πρόσωπο με τέτοιο αξίωμα για το ενδεχόμενη άμεσης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Την ίδια στιγμή ακριβώς, που ο Γ. Παπακωνσταντίνου παραδεχόταν (μιλώντας στους “Financial Times”) ότι η Ελλάδα πιθανότατα δεν θα επιστρέψει στις αγορές το 2012, ενώ από διαρροές από την Κομισιόν ανέβαζαν πάνω από το 40% το απαιτούμενο «κούρεμα» του χρέους!

Μιλώντας στη γερμανική Die Welt (η πλήρης συνέντευξη δημοσιεύεται στο σημερινό της φύλλο), ο Σόιμπλε άφησε για πρώτη φορά να εννοηθεί με απόλυτη σαφήνεια, ότι οι αποφάσεις για μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους σε συμφωνία με τους πιστωτές της χώρας είναι πολύ πιθανό να ληφθούν τον Ιούνιο και όχι το μακρινό 2013, όταν θα λειτουργήσει ο μόνιμος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, πλαισιωμένος από τις ρυθμίσεις για τις ελεγχόμενες χρεοκοπίες στην ευρωζώνη.

Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, ότι ο Σόιμπλε συνέδεσε ευθέως τη στάση της Γερμανίας στη συζήτηση που θα γίνει τον Ιούνιο, δηλαδή το αν θα προτείνει το Βερολίνο «άλλες λύσεις» για το ελληνικό πρόβλημα, με την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους που θα παραδώσουν η Κομισιόν και η ΕΚΤ στις κυβερνήσεις της ευρωζώνης.

Και είναι ενδιαφέρουσα αυτή η επισήμανση, γιατί σε όλες τις εκθέσεις αξιολόγησης της τρόικας για την Ελλάδα περιλαμβάνονται εκτενείς αναλύσεις βιωσιμότητας του χρέους από το ΔΝΤ, που σταθερά δείχνουν ότι μπορεί υπό προϋποθέσεις να εξυπηρετηθεί το ελληνικό χρέος χωρίς προβλήματα.

Ξαφνικά, όμως, ο Σόιμπλε εμφανίζεται να… πετάει στα σκουπίδια αυτές τις αναλύσεις του ΔΝΤ και να στρέφεται προς την Κομισιόν και την ΕΚΤ, οργανισμούς που επηρεάζονται ευθέως από τη γερμανική κυβέρνηση, για να ζητήσει το δικό τους πόρισμα για το ελληνικό χρέος, το οποίο μάλιστα φαίνεται να θεωρείται από το Βερολίνο ως πιο σημαντικό από τις αντίστοιχες αναλύσεις του ΔΝΤ, που κατά τεκμήριο έχει μεγαλύτερη τεχνογνωσία σε αυτά τα θέματα.

Ο Σόιμπλε αποφεύγει να απαντήσει στην κρίσιμη ερώτηση, δηλαδή τι θα προτείνει αν το πόρισμα είναι αρνητικό για την Ελλάδα (λέει απλώς ότι «κάτι θα πρέπει να γίνει»). Σε άλλο σημείο της συνέντευξης, όμως, αναφέρεται στην αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας, τονίζοντας με νόημα, ότι αν συμβεί πριν από το 2013 θα πρέπει να γίνει σε εθελοντική βάση, δηλαδή εφόσον συμφωνήσουν οι πιστωτές.

Όπως τονίζουν αναλυτές, αυτή η αναφορά του Γερμανού υπουργού έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, γιατί για πρώτη φορά δείχνει το δρόμο παράκαμψης μιας δήλωσης της Άνγκελα Μέρκελ, που αποτελεί ως τώρα οδηγό για όλους τους επενδυτές της αγοράς ομολόγων. Η Μέρκελ είχε τονίσει, όταν συζητούσαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τις προτάσεις της για πλαίσιο ελεγχόμενων χρεοκοπιών από το 2013, ότι πριν από το 2013 δεν θα υποχρεωθούν οι επενδυτές να δεχθούν ζημιές από κρατικά ομόλογα χωρών της ευρωζώνης.

Με τις δηλώσεις του Σόιμπλε, όμως, για πρώτη φορά ανοίγει ο δρόμος για να παρακαμφθεί αυτή η δέσμευση προς τις αγορές, με ένα τρόπο που αναμφίβολα θα προκαλέσει πολλές συζητήσεις τις επόμενες ημέρες: οι επενδυτές δεν θα υποχρεωθούν να δεχθούν ζημιές, όπως ακριβώς είχε πει και η Μέρκελ, αλλά αν τις δεχθούν εθελοντικά, μια αναδιάρθρωση χρέους μπορεί να προχωρήσει και πριν το 2013. Μπορεί όλα αυτά να μοιάζουν με ένα ανόητο παιχνίδι με τις λέξεις, όμως, όπως επισημαίνουν αναλυτές, έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη διατήρηση του κύρους της γερμανικής κυβέρνησης, εάν επιχειρήσει μια τόσο σημαντική αλλαγή τακτικής στο ευαίσθητο θέμα της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη.

Σχεδόν ταυτόχρονα με τη δημοσιοποίηση των δηλώσεων Σόιμπλε, από την Κομισιόν έγινε μια «πονηρή» διαρροή, η οποία μοιάζει να προκαταλαμβάνει το πόρισμα που περιμένει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, για να καθορίσει τη στάση του έναντι της Ελλάδας. Στελέχη της Κομισιόν, που μίλησαν «ανώνυμα» στο Reuters, άφησαν να διαφανεί ότι ήδη έχουν κρίνει μη βιώσιμο το ελληνικό χρέος, τονίζοντας ότι το «κούρεμα» που θα απαιτηθεί για να αποκατασταθεί η φερεγγυότητα της χώρας θα πρέπει να φθάσει σε ποσοστό 40% ή και 50%!
Ο συνδυασμός, λοιπόν, αυτών των δηλώσεων, φαίνεται να δείχνει καθαρά το δρόμο προς την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μέσα στο καλοκαίρι, ανεξάρτητα από τα μέτρα που θα ανακοινώσει την Παρασκευή η κυβέρνηση. Ακόμη και ο συνήθως αισιόδοξος, Γ. Παπακωνσταντίνου, δηλώνει στους “Financial Times”, ότι θα είναι πολύ δύσκολο να ανακτήσει η Ελλάδα την εμπιστοσύνη των αγορών, για να αντλήσει τα 25 δις. ευρώ που χρειάζεται το 2012 να συγκεντρώσει με εκδόσεις ομολόγων, σύμφωνα με το μνημόνιο. Δεδομένου ότι η στάση του Σόιμπλε δείχνει απόλυτη απροθυμία της Γερμανίας να χρηματοδοτηθεί η Ελλάδα από το EFSF το 2012, με αγορές ομολόγων από την πρωτογενή αγορά, προφανές είναι ότι όλοι οι δρόμοι οδηγούν σε «άλλη λύση» εντός του 2011.

Γιατί η Γερμανία σπάει τώρα το «ταμπού», προκρίνοντας αναδιάρθρωση πριν το 2013; Οι παράγοντες που οδηγούν σε αυτή την αλλαγή γραμμής πλεύσης φαίνεται ότι είναι πολιτικοί και οικονομικοί:

- Η γερμανική κυβέρνηση, έχοντας κατοχυρώσει ότι οι τράπεζες της χώρας δεν θα υποστούν μεγάλες ζημιές από ένα «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, αλλά και εκτιμώντας ότι περιορίζονται οι κίνδυνοι μετάδοσης της κρίσης σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, αφού η Ισπανία ξεφεύγει από την επικίνδυνη ζώνη, δεν συμμερίζεται πλέον τις ανησυχίες της ΕΚΤ για το πιθανό κόστος μιας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους στο χρηματοοικονομικό σύστημα της ευρωζώνης. Αντίθετα, μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, όπως φαίνεται ότι εκτιμούν στο Βερολίνο, θα προστάτευε τη χώρα από τον κίνδυνο να υποχρεωθεί να προσφέρει αλλεπάλληλα πακέτα δανείων στην Ελλάδα, ενώ θα δημιουργούσε πολλές και σημαντικές ευκαιρίες για τα τραπεζικά και επιχειρηματικά συμφέροντα της Γερμανίας, να κλείσουν μεγάλες δουλειές στην Ελλάδα από θέση ισχύος.

- Σε πολιτικό επίπεδο, ο συντηρητικός κυβερνητικός συνασπισμός της Γερμανίας φαίνεται ότι θεωρεί απαγορευτικό το κόστος μιας συνεχούς εξάρτησης της Ελλάδας από χρηματοδοτικά «πακέτα», που θα ήταν πολύ δύσκολο να περάσουν από τη Βουλή, να γίνουν αποδεκτά από την κοινή γνώμη και να μην αποδειχθούν ολέθρια για την Μέρκελ στις εκλογές του 2013. Άλλωστε, ακόμη και οι Σοσιαλδημοκράτες, που ως τώρα υποστήριζαν την ανάγκη να επιδειχθεί αλληλεγγύη στην Ελλάδα, το τελευταίο διάστημα «λυγίζουν», υπό το βάρος του ενδεχομένου να χρειασθεί η χώρα μας αλλεπάλληλα πακέτα χρηματοδοτήσεων, που θα προκαλούσαν την οργή των ψηφοφόρων. Επιπλέον, ένα «κούρεμα» του ελληνικού χρέους θα επέτρεπε στην Μέρκελ να εμφανισθεί συνεπής με τις διακηρύξεις της, ότι για την κρίση πρέπει να πληρώσουν και οι τραπεζίτες, όχι μόνο οι Γερμανοί φορολογούμενοι.

Σε αυτή την φάση, όπως τονίζουν πολλοί αναλυτές, το πρόβλημα της Ελλάδας έχει πολύ μικρότερη βαρύτητα για τη γερμανική κυβέρνηση, από όσο είχε τον Μάιο του 2010, όπου μια αναδιάρθρωση χρέους θα προκαλούσε πραγματικά βαριές συνέπειες για το γερμανικό τραπεζικό σύστημα και θα δημιουργούσε ένα «ντόμινο», που θα έθετε σε κίνδυνο το ευρώ, άρα και τη γερμανική εξαγωγική επιχειρηματικότητα. Ο χρόνος που δόθηκε με την εφαρμογή, έστω πλημμελή, του μνημονίου, επιτρέπει πλέον στην Γερμανία να επιλέξει για διαχειριστεί με «λυμένα χέρια» το ελληνικό πρόβλημα, κάνοντας πράξη αυτό που είχε δηλώσει πριν από λίγο καιρό ο Ότμαρ Ισινγκ, Γερμανός πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ: «η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους είναι αναπόφευκτη, αλλά θα πρέπει να γίνει σε πιο ήρεμη εποχή».

Η στάση της Γερμανίας δημιουργεί, πάντως, σοβαρό πολιτικό πρόβλημα στην ελληνική κυβέρνηση, που προσπαθεί με «νύχια και δόντια» να αποφύγει την αναδιάρθρωση του χρέους. Όχι μόνο γιατί στα μάτια των περισσότερων πολιτών οι θυσίες του μνημονίου θα φανεί, δίκαια ή άδικα, ότι έγιναν χωρίς αντίκρισμα και θα ενταθούν ακόμη και μετά την αναδιάρθρωση του χρέους. Αλλά και γιατί ίσως δικαιωθούν όσοι υποστήριζαν, ότι η Ελλάδα έχασε το 2010 μια μοναδική ευκαιρία να διεκδικήσει την αναδιάρθρωση χρέους με καλύτερους όρους, αφού η χρεοκοπία της χώρας θα είχε ολέθριες συνέπειες για την ευρωζώνη, αλλά τελικά δεν θα την αποφύγει και μάλιστα θα κληθεί να τη διαπραγματευθεί από ακόμη πιο ασθενή θέση.