22 Ιανουαρίου 1949. Η μάχη στον Άγιο Βασίλειο Κυνουρίας που αφάνισε τους Κ/Σ στην Πελοπόννησο

Όταν εκδηλώθηκε η επίθεση των κομμουνιστών κατά της φρουράς του Λεωνιδίου στις 21 Ιανουαρίου 1949, ο υποστράτηγος Θωμάς Πετζόπουλος διέταξε να σπεύσουν προς ενίσχυση , η Γ' Μοίρα Καταδρομών από την Τρίπολη με διοικητή τον ταγματάρχη Περ. Παπαθανασίου και η Δ' Μοίρα Καταδρομών από τη Σπάρτη με Διοικητή τον ταγματάρχη Ψαράκη. Επικεφαλής στις δύο Μοίρες ήταν ο αντισυνταγματάρχης Κώστας Λουµάκης. 
Οι 1.200 λοκατζήδες έφτασαν στο χωριό Bαμβακoύ από την νότια πλευρά του Πάρνωνα, αλλά λόγω της υποχωρήσεως των κομμουνιστών έλαβαν εντολή να ανέβουν και να περικυκλώσουν το χωριό Άγιος Βασίλειος διότι «υπήρχαν βάσιμες πληροφορίες και εκτιμήσεις ότι εκεί θα κατέληγαν οι κομμουνιστές. 

Οι Λοκατζήδες, μέσα από ρεματιές κατάφεραν και περπάτησαν συνεχώς 14 ώρες περικύκλωσαν τον Άγιο Βασίλειο στις 20:30 , κρύφτηκαν και περίμεναν. 

Οι κομμουνιστές, το 1ο Τάγμα της 55ης Ταξιαρχίας του ΔΣΕ, μπήκαν αμέριμνοι στον Άγιο Βασίλειο περί τις 11:30. Συγκεντρώθηκαν στην πλατεία, δόθηκαν εντολές και οδηγίες ,διαμοιράστηκαν στα σπίτια και έπεσαν ξεροί στον ύπνο. Γύρω στις 6 το πρωί, βγήκαν από το χωριό μικρές ομάδες ανταρτών , που κινηθηκαν προς τα γύρω υψώματα, για να εγκαταστήσουν φυλάκια. Τότε άρχισε η επίθεση.

 Στις 8 το πρωί, κάθε αντίσταση ανταρτών μέσα στο χωριό είχε σταματήσει. 
Οι κομμουνιστές μέσα στον Άγιο Βασίλη θρήνησαν πολλά θύματα. Εκεί βρισκόταν ολόκληρο το 1ο Τάγμα της 55 Ταξιαρχίας τους, ένας λόχος του 3ου Τάγματος και όλη η επιμελητεία της περιοχής.

 Είχαν 208 νεκρούς, (μέσα σ' αυτούς ήταν και ο ινστρούχτορας) και 85 αιχμαλώτους. Ο διοικητής του Τάγματος «καπετάνιος» Αλέκος Τσουκόπουλος, διέφυγε αλλά εκτελέστηκε από τους συντρόφους του. 
Όλος ο οπλισμός τους καταστράφηκε. 

Από πλευράς των Λοκατζήδων φονεύθηκαν 6: 

1) Παπαστεφάνου Κωνσταντίνος του Ιωάννου, στρατιώτης λοκατζής της Γ’ Μοίρας Καταδρομών. Γεννήθηκε στην Τρίσταινα Δωδώνης Ιωαννίνων το 1925. 

2) Ζαφειρόπουλος Παναγιώτης του Ζαφείρη, στρατιώτης λοκατζής της Δ' Μοίρας Καταδρομών. Γεννήθηκε στα Περιβόλια Ολυμπίας Ηλείας το 1922. 

3) Ηλιάδης Χρήστος του Στυλιανού, στρατιώτης λοκατζής της Δ' Μοίρας Καταδρομών. Γεννήθηκε στα Πλαταvάκια Σερρών το 1924. 

4) Κεφαλωνίτης Φραγκίσκος του Μάρκου, στρατιώτης λοκατζής της Γ’ Μοίρας Καταδρομών. Γεννήθηκε στη Τήνο Κυκλάδων το 1921. 

5) Δρούζας Kωνσταvτίνoς του Βασιλείου, Στρατιώτης λοκατζής της Γ’ Μοίρας Καταδρομών. Γεννήθηκε στο Ζευγολατιό Κορινθίας το 1925. 

6) Χανδράκης Γρηγόριος του Αριστείδη, στρατιώτης λοκατζής της Γ’ Μοίρας Καταδρομών. Γεννήθηκε στον Πειραιά Αττικής το 1925.

 Οι λοκατζήδες κατέβηκαν στο Λεωνίδιο και επιβιβάστηκαν στα πλοία Σύμη και Πίνδος που τους μετέφεραν στο Ναύπλιο, και από 'κει σιδηροδρομικώς επέστρεψαν την άλλη μέρα στο Στρατόπεδο τους στην Τρίπολη όπου έτυχαν ενθουσιώδους υποδοχής από πλήθος κόσμου.