21/4/25

Ο Μεγάλος Βεζίρης Μπεντερλί Αλή Πασάς που διορίστηκε στις 26 Μαρτίου 1821 και διέταξε τον απαγχονισμό του Πατριάρχη Γρηγόριου Ε , αλλά καθαιρέθηκε σαν σήμερα και εξορίστηκε στην Κύπρο όπου εκτελέστηκε στις 30 Απριλίου. Ήταν ο 44ος και τελευταίος Μεγάλος Βεζίρης στην ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που εκτελέστηκε με εντολή του Σουλτάνου.

 

Ο Μπεντερλί γεννήθηκε στη Μολδαβία, στο Μπέντερ στον Δνείστερο. 
Ήταν Στρατιώτης. 
Το Μάρτιο του 1821 ήταν διοικητής του Στρατού που φύλαγε την Κωνσταντινούπολη με έδρα το Ορμένιο.
Εκεί τον βρήκαν στις 26 Μαρτίου τα νέα της καθαίρεσης του Μεγάλου Βεζίρη Σεγίντ Αλή Πασάς της Ισπάρτας για ανικανότητα ότι έγινε Μέγας Βεζύρης εκείνος . 
Ο Μπενερλί δεν βιάστηκε να αναλάβει. 
‘Άφησε να περάσει η Κυριακή των Βαΐων της 3ης/15ης Απριλίου 1821 και η σφαγή της Κυριακής των Βαΐων, των Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως που οργάνωσε ο «ντονμές» ισχυρός ανήρ της Αυτοκρατορίας, Μεχμέτ Σαίτ Χαλέτ Εφέντης, που στηριζόταν από τον Ιουδαίο τραπεζίτη της Πόλης τον Χασκέλ από την Βαγδάτη. (Μπαγκντατί). 
 Ο Χαλέτ διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά τις πρώτες ημέρες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, και παρέσυρε τον Βεζίρη Σαγιέντ Αλή Πασά και τους φανατικούς που επιζητούσαν την εξόντωση όλων των Ελλήνων και μάλιστα πέτυχε να αποσπάσει από τον σουλτάνο Φιρμάνι προς τον διοικητή του σώματος των γενιτσάρων, για τον σφαγιασμό των Χριστιανών αλλά δεν εκτελέστηκε ύστερα από παρέμβαση , ο σεϊχ-ουλ-ισλάμ Χατζή Χαλίλ αφέντη, αρνήθηκε να υπογράψει τον φετφά.  Με το Φιρμάνι του Μαχμούτ που απέσπασε ο χαλέτ έγινε η σφαγή των Ελλήνων της Θεσσαλονίκης. 
Ο Σεϊχουλισλάμ,  πέτυχε την απομάκρυσνη του Σαγιέντ Αλή Πασά και τον διορισμό του Μπεντερλί.
Ο Μεχμέτ Σαίτ Χαλέτ Εφέντης γνώριζε από τις πληροφορίες που του έδινε ο άγγλος πρέσβης Σμίθ λόρδος του Στρανφορντ. το σχέδιο Υψηλάντη, για εκδήλωση επανάστασης των Χριστιανών στην πρωτεύουσα, για πρόκληση πυρκαγιάς, και για δολοφονία του σουλτάνου και διοργάνωσε την Κυριακή των Βαϊων, (3/15 Απριλίου), πογκρόμ κατά των χριστιανών. 
Στις κωμοπόλεις και τα χωριά του Βοσπόρου οι ντόπιοι μουσουλμάνοι είχαν μεταβληθεί σε πολιτοφύλακες μαζί με τους Ιουδαίους , που εθεωρούντο ως οι μόνοι πιστοί στους τούρκους». Στις 3/15 Απριλίου 1821 άτακτοι ένοπλοι , (Τούρκοι και Ιουδαίοι), με επικεφαλής ιμάμηδες και μαθητές ιερατικών σχολών, ξεχύθηκαν στους δρόμους ζητώντας την τιμωρία των «γκιαούρηδων». Λεηλατήθηκαν όλες οι εκκλησίες των «ρωμιών», πλην της Παμμακαρίστου που είχε σιδερένιες πύλες. Πέρασαν από τις ελληνικές συνοικίες, όπου λεηλατούσαν τα σπίτια και σκότωναν όσους εύρισκαν μέσα, και κατέληξαν στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, έξω από τα τείχη της Πόλης που την έκαψαν και σκότωσαν όσους ζήτησαν άσυλο μέσα στον ναό. 
Ο Χαλέτ, διέταξε παράλληλα τον Πατριάρχη να κάνει απογραφή των ελληνικών οικογενειών που έμεναν στο Φανάρι με τα ονόματα των ανδρών, τις πατρίδες και τα επαγγέλματά τους, για να εντοπισθούν οι μέτοικοι από την Πελοπόννησο ,τη Στερεά και τα νησιά του Αιγαίου, την οποία ανέλαβαν να πραγματοποιήσουν δύο Τουρκοκρητικοί, που γνώριζαν ελληνικά, με δύο παπάδες ως οδηγούς . Συγχρόνως απαγορεύτηκε με ποινή θανάτου, η αναχώρηση των «ραγιάδων» από την Πόλη, με πλοία οποιασδήποτε σημαίας, και δόθηκε από τους πρέσβεις των «ευρωπαϊκών δυνάμεων», (πλην της Ρωσίας), το δικαίωμα στους Τούρκους, να ενεργούν έρευνες στα πλοία με τη σημαία τους. 
Οι πρέσβεις , (Αγγλίας Γαλλίας, Αυστρίας, κλπ), έδωσαν οδηγίες στους προξένους τους σε όλη την οθωμανική επικράτεια, να μην παρέχουν στους Έλληνες άσυλο ή υπεράσπιση, ούτε να επιτρέπουν στους πλοιάρχους των χωρών τους να δέχονται έλληνες φυγάδες.
 Ο Φιλήμων που ήταν Κωνσταντινουπολίτης έγραψε για τον τραπεζίτη Χασκέλ που οργάνωνε μαζί με τον Ντονμέ Χαλέτ τη σφαγή των Ελλήνων : «Ο άνθρωπος ούτος και δια μίση θρησκευτικά κατά των χριστιανών ως ιουδαίος και δια έπαρση έωσφορικην μη άνεχόμενος τους Ελληνας εν τοις τουρκικοίς πράγμασιν μεθύων ημέραν τινα και κρατών το ποτήριον μεγαλαύχησεν εκφωνήσας. «Εν τούτω τω ποτηρίω πίνω το αίμα των Φαναριωτών». 
Ο Μπεντερλί εμφανίστηκε στον Σείχ αλ Ισλάμ στις 4 Απριλίου πήρε την ευλογία του και ανέλαβε καθήκοντα στις 4 Απριλίου. 
Η πρώτη του απόφαση ήταν να εκτελεστούν τρεις Έλληνες ταξιδιώτες που είχαν φθάσει την Κωνσταντινούπολη και οι οποίοι κατηγορήθηκαν από τον Χαλέτ ότι προσπάθησαν να δηλητηριάσουν το νερό του Σεραγιού.
Υπό την πίσεση του Χαλέτ που ζητούσε τον αποκεφαλισμό του Πατριάρχη,ο Μπεντερλί, έστειλε τον Μεγα Διερμηνέα  

Δεν υπάρχουν σχόλια: