Δεκεμβριανά 16η ημέρα. Στις 18 Δεκεμβρίου 1944, η Αυτοκρατορία στο πλαίσιο συμφωνίας σε Ανώτατο επίπεδο παρέδωσε στο ΚΚΕ για να σφαχτούν τους κρατούμενους «δοσίλογους στις φυλακές Αβέρωφ». Οι εκδίωξαν τους Ελασίτες από το εργαστάσιο του ΦΙΞ.

Κατά την 16η ημέρα του Κόκκινου Δεκέμβρη, και ενώ η ΟΠΛΑ συνέχιζε βάσει σχεδίου τις εκτελέσεις στοχευόμενων «αντιδραστικών», δόθηκε η διαταγή από την ηγεσία του ΚΚΕ για την απαγωγή των Ομήρων. 

 Τα ξημερώματα της 18ης Δεκεμβρίου, οι Άγγλοι κατέλαβαν το εργοστάσιο του Φιξ στην Συγγρού. Οι Ελασίτες υποχώρησαν αφήνοντας πίσω 20 νεκρούς. 

Από το Σύνταγμα Μακρυγιάννη βγήκαν δυνάμεις χωροφυλακής μαζί με βρετανούς αλεξιπτωτιστές, επί της οδού Δράκου και εκκαθάρισαν την περιοχή από τους κομμουνιστές τους οποίους απώθησαν τους  ανατολικά του Άρδηττου και Νοτιοανατολικά της Λεώφ. Συγγρού και αποκαταστάθηκε επαφή με τους Βρετανούς σου Φιξ. 

Πιάστηκαν περίπου 100 Ελασίτες αιχμάλωτοι. Οι χωροφύλακες του Μακρυγιάννη ενισχυμένοι με Άγγλους στρατιώτες έκαναν εκκαθαριστική επιχείρηση μέχρι την πλατεία Συντάγματος οπότε αποκαταστάθηκε και η επικοινωνία με τις κυβερνητικές δυνάμεις στο Σύνταγμα. 

Συνέλαβαν περί τούς 50 ενόπλους κομμουνιστές. 

Σε απάντηση ο ΕΛΑΣ στις 12 και 45'  έριξε κατά του Συντάγματος Μακρυγιάννη και στην Πλατεία  Συνάγματος  τέσσερα βλήματα όλμου με αποτέλεσμα τον σοβαρό τραυματισμό ενός Άγγλου στρατιώτη. 

 Οι Βρετανοί από τον Πειραιά ξεκίνησαν την εκκαθάριση της Καλλιθέας και της Νέας Σμύρνης .

Ο ΕΛΑΣ αμυνόταν στην πλατεία της Καλλιθέας και στο μέτωπο Νέο Φάληρο-Μοσχάτο-οδός Πειραιώς. Αψιμαχίες μες τους Άγγλους έγιναν στην Μεγάλου Αλεξάνδρου και στην Πλατεία Σκατζουράκη της Νέας Σμύρνης. 

 Στις 2 το πρωί, 1000 κομμουνιστές επιτέθηκαν στις φυλακές Αβέρωφ, όπου κρατούντο 640 κρατούμενοι, εκ των οποίων οι 450 ήταν «δοσίλογοι». 

Μεταξύ τούτων , οι πρωθυπουργοί Ιωάννης Ράλλης και Γεώργιος Τσολάκογλου, ο Διοικητής της Γενικής Ασφάλειας Νίκος Μπουραντάς, ο διοικητής των Ταγμάτων Ασφαλείας Πλυτζανόπουλος, ο Θεόδωρος Πάγκαλος , ο υποστράτηγος Γεώργιος Μπάκος και άλλοι. 

 Η φρουρά αποτελείτο από 100 χωροφύλακες και 14 αξιωματικούς, με επικεφαλής τον μοίραρχο Κώστα Δουκάκη , μια διμοιρία Άγγλων Αλεξιπτωτιστών και από 28 «δοσίλογους» που τους είχαν συλλάβει οι Άγγλοι στην Κοζάνη και οι οποίοι αποχαρακτηρίστηκαν στις 17 Δεκεμβρίου και οπλίστηκαν. 

 Ο οπλισμός της φρουράς ήταν ατομικά Ιταλικά όπλα με 50 φυσίγγια έκαστο, 5 αυτόματα Στεν και 50 ιταλικές χειροβομβίδες. 

Οι Άγγλοι αλεξιπτωτιστές είχαν ένα πολυβόλο. 

 Οι Φυλακές Αβέρωφ ήσαν στη ζώνη ευθύνης της 3ης Ορεινής Ταξιαρχίας που είχε διώξει τους κομμουνιστές από τον συνοικισμό Κουντουριώτη, αλλά, ήταν έξω από τη βρετανική περίμετρο και οι Άγγλοι δεν επέτρεπαν στον Τσακαλώτο να διασχίσει την Λεωφόρο Αλεξάνδρας , και έτσι οι Ριμινίτες «παρακολουθούσαν» την μάχη από το γήπεδο του Παναθηναϊκού. 

 Στις 5 το πρωί, μετά από τρεις ώρες μάχης, 12μελής ομάδα δυναμιτιστών του 3ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ ανατίναξαν το μαντρότοιχο των Φυλακών σε τρία σημεία και δημιούργησαν ρήγματα δια των οποίων προσπαθούσαν να εισέλθουν στο προαύλιο των Φυλακών. 

Ανατίναξαν και μία σκοπιά όπου σκοτώθηκαν ένας αξιωματικός και τρεις χωροφύλακες . 

Στις εκκλήσεις διά του ασυρμάτου του Άγγλου υπολοχαγού που διοικούσε την φρουρά, και τις οποίες τις άκουγαν όλοι, το Κέντρο επιχειρήσεων του απαντούσε να «κρατήσει» διότι δεν υπήρχε εφεδρική δύναμη και να μην αναμένει ενίσχυση . 

Του έλεγαν δηλαδή να παραδοθεί. 

 Στις 9 π.μ  δηλαδή 4 ώρες μετά την ανατίναξη του μαντρότοιχου, και 7 ωρες από την έναρξη της μάχης, οι κομμουνιστές κατόρθωσαν να μπουν στο προαύλιο των Φυλακών. 

Τότε με εντολή του Βρετανού υπολοχαγού η φρουρά έβγαλε τους κρατούμενος από τα κελιά και τους συγκέντρωσε στα διαμερίσματα των Φυλακών προς την Λεωφόρο Αλεξάνδρας.

 Στις νέες επικλήσεις του Άγγλου Υπολοχαγού διά του ασυρμάτου προς αποστολή ενισχύσεως, του δινόταν η απάντηση ότι «ουδαμού υπήρχε εφεδρικό τμήμα» και ότι έπρεπε να αναμένει .

 Η καθυστέρηση ανοίγματος των κελιών και η αταξία που επεκράτησαν επέτρεψαν στους κομμουνιστές να συλλάβουν περίπου 150 κρατούμενους. 

Στο κεντρικό κτίριο των φυλακών, οι κομμουνιστές αιχμαλώτισαν το Μπάκο , τον υφυπουργό Γεώργιο Πειρουνάκη, και το συνδικαλιστή Νικόλαο Καλύβα. 

 Τον Μπάκο τον σκότωσαν στο «Στεφάνι» στις 6 Ιανουαρίου 1945. 

Οι κομμουνιστές της ΟΠΛΑ τον έδεσαν από τα πόδια σε δυο άλογα τα οποία έτρεχαν αντίθετα και τον έσκισαν στη μέση, ενώ το πτώμα του βρέθηκε διαμελισμένο σε ένα πηγάδι στον Ασπρόπυργο.

 Τον Καλύβα τον εκτέλεσαν στις 24 Ιανουαρίου.

 Περί τις 10 πμ, οι κρατούμενοι, οι φύλακες των Φυλακών, οι άνδρες της φρουράς και Άγγλοι στρατιώτες υποχώρησαν στο τμήμα των κτιρίων, προς την κεντρική είσοδο των Φυλακών και συνέχισαν την άμυνα. 

Τα όπλα των φονευόμενων τα έπαιρναν οι γενναίοι κρατούμενοι Αξιωματικοί της Χωροφυλακής , του Στρατού και Αστυνομίας Πόλεων, που πολέμησαν στο πλευρό της Φρουράς. 

 Η πίεση των κομουνιστών αύξανε ενώ οι απώλειες και η παντελής έλλειψη πυρομαχικών επέδρασε σοβαρότατα επί του ηθικού. 

Τότε, επιχειρήθηκε έξοδος ορισμένων, υπό τον κρατούμενο 'Αστυνομικό Διευθυντή Μπουραντά και τον Πλυτζανόπουλο , αλλά δεν μπόρεσαν λόγω του καταιγιστικού πυρός των κομμουνιστών να περάσουν τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας αναγκάστηκαν να επανέλθουν στις φυλακές. 

Ο Πλυτζανόπουλος τραυματίστηκε . 

 Στις νέες επικλήσεις του Άγγλου Υπολοχαγού διά του ασυρμάτου προς αποστολή ενισχύσεως, του δινόταν η απάντηση ότι «ουδαμού υπήρχε εφεδρικό τμήμα» και ότι έπρεπε να αναμένει . 

Από την άλλη οι κομμουνιστές είχαν δώσει εντολή στους Ελασίτες να μην πυροβολήσουν τους Άγγλους εάν τους δουν. 

 Στις 13.30 επιτράπηκε στην 3η Ορεινή Ταξιαρχία να διασχίσει την Αλεξάνδρας και να βοηθήσει στις φυλακές.

 Δύο λόχοι 3ης Ταξιαρχίας με τη υποστήριξη 6 αρμάτων μάχης κατάφεραν να ανοίξουν διάδρομο εκκένωσης της φρουράς και των κρατουμένων. 

Στις 1400, όταν είχε χαθεί «πάσα ελπίς σωτηρίας» διά τούς αμυνομένους, έφτασαν στην είσοδο των φυλακών τρία Αγγλικά τάνκ και έγινε η έξοδος της φρουράς και των κρατουμένων.

 Η φρουρά είχε απώλειες 50%. 9 Αξιωματικούς και 50 Οπλίτες. 

Από τους Άγγλους, από στον πίνακα των απωλειών της 18ης Δεκεμβρίου υπάρχουν τα ονόματα δυο αλεξιπτωτιστών που φαίνεται ότι σκοτώθηκαν στου Αβέρωφ. Ο άλλοι στον πίνακα σκοτώθηκαν στην Κηφισιά . Ο άγγλος υπολοχαγός τραυματίστηκε. Από τους πολιτικούς κρατούμενους επιβίωσαν 189 . 

Ο ΕΛΑΣ και η ΟΠΛΑ αφού ανέκριναν τους αιχμαλώτους τους εκτέλεσαν. 

 Η γνώμη μου είναι ότι το Αγγλικό επιτελείο είχε συμφωνήσει με τον Πορφυρογένη στον όρο που είχε θέσει το ΚΚΕ για παράδοση στη "λαϊκή δικαιοσύνη" των ταγματασφαλιτών. 

Φαίνεται ότι οι Άγγλοι τους ήθελαν όλους νεκρούς και περίμεναν 12 ώρες πριν στείλουν βοήθεια στη φρουρά. 

 Ο ΕΛΑΣ, τη νύχτα της 18ης επιτέθηκε αιφνιδιαστικά και κατέλαβε τα ξενοδοχεία της Κηφισιάς, Σεσίλ, Απέργη και Πεντελικόν, στα οποία διέμενε το προσωπικό της RAF. 

Αιχμαλωτίστηκαν συνολικά 50 αξιωματικοί και 500 σμηνίτες της RAF. 

Έξω από την Αθήνα, ο Βελουχιώτης και ο Σαράφης επικεφαλής τεσσάρων Μεραρχιών του ΕΛΑΣ , (1η ,8η ,9η και 10η) έφτασαν στην Ήπειρο και επιτέθηκαν εναντίον του ΕΔΕΣ. 

Μέσα σε τέσσερεις ημέρες νίκησαν τον ΕΔΕΣ που μέσω Πρέβεζας υποχώρησε με αγγλικά πλοία στη Κέρκυρα. 

Ο ΕΛΑΣ άρχισε να παίρνει μέτρα για τη δημιουργία «διαδρόμων ασφαλείας» για αποχώρηση προς το Βορρά, πράγμα που σημαίνει ότι επί της ουσίας ΚΚΕ και Άγγλοι είχαν συμφωνήσει για την εκκένωση της Αθήνας. 

 ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΧΑΤΖΑΡΑΣ

 ΥΓ. Οι τενεκέδες και ψεύτες απολογητές των κομμουνιστών αποκαλούν «ομήρους» τους αιχμαλώτους κομμουνιστές και Ελασίτες που τους έπιαναν οι Άγγλοι και τους οποίους προωθούσαν σε στρατόπεδα κρατουμένων (γερμανών) στην Β. Αφρική. (Ελ Τάμπα και Τομπρούκ). Οι κρατούμενοι Ελασίτες αιχμάλωτοι συνολικά ήσαν 5.000-6000.