Η προδοσία του Γκλύξμπουργκ και του Παπάγου. Στις υποχωρούσες μονάδες στο μετωπο μοιραζόταν η προκήρυξη του ΚΚΕ. Το εθνοσωτήριο πραξικόπημα των Στρατηγών που δεν έγινε,Στο Ιράκ,μια βρετανική νηοπομπή άρχισε να αποβιβάζει στη Βασόρα την 20η Ινδική Ταξιαρχία. Ένα μικρό βρετανικό απόσπασμα αλεξιστωτιστών είχε ήδη σταλεί αεροπορικως στην αεροπορική βάση στο Σαϊμπάχ, κοντά στη Βασόρα..

Η 19η Απριλίου 1941, ήταν Μεγάλο Σάββατο. Όπως σήμερα, Οι Γερμανοί απείχαν 350 χιλιόμετρα από την Αθήνα και πλησίαζαν την Λαμία. 

Στην Αθήνα έφθασε ο Γουέηβελ.

Το πρωί της 19ης καταλείφθηκαν αμαχητί πρώτα τα Τρίκαλα και μετα η Λάρισα.

Οι Γερμανοί μπήκαν στα Τρίκαλα από την Καλαμπάκα .

Οι Νεοζηλανδοί, που στρατονίζονταν στην Πόλη, και τους οποίους βομβάρδιζαν τα Στούκας καταστρέφοντας το Κέντρο των Τρικάλων, έφυγαν την Μεγάλη Πρασκευή αλλά ανατίναξαν με δυναμίτιδα την παλιά πέτρινη ιστορική γέφυρα της Μαρούγγενας, «για να μην περάσουν οι Γερμανοί». 

Ο τότε Δήμαρχος  Τρικάλων Θεοδόσιος Θεοδοσόπουλος περίμενε τους Γερμανούς στο ύψος του Α’ Νεκροταφείου. Μαζί του και λίγοι Τρικαλινοί και ενα κοριτσάκι με μια ανθοδέσμη . 

Οι Γερμανοί, μετά από ολιγόωρη παραμονή, συνέχισαν την πορεία τους προς τη Λάρισα.

Τα Γερμανικά αυτοκίνητα στην Λάρισα

Η κατάληψη του αεροδρομίου της Λάρισας αύξησε την επιχειρισιακη δυνατότητα της Λουφτβάφε. 

Από τα Γρεβενά οι Γερμανοί πήγαιναν για τα Ιωάννινα.

 Οι Άγγλοι πρόεταξαν κάποια αντίσταση στον Βόλο, όπου ειχαν συγκεντρωθεί για να εκκενωθούν. 

Η Λουφτβάφε βομβάρδισε για δεύτερη φορά τη Χαλίδα, τη Λαμία και την Άρτα. Στην Χαλκίδα βυθίστηκε το "Τέτη Νομικού".

.Η Φαυλοκρατική Πλουτοκρατία των Αθηνών, αφού κατέστρεψε τη Ελλάδα, ετοιμαζόταν να αναχωρήσει μαζί με τα χρυσαφικά της. Τον εθνικό χρυσό τον είχαν ήδη στείλει στην Κρήτη από την Καθαρή Δευτέρα.

Η συνθηκολόγηση των Στρατηγών  

-Το Τμήμα Στρατιάς Ηπείρου, (Πιτσίκας) με την Α. Π. 8694)19-4-1941 αναφορά του Σώματος γνώρισε στην Αθήνα και στις Μεραρχίες την κυκλοφορία προκήρυξης των Κομμουνιστών, την οποία είχε γράψει ο Πλουμπίδης στην Σωτηρία,  με τίτλο « Πόλεμος κατά του Πολέμου» . 

Τα πρόσωπα του Δράματος της 19ης Απριλίου, ήσαν οι Σωματάρχες, Τσολάκογλου, Μπάκος και Δεμέστιχας , ο Δεσπότης Ιωαννίνων Σπυρίδων, ο Ιωάννης Πιτσίκας ο άνθρωπος του Παπάγου, και ο Γεώργιος Τσολάκογλου, που είχε τις ίδιες ανησυχίες, αλλά δεν βρισκόταν σ επαφή  με τους άλλους και προσπαθούσε να έρθει σε επαφή με την Αθήνα. 

Από αυτούς , μόνο ο Δεσπότης σκεπτόταν πολιτικά. Οι άλλοι σκεπτόντουσαν μόνο πως να διασώσουν τον στρατό από την σφαγή και την Ιταλικη αιχμαλωσία. 

Ο Σπυρίδων βρισκόταν σε επαφή τόσο με τον Μπάκο, όσο και με τον Δεμέστιχα, που είχε αναλάβει ξανά το Πρώτο Σώμα από τις 7 Μαρτίου, αλλά δεν μιλούσε με τον Κατσιμήτρο, που βρισκόταν στα Ιωάννινα, άπραγος. 

Η πρόταση για πραξικόπημα της Στρατιάς της Ηπείρου, μετα τον   θάνατο Κορυζή,  με αναζήτηση μιας  λύσης "Αλα Βισί" , ήταν  ιδεα του Μητροπολίτη.

Η προσωρινή Επαναστατική Κυβέρνηση Εθνικής  Σωτηρίας  θα είχε πρωθυπουργό τον Μητροπολίτη  Σπυρίδωνα, που   θα   απευθυνόταν στον Χίτλερ και θα ζητούσε ανακωχή με «γαλλικούς όρους». Η Επαναστατική Κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας με έδρα το Μέτσοβο,  και όχι τα Ιωάννινα όπου είχε την εδρα του ο Πιτσίκας, θα κατήγγειλε τον  Βασιλιά και την κυβερνήση του που υπηρτούσαν τους Βρετανούς.

Η ιδέα, έγινε αποδεκτή από τον Μπάκο, αλλά όχι από τον Δεμέστιχα που  ήθελε άμεση ανακωχή αλλά "όχι έκνομο".  

Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, ο Γεώργιος Μπάκος, που ηταν γνωστός ως Γερμανόφιλος, έλαβε δια του ασυρμάτου πρόσκληση του στρατηγού Πιτσίκα, για να παρουσιαστεί στα Ιωάννινα. Ο Μπάκος , φοβούμενος την  σύλληψη  του στα Ιωάννινα ενημέρωσε τον Δεμέστιχα με τον οποίο είχαν συναντηθεί τη Μεγάλη Πέμπτη και είχαν συμφωνήσει να συνθηκολογήσουν χωρίς την άδεια του Παπάγου.

Ο Δεμέστιχας , βρισκόταν σε επαφή δια του ασυρμάτου με τον διοικητή της 2ας Μεραρχίας και ακραιφνή μοναρχικό υποστράτηγο Γεώργιο Λάβδα που από τη νύχτα της16ης προς 17 Απριλίου  συνεπτύσσετο στον άξονα της ημιονικής οδού Γκλάμποβα-Ερρινδή Δοξάτι-Λιέτοβιτς-Λιμπόχοβο-Επισκοπή με τον διοικητή του 66ου συντάγματος Νικόλαο Κουρκουλάκο και τον Συνταγματάρχη Αθανάσιο Γιαννακόπουλο. 

Ο Δεμέστιχας, είπε στον Μπάκο, (δια του ασυρμώτου), να πάνε μαζί στα Ιωάννινα. 

  Ο Μπάκος διακατεχόμενος από την ιδέα της «αμέσου λύσεως» λόγω της προσέγγισης των Γερμανών, δεν έδωσε απάντηση , αλλά επικοινώνησε προσωπικά (τηλεφωνικά) με τον στρατηγό Τσολάκογλου,  στο Σταθμό Διοίκησης του Τρίτου Σώματος, τον οποίον ενημέρωσε επί της αποφάσεως που είχαν λάβει με τον στρατηγό Δεμέστιχα.

  Σε αυτή τη συνομιλία ο Μπάκος είπε στον Τσολάκογλου  για τους αργυρώνητους των Αθηνών. «Δεν πρέπει να ανεχθώμεν να μας προδίδουν οι εν Αθήναις ανάλγητοι      και αργυρώνητοι […] ούτε πρέπει να ανεχθώμεν το αίσχος να μας   διοικεί   ο ανόητος Κοτζιάς και να κανονίζη την τύχην της Πατρίδος       και των σφαγιαζομένων τέκνων της».

Όταν μίλαγε  για τα παιδιά του ελληνικού λαού που σφαζόντουσαν ο Μπάκος κυριολεκτούσε. Με μια πρόχειρη ματιά στους πολλούς νεκρούς στρατιώτες της 19ης Απριλίου δεν θα βρείτε κανέναν    μαχόμενο. Όλους τους σκότωσε η Λουφτβάφε. Στο Χάνι Δελβινακίου 3. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ, Στρατιώτης       από την Στύλια Ναυπακτίας. 37 χρόνων. ΛΑΓΑΡΟΣ      ΙΩΑΝΝΗΣ του ΗΛΙΑ, Στρατιώτης. Από την Βομβοκού Ναυπακτίας. ΠΟΛΥΔΩΡΟΣ ΑΓΗΣΙΛΑΟΣ του ΚΩΝ/ΝΟΥ, Στρατιώτης. Από το Ριγάνιο Ναυπακτίας 37 ετών . Στα Ιωάννινα από αεροπορικό βομβαρδισμό 2. ΠΑΠΑΛΕΝΗΣ  ΚΩΝ/ΝΟΣ του ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Στρατιώτης. Από το Αγρίνιο .ΑΥΔΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ του ΜΙΧΑΗΛ,   Στρατιώτης. Από  την Λεπενού Βάλτου . 38 ετών. 

Αργότερα,το πρωί του Σαββάτου, έφθασε στο σταθμό διοίκησης του Δευτέρου Σώματος στο Καλπάκι, ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων, που συνιστούσε την επίσπευση της αποστολής κηρύκων προς τους    Γερμανούς, λόγω της κατάστασης που είχε δημιουργηθεί στα Ιωάννινα, όπου συγκεντρωνόντουσαν οι φυγάδες, και θα πήγαινε και ο ίδιος,  προς τους Γερμανούς ως αντιπρόσωπος της προσωρινής       Κυβερνήσεως. 

Περίμεναν το στρατηγό Δεμέστιχα για να μεταβούν μαζί και οι τρείς  στον Σταθμό διοικήσεως του Τσολάκογλου.

Επειδή εκείνος αργούσε και δεν υπήρχε τηλεγραφική επικοινωνία, απεφάσισαν να μεταβούν ο Μητροπολίτης, ο Σωματάρχης, και  ο διοικητής πυροβολικού του Α Σώματος ,Μαυρογιάννης στο Σταθμό διοικήσεως του Δεμέστιχα. 

Αναχώρησαν, αλλά τους καθήλωσε η Λουφτβάφε και επέστρεψαν .

Ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων αναχώρησε στις 20.00 του Μ. Σαββάτου  για το Βοτονάσι, όπου ο Σταθμός διοικήσεως του στρατηγού  Τσολάκογλου μαζί με το στρατηγό Ζυγούρη και        και τους συνταγματάρχες Μπαλή , που ήταν διοικητής πυροβολικού του   Β' ΣΣ και Μαυρογιάννη. 

Ο Μπάκος , έδωκε γραπτό σημείωμα στον συνταγματάρχη Μπαλή, που ανέφερε: «Σχηματισμός, λόγω αναχωρήσεως της Κυβερνήσεως Αθηνών, προσωρινής τοιαύτης υπό τον Μητροπολίτην με μέλη τους 3 Σωματάρχαρχας. Διάγγελμα προς τον λαόν, ίνα ενημερωθή δια την κατάστασιν και τους λόγους της αποφάσεως. Ανακοίνωσις της αποφάσεως προς την Γερμανικήν Κυβέρνησιν.  Αίτησιν ανακωχής με βάσιν την κατάπαυσιν των εχθροπραξιών,  έντιμον κατάθεσιν όπλων και επ' ουδενί λόγω παράδοσιν ουδενός.Εν περιπτώσει μη αποδοχής των αιτήσεων τούτων, συνέχεια του     αγώνος έστω και υπό την αθλίαν κατάστασιν.Δι' ομάδων εθελουσίως παραμενουσών με μονίμους αξιωματικούς και εφέδρους όσοι θα παρέμενον».

Η επιστολή που είχε συντάξει ο Σπυρίδων προς τον Χίτλερ ανέφερε:

«Εκπροσωπούντες τας μαχομένας ελληνικάς δυνάμεις και τον λαόν  της μικράς, αλλά ενδόξου χώρας ταύτης, παρακαλούμεν θερμώς τον ηγέτη του μεγάλου γερμανικού έθνους να σταματήση τας        εχθροπραξίας εις το μακεδονικόν και το αλβανικόν μέτωπον και       είμεθα βέβαιοι, ότι η ηρωική προσπάθεια, η τιμή του Ελληνικού     Στρατού και η τύχη της Ελλάδος θα ρυθμισθούν κατά τρόπον  αντάξιον της μεγάλης ιστορίας της».

 Ζητούσαν δηλαδή μια Ελεύθερη Ελλάδα, χωρίς πλήρη στρατιωτική κατοχή και με ελληνική πολιτική κυβέρνηση. 

 Οι τρείς ετοίμασαν επίσης ένα διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό.

 Ο Τσολάκογλου , διαφωνούσε με τον σχηματισμό επαναστατικής κυβέρνησης πριν τη συνθηκολόγηση για να μην διασπαστεί η «Εθνική Ενότητα» και να μην καταγγελθεί η συμμαχία με την Αγγλία, «μετά της οποίας συνεταυτίσαμεν την τύχην της Ελλάδας».

Η άποψη του Τσολάκογλου, που δεν ήθελε να κάνει πραξικόπημα και    ήθελε να παραδοθεί σαν τον "Μπακαλόπουλο", ήταν ο σχηματισμός κυβέρνησης μετά τη συνθηκολόγηση όπως και έπραξε.

Εν τω μεταξύ έφτασε στην Αθήνα ο έμπιστος του  διοικητή του   Γ΄ Σώματος Στρατο,   συνταγματάρχης Αθανάσιος Χρυσοχόου, που είχε εντολή να μεταφέρει  στον Παπάγο το αίτημα για «άμεση λήψη αποφάσεων για τη συνθηκολόγιση».

 Ο Χρυσοχόου είδε τον Παπάγο, και διαπίστωσε ότι ο Παπάγος δεν μπορούσε να λάβει καμιά απόφαση.Τη νύχτα της 19ης απέστειλε από το Φρουραρχείο Αθηνών προς τον Τσολάκογλου  το εξής τηλεγράφημα: 

«Απόρρητος προσωπική διά Στρατηγόν. Ενέργεια ανάγεται       αρμοδιότητα Στρατιάς. Εάν αναλάβετε σεις, δέον πρώτον λάβητε εξουσιοδότησιν λοιπών Σωμάτων Στρατού, αναθετόντων υμίν       ενέργειαν ως έχοντα επαφήν με Γερμανούς».

 Το τηλεγράφημα στάλθηκε από τον Ασυρματο της Μεγάλης Βρετανίας με την έγκριση του συνταγματάρχη  Αθανάσιου Κορόζη του ύπασιστή του Παπάγου  με τον κωδικό  που χρησιμοποιούσε         ο Παπάγος. 

Ο ασυρματιστής δηλαδή  το χειρίστηκε ως τηλεγράφημα του Αρχιστρατήγου .

 Έγινε  δηλαδή ενα πραξικόπημα  των    Κορόζη-Χρυσοχόου, αν υποθέσουμε ότι ο Κορόζης δεν ενεργούσε με την άδεια   του Παπάγου.

Ο Τσολάκογλου, έλαβε το τηλεγράφημα στις 02:00 π.μ. της Κυριακής  του Πάσχα 20 Απριλίου, και το εξέλαβε ως εντολή του Παπάγου, αφού     έφερε την υπογραφή του.

Για τα γεγονότα εκείνης της νύχτας ούτε ο Παπάγος ούτε ο Κορόζης μίλησαν ποτέ.

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΧΑΤΖΑΡΑΣ

 ΥΓ. Στο πλαίσιο της Συμφωνίας με τον Άξονα, ο βουλγαρικός στρατός εισήρθε στις 19 Απριλίου στην Βαρντάρσκα και οι «Κομιτατζήδες» ανέλαβαν τη διοίκηση των πόλεων. Με την 5-19/4/1941 διαταγή  του Βουλγαρικού Επιτελείου η 2η βουλγαρική στρατιά άρχισε να κινείται προς τα ελληνικά σύνορα για να καταλάβει  περιοχή από τον Στρυμόνα μέχρι τη γραμμή το Σβίλεγκραντ Αλεξανδρούπολης.