Απλά μαθήματα παγκοσμιοποιημένης οικονομίας (Thom Hartmann)

Η παγκοσμιοποίηση σκοτώνει την Γη-Να επιστρέψουμε στις τοπικές οικονομίες

Του Thom Hartmann (*)
http://www.styx.gr/index.cfm?Action=RTCL&CLiD=2672

Η παγκοσμιοποίηση πρέπει να υποχωρήσει στον εθνικό έλεγχο αλλιώς κατευθυνόμαστε σε έναν «σύγχρονο φεουδαρχισμό όπου τα κράτη θα ελέγχονται απόλυτα από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις».

Η παγκοσμιοποίηση σκοτώνει την Ευρώπη. Όπως ακριβώς εξουθένωσε το μεγαλύτερο μέρος της αμερικανικής μεσοαστικής τάξης.

Η Ισπανία και η Ελλάδα αντιμετωπίζουν άμεση κρίση την οποία πολλές ευρωπαϊκές χώρες βλέπουν στον κοντινό ορίζοντα: ηλικιωμένα «χρυσά παιδιά» συνταξιοδοτούνται λαμβάνοντας μεγάλα ασφαλιστικά μπόνους, τα οποία πληρώνουν οι άλλοι εργαζόμενοι χωρίς οι ίδιοι να βλέπουν τι θα απολαύσουν όταν φτάσουν σε ηλικία αποχώρησης.

Κάποιος θα πρέπει να αποκαταστήσει την ισορροπία περικόπτοντας προνόμια που έχουν αποκτήσει κάποιοι "χρυσοί" ηλικιωμένοι (και εκείνα που προσβλέπουν κάποια γκόλντεν μπόιζ σήμερα) ώστε να επανέλθει το ισοζύγιο των κρατών στα σωστά επίπεδα.

Από τις μέρες του Άνταμ Σμιθ, οι κλασσικές οικονομίες έδειχναν ότι η παραγωγή και η εξαγωγή, αποτελούν τους δύο μοναδικούς τρόπους για την δημιουργία πλούτου.

Ο «πλούτος» φυσικά, είναι κάτι διαφορετικό από το «έσοδο». Ο πλούτος είναι μια αξία που διαρκεί καιρό. Το έσοδο αποτελεί την αποζημίωση για την εργασία. Αν μου πλύνεις το αυτοκίνητο και σου δώσω 10 ευρώ και αυτό το προσθέσω στο δάνειο των 10 ευρώ, αυξάνουμε το εθνικό ακαθάριστο προϊόν στα 20 ευρώ, και υπάρχει οικονομική δραστηριότητα. Δεν παρήχθη όμως πλούτος, απλώς υπήρξε έσοδο.

Αν όμως σου κατασκευάσω ένα αυτοκίνητο, δημιουργώ κάτι που έχει αξία. Και αν με το δάνειο που πήρα έφτιαξα μια μικρή φάρμα που παράγει τρόφιμα, μπορούμε όλοι να φάμε, τότε παρήγαγα κάτι αξίας. Δεν έχουμε απλώς οικονομία με ακαθάριστο εθνικό προϊόν, αλλά δημιουργούμε πλούτο. Έτσι βγαίνει «ο πλούτος των εθνών», όπως γράφει κι ο Άνταμ Σμιθ στο βιβλίο του, του 1776.

Από την άλλη όταν έχουμε εμπόρους όπως η Goldman Sachs, που αποκτά κέρδη διαπραγματευόμενη ομόλογα, τα οποία παίζει στο χρηματιστήριο, δεν δημιουργείται πλούτος, αλλά ψευδαίσθηση. Όταν μάλιστα αυτού του είδους οι μεσάζοντες παίρνουν προμήθειες εκατομμυρίων, και χρυσοπληρωμένους μισθούς και μπόνους στην πραγματικότητα απομυζούν τον πλούτο μιας χώρας ιδιαίτερα όταν απομακρύνουν τα κεφάλαια για να τα επενδύσουν σε οφ-σορ εταιρίες...

Ας πάρουμε τις ΗΠΑ ως παράδειγμα. Στα τέλη της δεκαετίας του 40 και τις αρχές της δεκαετίας του 50 η βιομηχανία κατείχε το 28% του παραγόμενου εθνικού προϊόντος – χωρίς να περιλαμβάνεται η γεωργία και η υπόλοιπη οικονομία.

Ο Ρήγκαν βρήκε το βιομηχανικό προϊόν στο 20%, και σήμερα βρίσκεται στο 10%. Αυτό σημαίνει ότι στις ΗΠΑ παράγεται λιγότερος πλούτος πια, μια και έχει μειωθεί η ουσιαστική παραγωγή. Αλλά η μεγαλύτερη ανάπτυξη στην αμερικανική παραγωγή ήταν η πολεμική βιομηχανία. Το προϊόν που παράγεται καταστρέφεται όταν εκραγεί πάνω από ξένες πόλεις. Έτσι εξαφανίζεται και ο πλούτος που παράγεται στις ΗΠΑ.

Το κυριότερο αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης τα τελευταία 30 χρόνια, με το χαμήλωμα των εμποδίων του προστατευτισμού στο εμπόριο, ήταν να χαθεί αυτό που έκαναν εδώ και αιώνες οι χώρες για να αισθανθούν τις τοπικές οικονομίες τους αυτάρκεις. Με την παγκοσμιοποίηση μεταφέρεται το βιομηχανικό προϊόν (προϊόν πλούτου) από τις αναπτυγμένες χώρες στις υπό ανάπτυξη. Αυτό λατρεύουν οι πολυεθνικές, επειδή σε χώρες με μικρότερα ημερομίσθια και χωρίς οικολογικούς περιορισμούς είναι περισσότερο προσοδοφόρο να παράγονται προϊόντα. Τα προϊόντα αυτά κατόπιν πωλούνται σε «ώριμες χώρες –όπου κάποτε αυτά τα προϊόντα παράγονταν- και έτσι καίγεται ο πλούτος που κάποτε είχε συγκεντρωθεί εκεί, στη διάρκεια των πρώτων βιομηχανικών ημερών, αγοράζοντας προϊόντα που έχουν κατασκευαστεί αλλού.

Στην αρχή αυτό φαίνεται ωφέλιμο για τους καταναλωτές των αναπτυσσόμενων χωρών. Τα προϊόντα είναι φτηνότερα. Αλλά σε μία δεκαετία, σε δύο και τρεις, καθώς η παραγωγή πραγματικού πλούτου μειώνεται και τα αποθέματα ξοδεύονται τα αναπτυγμένα κράτη γίνονται φτωχότερα και φτωχότερα. Την ίδια ώρα τα υπό ανάπτυξη γίνονται πλουσιότερα, επειδή εκεί παράγεται πραγματικός πλούτος.

Έτσι ερχόμαστε πάλι στην Ισπανία και την Ελλάδα, και στο πρόβλημα όλων των αναπτυγμένων χωρών, όπως οι ΗΠΑ. Όσο η παγκοσμιοποίηση συνεχίζει την πορεία της, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και οι θυγατρικές τους θα συνεχίσουν να συσσωρεύουν τεράστια έσοδα. Αλλά το κυριότερο, θα απαιτούν από τις πολιτικές εξουσίες για αυστηρότερο έλεγχο των οικονομιών τους. Και οι πολίτες θα ενημερώνονται πως ζουν «πέρα από τις δυνατότητές τους» και γι αυτό «θα πρέπει να περικοπούν τα κοινωνικά προγράμματα».

Η λύση είναι να επιστρέψουν τα κράτη στην αυτάρκεια, ώστε οι εργαζόμενοι να αγοράζουν προϊόντα που παρήχθησαν από ντόπιους εργάτες.

Ακόμα κι αν είναι ακριβότερα, επειδή η παραγωγή εθνικού πλούτου, θα έχει αποτέλεσμα να αυξηθούν και τα μεροκάματα.

Αλλά αυτά τα πράγματα δεν θα τα ακούσετε από τα Μέσα Μαζικής Αποχαύνωσης, τα οποία ανήκουν είτε σε πολυεθνικές, είτε στα ανδρείκελά τους. Έτσι η λέξη «παγκοσμιοποίηση» και τι ακριβώς σημαίνει δεν ακούγεται όταν μας πιπιλίζουν το μυαλό με την «οικονομική κρίση».

Η παγκοσμιοποίηση πρέπει να υποχωρήσει στον εθνικό έλεγχο αλλιώς κατευθυνόμαστε σε έναν «σύγχρονο φεουδαρχισμό όπου τα κράτη θα ελέγχονται απόλυτα από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις».
(από το "Huffington Post")

(*) Ο Thom Hartmann είναι πολυδιαβασμένος συγγραφέας 17 βιβλίων και παραγωγός δημοφιλούς καθημερινής εκπομπής με συνομιλητές τύπου «στρογγιλο τραπέζι» (Talk Show) που μεταδίδεται από πάρα πολλούς αμερικανικούς ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του "Screwed: The Undeclared War on the Middle Class and What We Can Do About It."