Ο Μεχμέτ Σαίτ Χαλέτ Εφέντης γνώριζε από τις πληροφορίες που του έδινε ο άγγλος πρέσβης Σμίθ λόρδος του Στρανφορντ. το σχέδιο Υψηλάντη, για εκδήλωση επανάστασης των Χριστιανών στην πρωτεύουσα, για πρόκληση πυρκαγιάς, και για δολοφονία του σουλτάνου και διοργάνωσε την Κυριακή των Βαϊων, (3/15 Απριλίου), πογκρόμ κατά των χριστιανών.
Στις κωμοπόλεις και τα χωριά του Βοσπόρου οι ντόπιοι μουσουλμάνοι είχαν μεταβληθεί σε πολιτοφύλακες μαζί με τους Ιουδαίους , που εθεωρούντο ως οι μόνοι πιστοί στους τούρκους».
Στις 3/15 Απριλίου 1821 άτακτοι ένοπλοι , (Τούρκοι και Ιουδαίοι), με επικεφαλής ιμάμηδες και μαθητές ιερατικών σχολών, ξεχύθηκαν στους δρόμους ζητώντας την τιμωρία των «γκιαούρηδων». Λεηλατήθηκαν όλες οι εκκλησίες των «ρωμιών», πλην της Παμμακαρίστου που είχε σιδερένιες πύλες.
Πέρασαν από τις ελληνικές συνοικίες, όπου λεηλατούσαν τα σπίτια και σκότωναν όσους εύρισκαν μέσα, και κατέληξαν στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, έξω από τα τείχη της Πόλης που την έκαψαν και σκότωσαν όσους ζήτησαν άσυλο μέσα στον ναό. Η Πύλη, διέταξε παράλληλα τον Πατριάρχη να κάνει απογραφή των ελληνικών οικογενειών που έμεναν στο Φανάρι με τα ονόματα των ανδρών, τις πατρίδες και τα επαγγέλματά τους, για να εντοπισθούν οι μέτοικοι από την Πελοπόννησο ,τη Στερεά και τα νησιά του Αιγαίου, την οποία ανέλαβαν να πραγματοποιήσουν δύο Τουρκοκρητικοί, που γνώριζαν ελληνικά, με δύο παπάδες ως οδηγούς . Συγχρόνως απαγορεύτηκε με ποινή θανάτου, η αναχώρηση των «ραγιάδων» από την Πόλη, με πλοία οποιασδήποτε σημαίας, και δόθηκε από τους πρέσβεις των «ευρωπαϊκών δυνάμεων», (πλην της Ρωσίας), το δικαίωμα στους Τούρκους, να ενεργούν έρευνες στα πλοία με τη σημαία τους. Οι πρέσβεις , (Αγγλίας Γαλλίας, Αυστρίας, κλπ), έδωσαν οδηγίες στους προξένους τους σε όλη την οθωμανική επικράτεια, να μην παρέχουν στους Έλληνες άσυλο ή υπεράσπιση, ούτε να επιτρέπουν στους πλοιάρχους των χωρών τους να δέχονται έλληνες φυγάδες.
Ο Φιλήμων που ήταν Κωνσταντινουπολίτης έγραψε για τον Χασκέλ:
«Ο άνθρωπος ούτος και δια μίση θρησκευτικά κατά των χριστιανών ως ιουδαίος και δια έπαρση έωσφορικην μη άνεχόμενος τους Ελληνας εν τοις τουρκικοίς πράγμασιν μεθύων ημέραν τινα και κρατών το ποτήριον μεγαλαύχησεν εκφωνήσας. «Εν τούτω τω ποτηρίω πίνω το αίμα των Φαναριωτών».
Ο Μπεντερλί υπό την πίεση του Χαλέτ που απαιτούσε την εκτέλεση του Πατριάρχη τον κάλεσε γαι ανάκριση και έστειλε τον βοηθό Δραγουμάνο Σταυράκη στο Φανάρι για να φροντίσει για την εκλογή νέου πατριάρχη. Όταν τον ενημέρωσαν για την εκλογή του Ευγενίου διάταξε την εκτέλεση του Γρηγορίου διότι γνώριζε για το Κίνημα των Ελλήνων και το απέκρυψε.
Μετα την εκτέλεση του Γρηγορίου εκτελε΄στηκαν και τρεις ακόμη Μητροπολίτες.
Ο Μπεντερλί στο Ντιβάνι υποστηριξε ότι θα ήταν δυνατό να κατευναστεί η εξέγερση της Πελοποννήσου με την παραχώρηση κάποιας αυτονομίας αντί για την καταστολή της με ωμή βία και κατηγόρησε ανοιχτά τον Χαλέτ Εφέντι για τις σφαγές, και είπε ότι πρέπει να τιμωρούνται μόνο οι αποδεδειγμένα Ένοχοι και όχι οι Χριστιανοί και οι Ρωμιοί.
Ο Μπεντερλί εισηγήθηκε στον Μαχμούτ την απομάκρυνση του Χαλέτ Εφέντι.
Ο Χαλέτ, κατηγόρησε τον Μπεντρερλί ότι βρισκόταν σε συνεννόηση με τους Έλληνες και εισηγήθηκε να τον απομακρύνουν ως υπεύθυνο για την εκτέλεση του Πατριάρχη για να εκτονωθεί το αντι-οθωμανικό αισθήμα της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, και η πίεση που άσκησαν οι πρεσβευτές ξένων χωρών στον Σουλτάνο για την εκτέλεση του Πατριάρχη.
Έτσι, στις 21 Απριλίου 1821, απομακρύνθηκε και εξορίστηκε στην Κύπρο, όπου στις 30 Απριλίου τον αποκεφάλισαν οι εκτελεστές που έστειλε ο Χαλέτ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου