Η μάχη της Πολτάβας:Για την Πατρίδα την Ορθοδοξία και τον Τσάρο, ЗА «Россию и российское благочестие…»

Η Μάχη της Πολτάβας ,27 Ιουνίου /8 Ιουλίου 1709, ήταν η σημαντικότερη μάχη του Μεγάλου Βορείου Πολέμου, και εληξε με αποφασιστική νίκη των Ρώσων επί του Καρόλου ΙΒ΄ της Σουηδίας, η οποία μετά από αυτή τη μάχη έπαψε να αποτελεί Μεγάλη Δύναμη και η Ρωσία αναδείχθηκε ως η νέα ηγέτιδα δύναμη της βόρειας Ευρώπης. 

Οι Σουηδοί αποφάσισαν να επιτεθούν αιφνιδιαστικά στο ρωσικό στρατόπεδο, καθώς ο Μέγας Πέτρος το είχε οργανώσει αμυντικά. Η κύρια φάση της μάχης διεξήχθη μεταξύ της 4ης και της 6ης πρωινής. Εν συνεχεία όταν ανέτειλε ο ήλιος, το σουηδικό πεζικό υπό τον Λεβενχάουπτ επιχείρησε μετωπική επίθεση, που φάνηκε να αποκτά το πλεονέκτημα, αλλά γρήγορα εκμηδενίστηκε, και διατάχθηκε οπισθοχώρηση. 

Περίπου στις 9 το πρωί, η εμπροσθοφυλακή των Σουηδών κινήθηκε προς αναχαίτισή των Ρώσων αλλά περικυκλώθηκε. Τελικά, βλέποντας την εξέλιξη από ένα φορείο στην οπισθοφυλακή, ο Κάρολος διέταξε τους επιτελείς του να σαλπίσουν γενική υποχώρηση στις 11 π.μ. 

Κατά το μεσημέρι όλα είχαν τελειώσει, καθώς το ρωσικό ιππικό αποδεκάτιζε τους επιζώντες αντιπάλους στο πεδίο της μάχης και επέστρεφε στις γραμμές του. 

 Ο Κάρολος συγκέντρωσε ό,τι απέμεινε από το στρατό και τον εξοπλισμό του και υποχώρησε αυθημερόν προς τον νότο, λύνοντας την πολιορκία της Πολτάβας. 

 Ο Κάρολος ΙΒ΄ είχε περίπου 37 χιλιάδες. Στρατιώτες αλλά στη μάχη ενεπλάκησαν 26.000. (11.000 Ιππείς και 15.000 πεζοί). Ο Μέγας Πέτρος είχε περίπου 50.000 αλλά στην μάχη ενεπλάκησαν μόνο 21.000 πεζοί και 9000 Ιππείς, ενώ στο τέλος της μάχης ενεπλάκησαν και 3000 Καλμύκιοι. 

 Οι Σουηδοί είχαν απώλειες 9.300 ανδρών ενώ 2874 συνελήφθηκαν ως αιχμάλωτοι στο πεδίο της μάχης. 

 Οι Ρώσοι ειχαν 1345 νεκρούς και 3290 τραυματίες. 

 Λίγες ώρες πριν τη μάχη, διαβάστηκε στους Ρώσους στρατιώτες η περίφημη διαταγή του Μεγάλου Πέτρου που τους καλούσε να αγωνιστούν για την πατρίδα και την ορθόδοξη πίστη. «Στρατιώτες! ... Ήρθε η ώρα όπου θα κριθεί η τύχη της Πατρίδας. Δεν πρέπει να σκεφτείτε ότι μάχεστε για τον Πέτρο, αλλά για το Κράτος, το οποίο έχει δοθεί στον Πέτρο και στους απογόνους του, για την Πατρίδα, για την πίστη μας στην Ορθόδοξη Εκκλησία». 

 Αρκετές χιλιάδες σουηδοί, μεταξύ των οποίων και ο στρατάρχης Ρένσκιελντ, συνελήφθησαν αιχμάλωτοι κατά την υποχώριση και αποτέλεσαν το εργατικό δυναμικό για την οικοδόμηση της Αγίας Πετρούπολης. 

 Ο στρατηγός Λεβενχάουπτ οδήγησε 15.000 Σουηδούς και κάποιους Κοζάκους στον ποταμό Δνείπερο, καταδιωκόμενος από το ρωσικό ιππικό και εξαναγκάσθηκε σε παράδοση στην Περεβολότσνα τέσσερις ημέρες μετά τη μάχη.

 Ο Κάρολος διέφυγε με 1.500 περίπου άντρες στο Μπεντερί του Πριγκιπάτου της Μολδαβίας που ελεγχόταν τότε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και πέρασε πέντε χρόνια υπό την προστασία της Υψηλής Πύλης στην Κωνσταντινούπολη, πριν επιστρέψει στα πεδία των μαχών.

 Σε αυτήν την πενταετία προσπάθησε να εξωθήσει το σουλτάνο σε πόλεμο με τον Πέτρο, χωρίς όμως επιτυχία.