Η 17η Οκτωβρίου στην Ιστορία

Η 17η Οκτωβρίου είναι η 290ή ημέρα του Γρηγοριανού ημερολογίου. Απομένουν 75 ημέρες ως το τέλος του έτους.

1244. Η καταστροφική για τους Σταυροφόρους μάχη της Γάζας. Από τους 11.000 σκοτώθηκαν οι 7.500.

1346. Ο βασιλιάς Δαυίδ Β΄ της Σκωτίας αιχμαλωτίστηκε από τους Άγγλους κοντά στο Ντέραμ μετά τη Μάχη του Νέβιλ Κρος και φυλακίστηκε για 11 χρόνια.

1404 . Έγινε Πάπας ο Ιννοκέντιος VII. 

1448. Άρχισε στο Κόσσοβο Πόλιε, η δεύτερη Μάχη του Κοσσόβου, ανάμεσα στο στρατό του Ιωάννη Ουνιάδη, (24,000), που τον αποτελούσαν κυρίως Ούγγροι, Βλάχοι και Μολδαβοί, και τον πολυάριθμο οθωμανικό στρατό, (60.000), με επικεφαλής τον σουλτάνο Μουράτ Β΄. Η μάχη διήρκεσε μέχρι τις 20 Οκτωβρίου 1448 και έληξε με νίκη των Τούρκων. Ο Ουνιάδης εγκατέλειψε το πεδίο μάχης τη νύχτα μεταξύ 19 και 20 Οκτωβρίου. Ο στρατός του είχε απώλειες 17.000 και οι Τούρκοι που έχασαν 34.000 νίκησαν. Η δεύτερη Μάχη του Κοσσόβου ήταν η τελευταία προσπάθεια των «Χριστιανών ηγεμόνων» να εκδιώξουν τους Οθωμανούς από τα Βαλκάνια.

1456. Ιδρύθηκε στο Μαγδεμβούργο το πανεπιστήμιο του Γκράιφσβαλντ.

1483. Ο ομοφυλόφιλος Πάπας Σίξτος Δ΄ ( Φραντσέσκο ντε λα Ρόβερε), αφόρισε τη Βενετία.

1610. Ο Λουδοβίκος ΙΓ' στέφτηκε βασιλιάς της Γαλλίας σε ηλικία 9 ετών, στον καθεδρικό ναό της Ρεμς

1659 . Ο 17χρονος Γιούρι Χμελνίτσκι, γιος του Μπογκντάν Χμελνίτσκι, υπέγραψε τη συμφωνία συμμαχίας με τη Τσαρική Ρωσία ,στο Μπρεσλάου, (Βρότσλαβ).

1662. Ο Κάρολος Β της Αγγλίας πούλησε τη Δουνκέρκη στη Γαλλία αντί 40.000 λιρών.

1714. Ενώ ο επίσκοπος Ντανίλο Πέτροβιτς  βρισκόταν στη Ρωσία, ένας ισχυρός τουρκικός στρατός του Νουμάν Πασά κατέλαβε την Τσετίνιε.

1723. Στο νησί Κότλιν ο Τσάρος Πέτρος Α 'ίδρυσε το φρούριο της Κρονστάνδης, την κύρια βάση του ρωσικού Στόλου της Βαλτικής.

1767‎‎ .Ο Σκεπάν Μάλι εκλέχτηκε πολιτικός ηγέτης του λαού και του κράτους του Μαυροβουνίου. Η εκλογή του πράξη διέκοψε  προσωρινά τη συνέχεια της διακυβέρνησης της δυναστείας Πέτροβιτς Νιέγκος και των επισκόπων του Μαυροβουνίου και πραγματοποίησε πολιτική εκκοσμίκευση, δηλαδή διαχωρισμό της εκκλησίας από το κράτος. 

1777 . Στη Σαρατόγκα, παραδόθηκε στους Αμερικανούς ο βρετανός Αντιστράτηγος Μπουργκόιν (John Burgoyne), μαζί με το εκστρατευτικό του Σώμα, αφού βρέθηκε περικυκλωμένος. Η είδηδη της παράδοσης του σώματος του Μπουργκόιν συνέβαλε αποφασιστικά στην είσοδο της Γαλλίας στον πόλεμο στο πλευρό των επαναστατών.

1793. Ο Στρατός της γαλλικής Δημοκρατίας κέρδισε  την δεύτερη μάχη του Σολέ από το συνασπισμό των «βασιλικών».

1797. Απελευθερώθηκαν οι εθνικές μας δυνάμεις που οδήγησαν στην απελευθέρωση της Ελλάδας το 1821, με το το τέλος της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας , («Serenissima Repubblica di Venezia»), μετά από 11 αιώνες. Οι Αβράκωτοι πάτησαν στο Επτάνησα. Μετά τη νικηφόρα ιταλική εκστρατεία του Ναπολέοντος, σε ένα χωριό της Βενέτσια Τζούλια, το Κάμπο Φόρμιο, υπογράφηκε η συνθήκη ειρήνης μεταξύ Γαλλίας και Αυστρίας . Σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης. Ο Ναπολέων παραχώρησε στους Αυστριακούς, σε αντάλλαγμα για την απώλεια των αυστριακών κτήσεων στη Λομβαρδία, τα βενετικά εδάφη ανατολικά του ποταμού Άντιτζε, στα οποία συμπεριλαμβάνονταν η Ίστρια, η Δαλματία , ο κόλπος του Κότορ και η πόλη της Βενετίας. Με τη συνθήκη περιήλθαν στη Γαλλία τα Επτάνησα και οι ενετικές κτήσεις στον ηπειρωτικό ελλαδικό χώρο. Το Βουθρωτό, η Πάργα, η Πρέβεζα και η Άρτα.

1805. Νίκη των Γάλλων που διοικούσε ο Γιόακιμ Μυρά επί των Αυστριακών, στη μάχη του Νερσχάϊμ

1806. Μάχη του Χάλε. Οι Γάλλοι υπό τον  Μπερναντότ υπερισχύσαν των Πρώσων. Δολοφονήθηκε ο αυτοκράτορας της Αϊτής, Ιάκωβος Α'.

1809. Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Τιρόλου η μάχη του Μέλεκ.

1810 . Σερβική επανάσταση. Η νικηφόρα για τους Σέρβους Μάχη Λοζνίτσα 5/17 Οκτωβρίου. Τους σέρβους επαναστάτες διοικούσαν, 

ο Αντώνιε Μπογκίσεβιτς, ο Λούκα Λαζάρεβιτς και ο Ιακωβ Νενάντοβιτς.

1827. Ο πράκτορας της επιτροπής του Λονδίνου Φαβιέρος αποβιβάστηκε στην Χίο επικεφαλής τριών ταγμάτων  πεζικού γραμμής, συνολικής δύναμης 800 ανδρών, υπό τους ταγματάρχες Σκαρβέλλη, Πίσσα και Σονιέρ, τον λόχο των «πυροβοληστών», δυνάμεως 150 ανδρών, εφοδιασμένο με τέσσερα πεδινά πυροβόλα των 6 λιβρών, έξι πολιορκητικά πυροβόλα και τρία ολμοβόλα, υπό τον Γάλλο λοχαγό Ζανδέρ, και το ιππικό, υπό τον Πορτογάλο επιλοχία Αλμέιδα, δυνάμεως 100 ανδρών και 80  ίππων. Μαζί του και 1000 άτακτοι και 20 ένοπλοι Χιώτες.

1854. Κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου στις 5/17 Οκτωβρίου άρχισε πολιορκία της Σεβαστούπολης από τις βρετανικές, γαλλικές και τουρκικές δυνάμεις .

1864 .Ψηφίστηκε  το νέο Σύνταγμα της Ελλάδας, της Βασιλευομένης (Αγγλοκρατούμενης) Δημοκρατίας.

1878. Το βουλγαρικό Ενωτικό Κομιτάτο του Τάρνοβο , (Καραβέλοφ,Σταμπούλοφ, Ιβανόφ), διεκδικώντας τα βουλγαρικά εδάφη στη Μακεδονία που το Συνέδριο του Βερολίνου παραχώρησε στην Τουρκία οργάνωσε την «εξέγερση της Κρέσνας» που εκδηλώθηκε στις 5/17 Οκτωβρίου με την επίθεση στο στρατόπεδο του τουρκικού στρατού περίπου 400 ανταρτών με επικεφαλής τον Ντιμίταρ Ποπ Γκεοργκίεφ και τον Στόγιαν Καραστοίλοφ.

Η εξέγερση καταστάλθηκε μέχρι τον Ιούνιο του 1879.

1882. Στη Βοσνία, στο Σεράγιεβο, ο Μουσταφά Χιλμί Χατζημεροβιτς ανέλαβε Ρείς Μουφτής.

1889.Έναρξη του Πολέμου των χιλίων ημερών στην Κολομβία.

1896. Δόθηκε η πρεμιέρα του θεατρικού έργου του Τσέχοφ «ο Γλάρος» στο θέατρο Αλεξανντρόφσκι, που κατέληξε σε πλήρη αποτυχία.

1905. Ο Νικόλαος Β της Ρωσίας υπέγραψε το διάταγμα της 17ης Οκτωβρίου του 1905, το οποίο επέτρεπε την ελευθερία συνείδησης, λόγου, επέτρεπε τη δημιουργία ενώσεων και τις δημόσιες συνεδρίασεις και ενώσεων. Επίσης δημιουργήθηκε η Κρατική Δούμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας με νομοθετικές αρμοδιότητες.

1909. Στις 4/16 εκδηλώθηκε στάση των Βασιλοφρόνων στο ναυτικό.

Οι στασιαστές κατέλαβαν τον Ναυσταθμό. Στις 5/17 Οκτωβρίου έγινε «Ναυμαχία» μέσα στον Ναύσταθμο ανάμεσα στα ελαφρά αντιτορπιλικά (Δόξα-Βέλος -Σφενδόνη-Ασπίς -Νίκη) που στασίασαν υπό τον υποπλοίαρχο Κωνσταντίνο Αλφονσάτο -Τυπάλδο με τα «πίστα εις τον «στρατιωτικό Σύνδεσμον» θωρηκτά "Ύδρα", "Σπέτσες", "Ψαρά". Τελικα οι στασιαστές εγκατέλειψαν τα σκάφη και τα πληρώματα και διέφυγαν στην ξηρά.Τους δόθηκε αμνηστία τον επόμενο χρόνο.

1912. Η Ελλάδα , η Βουλγαρία, και η Σερβία κήρυξαν τον πόλεμο κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με το νέο ημερολόγιο στις 5/17 Οκτωβρίου. Το Μαυροβούνιο είχε προηγηθεί 9 ημέρες. Με το παλιό ημερολόγιο στις 17 /29 Οκτωβρίου η 4η Μεραρχία απελευθέρωσε τη Νάουσα.  

1913.Περίπου 100 νεκροί από βύθιση του πλοίου «Βολτούρνο» ενώ έπλεε από το Ρότερνταμ προς τη Νέα Υόρκη. Σώθηκαν 521 επιβάτες. Το  αερόπλοιο «Ζέππελιν L II» ανατινάχθηκε  πάνω από το Βερολίνο, σκοτώνοντας 28 άτομα.

1915 . Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Μάχη του Κρίβολακ .Η Βρετανία πρόσφερε  την Κύπρο στην  κυβέρνηση του Αλέξανδρου Ζαΐμη  για να την παρακινήσει να εξέλθει στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

1918. Η Ανακωχή του Μούδρου.Στις 17/30 Οκτωβρίου,με την οποία τερματίστηκε ο πόλεμος μεταξύ της Τουρκίας και των Δυνάμεων της Αντάντ, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η Ουγγαρία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της από την Αυστρία. Στη Βουλγαρία σχηματίζεται κυβέρνηση με επικεφαλής τον Αλεξάντερ Μαλίνοφ. Ιδρύθηκε το Βασιλείο Σέρβων, Κροάτων και Σλοβένων που αργότερα ονομάστηκε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας)

1922. Δημοσιεύτηκε το διάταγμα για την συγκρότηση του Στρατοδικείου για τους Υπευθύνους της Μικρασιτικής Προδοσίας. Επιδόθηκε στους Συμμάχους η απάντηση της κυβερνησεως για την συμμετοχή της Ελλάδος στην διάσκεψη της Λωζάνης  Οι Τούρκοι αποβιβάστηκαν στην Ίμβρο

1929. Ο Ναδίρ Χαν έγινε βασιλιάς του Αφγανιστάν.

1931. Ο Μητροπολίτης Κιτίου Νικόδημος κήρυξε την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Ο Αλ Καπόνε καταδικάστηκε σε 11 χρόνια στη φυλακή για φοροδιαφυγή.

1937. Έκαναν πρεμιέρα σε κόμικς των ΗΠΑ τα 3 ανίψια του Ντόναλντ Ντακ. Ο Χιούι, ο Λιούι και ο Ντιούι.

1938 . Ο Ατατούρκ έπεσε σε κώμα.

1941. Η σφαγή των Κερδυλίων. Δύο Λόχοι του Γερμανικού Στρατού εκτέλεσαν 250 κατοίκους των χωριών Aνω και Κάτω Κερδύλια του Νομού Σερρών σε αντίποινα για το φόνο ενός Γερμανού στρατιώτη.

1945. Η δεκαπενθήμερη  Κυβέρνηση Δαμασκηνού  (17 Οκτωβρίου 1945 – 1 Νοεμβρίου 1945) .Σχηματίστηκε από τον Αντιβασιλέα Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό μετά την παραίτηση της Κυβέρνησης Πέτρου Βούλγαρη. Ο Βούλγαρης είχε ήδη ανακοινώσει την παραίτησή του από τις 9 Οκτωβρίου. Ο Δαμασκηνός έδωσε διαδοχικά εντολή σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού στον Θ. Σοφούλη, στο Λαϊκό Κόμμα , στον Εμμ. Τσουδερό και τέλος στον συνατξιούχο δικαστικό Στ. Δημητρακάκη. Τέλος, ο Αντιβασιλέας Δαμασκηνός όρισε στις 17 Οκτωβρίου 1945 κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον ίδιο.Στην κυβέρνηση διατηρήθηκαν σχεδόν όλα τα μέλη της κυβέρνησης Βούλγαρη.
-Μεγάλη συγκέντρωση στην Πλάσα ντε Μάγιο του Μπουένος Άιρες για την απελευθέρωση του Χουάν Περόν. Η 17η Οκτωβρίου θεωρείται η ημερομηνία γέννησης του Περονισμού. Η αεροπορία προσέβαλε τους διαδηλωτές.

1951.Υπεγράφη στο Λονδίνο το πρωτόκολλο για την ένταξη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.

1956. Άρχισε να λειτουργεί το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγή πυρηνικής ενέργειας του κόσμου, στο Κάλντερ Χολ της Βρετανίας

1958. Η Σοβιετική Ένωση άρχισε την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού υποβρυχίου της του Κ-19.

1961 .Άνοιξε το ΧΧΙΙ Συνέδριο του ΚΚΣΕ , που ολοκληρώθηκε στις 31 Οκτωβρίου, με την έγκριση του προγράμματος του ΚΚΣΕ και τη διακήρυξη ότι το πέρασμα στην κομμουνιστική κοινωνία θα αρχίσει από το από το 1980. Την ίδια ημέρα έγινε η «Σφαγή στο Παρίσι» με την επίθεση της γαλλικής αστυνομίας με εντολή του αστυνομικού διευθυντή Μορίς Παπόν σε χιλιάδες Αλγερινούς που ζούσαν στο Παρίσι και που μετείχαν σε διαδήλωση για την ανεξαρτησα΄λια της Αλγερίας που είχε απαγορευτεί . Ο ακριβής αριθμός των νεκρών δεν είναι ακόμα και σήμερα γνωστός. Οι Αλγερινοί τους ανεβάζουν σε 200.

1962.Στην Τουρκία ο Πρόεδρος Τζεμάλ Γκιουρσέλ υπέγραψε το νόμο περί Αμνηστίας.

1963. Αιματηρά επεισόδια, με τραυματίες, κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του εκλογικού κέντρου της Ε.Δ.Α. στην οδό Σταδίου.

1967. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, δημοσιεύθηκε ο νόμος για τις εκτρώσεις που ξεκίνησε τη νομιμοποίηση τους στη Δυτική Ευρώπη. Πέθανε ο Που Γι, ο τελευταίος αυτοκράτορας της Κίνας.

1970. Το Μέτωπο για το Ελεύθερο Κεμπέκ (FLQ) εκτέλεσε τον υπουργό εργασίας Πιέρ Λαπόρτ τον οποίο  ειχαν απαγάγει στις 10 Οκτωβρίου 1970 από το σπίτι του ενώ έπαιζε ποδόσφαιρο με τον ανιψιό του , απαιτώντας την απελευθέρωση 23 «πολιτικών κρατουμένων» σε αντάλλαγμα για απελευθέρωση του.

1973. Άρχισε η χειρότερη οικονομική κρίση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο για τις ανεπτυγμένες χώρες με το «εμπάργκο» πετρελαίου του ΟΠΕΚ κατά των χωρών που βοήθησαν το Ισραήλ στην αραβο-ισραηλινή διένεξη. Οι Άραβες παραγωγοί μειώνουν την παραγωγή πετρελαίου και αυξάνουν κατακόρυφα τις τιμές.

1977. Στο Μογκαντίσου της Σομαλίας δυτικογερμανοί κομάντος με έφοδο σε αεροσκάφος της «Λουφτχάνσα» στο οποίο είχε γίνει αεροπειρατεία, απελευθερώσαν τους 86 ομήρους , σκοτώνοντας 3 από τους 4 Παλαιστίνιους αεροπειρατές οι οποίοι προηγουμένως είχαν εκτελέσει τον πιλότο.

1979. Το Νόμπελ Ειρήνης δόθηκε στην βλάχα καθολική Μητέρα Τερέζα.

1988.  Σε απάντηση του «ράλι της αλήθειας», που διοργανώθηκε από την ηγεσία της Σερβίας, στο  Κοσσυφοπέδιο άρχισαν μαζικές διαδηλώσεις των Αλβανών, που ζητούσαν καθεστώς «Δημοκρατίας» για το Αυτόνομο Κοσσυφοπεδίο. (Republika e Kosovës).

1989. Ισχυρότατος σεισμός 7,1 Ρίχτερ  από το επίκεντρο του Αγίου Ανδρέα χτύπησε το Σαν Φρανσίσκο . 67 νεκροί , 2.500 τραυματίες ,και τεράστιες καταστροφές.

1990. Παραιτήθηκε ο (αρουραίος) Γκριγκόρι Γιαβλίνσκι, από αναπληρωτής πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Κρατικής Επιτροπής για την οικονομική μεταρρύθμιση.

1994. Η κυβέρνηση της Αγκόλα και οι αντάρτες της Cia (UNITA) υπέγραψαν συμφωνία για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου, που είχε διάρκεια 20 χρόνια. Την ίδια ημέρα η Ιορδανία και το Ισραήλ υπέγραψαν συνθήκη ειρήνης, δίνοντας τέλος στη μεταξύ τους εμπόλεμη κατάσταση από το 1948.

1996. Ο Ασλάν Μασχάντοφ έγινε πρωθυπουργός μιας κυβέρνησης συνασπισμού της Τσετσενίας. 

1997. Ενταφιάστηκαν στη Σάντα Κλάρα στην Κούβα,, τα οστά του Τσε Γκεβάρα, τριάντα χρόνια μετά την εκτέλεση του στη Βολιβία.

1998. Περισσότεροι από 800 νεκροί στην πόλη Γουόρι της Νιγηρίας, από  ανάφλεξη του πετρρλαίου, ενώ επιχειρούσαν να μαζέψουν το πετρέλαιο από σπασμένο αγωγό.

2003. Μετα από διαδηλώσεις παραιτήθηκε ο Πρόεδρος της Βολιβίας, Γκονσάλο Σάντσες ντε Λοσάδα αφού περισσότεροι από 65 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις ταραχές.

2004. Στο Μόσταρ, έγιναν τα θυρανοίξια  του Ι.Ν. της Γεννήσεως της Θεοτόκου, που οικοδομήθηκε στην θέση της εκκλησίας που ανατίναξαν Κροάτες και Μουσουλμάνοι το 1992. 

2009‎‎. Η Συνέλευση του κράτους του Κοσσυφοπεδίου επικύρωσε τη συμφωνία για την οριοθέτηση των συνόρων του Κοσσυφοπεδίου με την Σεβερνοματσεντόνιγια ..Το  Κότορ γιόρτασε την 1.200ή επέτειο από τη μεταφορά λειψάνων του Αγίου Τρύφωνα  από την Κωνσταντινούπολη στο Κότορ στην εκκλησία που ανλήγηρε ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος.

2016. Στο Ιράκ άρχισε η μάχη για την ανακατάληψη της Μοσούλης, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Ιράκ που βρισκόταν από τον  Ιούνιο του 2014 υπό τον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους. Στην επίθεση ,μετείχαν οι ιρακινές κυβερνητικές δυνάμεις, οι «πεσμέργκα» της περιφερειακής κυβέρνησης του Κουρδιστάν, οι σιιτικές πολιτοφυλακές του Χαχτντ αλ Σαάμπι, και ορισμένες χριστιανικές πολιτοφυλακές 

2017. Στη Συρία μετά την επίτευξη συμφωνίας, οι  τελευταίοι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, εκκένωσαν την Ράκκα με τις οικογένειές τους  και η κατεστραμμένη κατά 80%  πόλη περιήλθες στον έλεγχο των Συριακών  Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), που είχαν την υποστήριξη του διεθνούς συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. 

2018. Η σφαγή στο Τεχνικό λύκειο   του Κερτς . Από τρομοκρατική επίθεση σκοτώθηκαν  21 μαθητές συμπεριλαμβανομένου του  δράστη. 67 άνθρωποι τραυματίστηκαν.Ο Καναδάς νομιμοποιήσε τη Κάνναβη.

2019. Στο Μεξικό,  μάχες στην Κουλιακιάν  για την απελευθέρωση των παιδιών ρου ελ Τσάπο.

2020. Στη Νέα Ζηλανδία, έγιναν με ένα μήνα καθυστέρηση λόγω της Πανδημίας  κοινοβουλευτικές εκλογές που ήταν αρχικά προγραμματισμένες για τις 19 Σεπτεμβρίου 2020. Οι Εργατικοί της Πρωθυπουργού Τζασίντα Άρντερν κέρδισαν απόλυτη πλειοψηφία