Σαν σήμερα, η Αυτόνομη Δημοκρατία της Βόρείου Ηπείρου και η μάχη της Τερπνής με τους Βούλγαρους

1914. Στις 13 Φεβρουαρίου 1914, και ενώ ο ελληνικός στρατός αποσυρόταν από τη Βόρεια Ήπειρο, έπειτα από απαίτηση των Μεγάλων Δυνάμεων, η Πανηπειρωτική Συνέλευση , αποφάσισε ότι εφόσον δεν επιτεύχθηκε η ένωση με την Ελλάδα θα δέχονταν μόνο τοπική αυτονομία. Για να αποφευχθεί ο κίνδυνος κατάληψης της περιοχής από αλβανικά σώματα ενόπλων ατάκτων και να προστατευθεί ο πληθυσμός της περιοχής, ο Γεώργιος Χρηστάκης-Ζωγράφος, ανακήρυξε την 17η Φεβρουαρίου/ 2 Μαρτίου την «Αυτόνομη Δημοκρατία της Βορείου Ηπείρου» στο Αργυρόκαστρο και σχημάτισε την Προσωρινή Κυβέρνηση της Βόρειας Ηπείρου .
Η μαχητικότητα των Βορειοηπειρωτών και η αταλάντευτη προσήλωση στην ελληνική τους συνείδηση αλλά και ο πόθος τους για ελευθερία είχαν ως αποτέλεσμα την υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας στις 17 Μαΐου 1914, με το οποίο παρείχετο πλήρης Αυτονομία στην Βόρειο Ήπειρο.

Στις 17 Φεβρουαρίου/ 2 Μαρτίου 1913 μια διλοχία από την προκάλυψη της 7ης μαζί με οπαλισμένους μακεδονομάχους των Βλάχμπεη και Γιαγκλή και κατοίκους ανέκοψε την δόλια προέλαση των Βουλγάρων για να καταλάβουν τη Νιγρίτα, διότι δεν αναγνώριζαν ως έγκυρες τις καταλήψεις περιοχών από ένοπλους έλληνες πολίτες και αντάρτες Μακεδονομάχους . Η σύγκρουση έγινε με πρωτοβουλία του Διοικητή της διλοχίας λοχαγού Παναγιώτη Γαργαλίδη και άλλοι του υπολοχαγού Σταυριανόπουλου, παρόλο που είχαν γραπτές εντολές ότι «ύψιστα συμφέροντα της πατρίδος» επιβάλουν «να μη γίνωνται αίτιοι προς ρήξιν» και «να φέρωνται πάντοτε προς τους Βουλγάρους ως προς συμμάχους». Η κύρια γραμμή άμυνας ήταν στα υψώματα της Τερπνής με κεντρικό σημείο τη θέση Πλατανούδια, όπου αναπτύχθηκαν 130 ανδρες με διοικητή τον υπολοχαγό Σταυριανόπουλο και οι μακεδονομάχοι των Βλάχμπεη και Γιαγκλή . Οι βούλγαροι είχαν δύναμη τάγματος και μια ίλη Ιππικού. Η μάχη άρχισε στις 2 το μεσημέρι και ήταν επίμονη , σκληρή και άγρια. Οι Βούλγαροι αποδεκατίστηκαν , και δεν κατόρθωσαν να μπουν στη Νιγρίτα. Η μάχη αυτή ήταν η πρώτη με τους ως τότε συμμάχους που προσπάθησαν να αλλάξουν τη στρατιωτική ισορροπία στην περιοχή της Νιγρίτας. Οι δικοί μας είχαν 16 νεκρούς.