Επανάληψη της «δίκης των έξι» προτείνει ο αντεισαγγελέας ΑΠ Α. Κονταξής

Να επαναληφθεί, 87 χρόνια μετά, η ιστορική «δίκη των έξι» πρότεινε στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ο αντεισαγγελέας Α. Κονταξής.

Οι πρώην πρωθυπουργοί της Ελλάδας Π. Πρωτοπαπαδάκης, Δ. Γούναρης, Ν. Στράτος, οι υπουργοί Γ. Μπαλτατζής, Ν. Θεοτόκης και ο στρατηγός Γ. Χατζηανέστης με απόφαση του έκτακτού στρατοδικείο είχαν εκτελεστεί στις 15 Νοεμβρίου του 1922 στο Γουδί. Καταδικάστηκαν σε θάνατο καθώς είχαν κριθεί ένοχοι για τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Ύστερα από 87 χρόνια ο εγγονός του πρώην πρωθυπουργού Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη, Μιχάλης Πρωτοπαπαδάκης υπέβαλε αίτηση επανάληψης της «δίκης των έξι». Υποστηρίζει ότι υπάρχουν καινούργια νέα άγνωστα γεγονότα και αποδείξεις, από τα οποία προκύπτει ότι οι «έξι» ήταν αθώοι.

Την άποψη του συμμερίστηκαν ο αντιπρόεδρος Γ. Μάμαλης και οι αρεοπαγίτες κκ. Ν. Κωνσταντόπουλος και Π. Ρουμπής (πλειοψηφία) οι οποίοι τάχθηκαν στο Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου υπέρ της επανάληψης της δίκης επικαλούμενοι μεταξύ άλλων μαρτυρίες επιστολές, αγορεύσεις στη Βουλή, κ.λπ. του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Αντίθετα, η μειοψηφία και συγκεκριμένα, οι αρεοπαγίτες Ν. Ζαίρης και Κ. Φράγκου ζήτησαν την απόρριψη της αίτησης του Μιχ. Πρωτοπαπαδάκη, υποστηρίζοντας ότι τα νέα στοιχεία που εκείνος επικαλείται δεν αρκούν για επανάληψη της ιστορικής δίκης που αποτελεί την κορύφωση του εθνικού διχασμού των ετών 1915-1922.

Λόγω των αντίθετων αποφάσεων που εκφράστηκαν στο Τμήμα, η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, όπου ο αντεισαγγελέας κ. Κονταξής τάχθηκε υπέρ της επανάληψης της διαδικασίας.

Το 1922 μετά την Μικρασιατική Καταστροφή εκδηλώθηκε στρατιωτικό κίνημα υπό τους συνταγματάρχες Πλαστήρα και Γονατά και τον αντιπλοίαρχο Φωκά, που προκάλεσε την παραίτηση της κυβέρνησης Τριανταφυλλάκου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου (14 Σεπτεμβρίου 1922) υπέρ του υιού του Γεωργίου Β’. Στη συνέχεια, συγκροτήθηκε στην Αθήνα Επαναστατική Επιτροπή, η οποία έκανε εκτεταμένες συλλήψεις αντιβενιζελικών πολιτικών. Σε διαδήλωση 100.000 ανθρώπων στην Πλατεία Συντάγματος, στις 9 Οκτωβρίου, ζητήθηκε η εκτέλεση των υπευθύνων της τραγωδίας. Οι Πάγκαλος, Οθωναίος, Χατζηκυριάκος αλλά και ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου απαίτησαν εκτελέσεις. Οι Πλαστήρας, Δαγκλής, Γονατάς θέλησαν κανονική δίκη. Οι δύο πλευρές συμβιβάστηκαν και αποφασίστηκε η ίδρυση Εκτάκτου Στρατοδικείου. Επικεφαλής της ανακριτικής επιτροπής ανέλαβε ο υποστράτηγος Θεόδωρος Πάγκαλος. Με το πόρισμα της Επιτροπής (24 Οκτωβρίου), παραπέμφθηκαν να δικαστούν στο Έκτακτο Στρατοδικείο με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας οκτώ πρόσωπα, που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο την περίοδο 1920-1922, οι: Δημήτριος Γούναρης, 59 ετών, πρώην πρωθυπουργός, Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, 68 ετών, πρώην πρωθυπουργός, Νικόλαος Στράτος, 50 ετών, πρώην πρωθυπουργός, Νικόλαος Θεοτόκης, 44 ετών, υπουργός Στρατιωτικών στην Κυβέρνηση Πρωτοπαπαδάκη, Γεώργιος Μπαλτατζής, 56 ετών, υπουργός Εξωτερικών στις κυβερνήσεις Γούναρη, Πρωτοπαπαδάκη, Ξενοφών Στρατηγός, υποστράτηγος, ε.α., 53 ετών, υπουργός Συγκοινωνιών στην κυβέρνηση Γούναρη, Μιχαήλ Γούδας, υπονάυαρχος ε.α., 54 ετών, υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Γούναρη, Γεώργιος Χατζηανέστης, αντιστράτηγος, 59 ετών, Αρχιστράτηγος Μικράς Ασίας και Θράκης.
Η δίκη διεξήχθη από τις 31 Οκτωβρίου έως τις 15 Νοεμβρίου 1922 στην Παλαιά Βουλή.
Το Στρατοδικείο παμψηφεί επέβαλλε στους μεν Γεώργιο Χατζηανέστη, Δημήτριο Γούναρη, Νικόλαο Στράτο, Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη, Γεώργιο Μπαλτατζή και Νικόλαο Θεοτόκη την ποινή του θανάτου και στους Μιχαήλ Γούδα και Ξενοφώντα Στρατηγό την ποινή των ισοβίων δεσμών. Διέταξε την στρατιωτική καθαίρεση του αρχιστράτηγου Γεωργίου Χατζηανέστη, του υποστράτηγου Ξενοφώντος Στρατηγού και του υποναυάρχου Μιχαήλ Γούδα, ενώ τους επέβαλε και χρηματικές ποινές.
Αμέσως μετά, ο επαναστατικός επίτροπος Νεόκοσμος Γρηγοριάδης μετέβη στις φυλακές Αβέρωφ, όπου κρατούντο οι έξι και τους ανακοίνωσε την καταδικαστική απόφαση και ότι η εκτέλεση θα γινόταν σε δύο ώρες. Δύο φορτηγά τους παρέλαβαν και τους μετέφεραν στο Γουδή, όπου εκτελέστηκαν.
ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ - ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ