Τα Φώτα του 1941 . Η επίθεση για την Κατάληψη της στενωπού Κλεισούρας που κράτησε από τις 6 μέχρι τις 11 Ιανουαρίου 1941

Ο Παπάγος με τη διαταγή της 12ης Δεκεμβρίου 1940 ανέθετε στο Β΄ ΣΣ να ενεργήσει για την κατάληψη του κόμβου Κλεισούρας – Τεπελενίου και των ορεινών όγκων στα βόρεια αυτού. 

Η στενωπός της Κλεισούρας ήταν μια ιδιαιτέρως σημαντική στρατηγική θέση για να καταληφθεί το Μπεράτι και εν συνεχεία ο Αυλώνας που ηταν ο στόχος που ανέθεσε ο παπάγος στο Α και Β σώμα Στρατού.

 

Το Β΄ ΣΣ την 12 Δεκεμβρίου 1940 κατείχε τη γραμμή Γράμποβε – Υψ. 1150 – Τσερεβόντα με την 1η Μεραρχία στο αριστερό επί του Αώου ποταμού, την V Ταξιαρχία Πεζικού στο κέντρο, την ΧΙ Μεραρχία στο δεξιό, βόρεια του Άψου ποταμού, και την XV Μεραρχία ως εφεδρεία στην περιοχή Φράσερι – όρος Ραντομίτ. 

Την 18 Δεκεμβρίου 1940 Ο Παπάγος εξέδωσε τη διαταγή επιχειρήσεων που προέβλεπε ότι το Β΄ ΣΣ θα επιχειρούσε τη διάσπαση της εχθρικής τοποθεσίας καταλαμβάνοντας το Υψ. 1292. Ως τελικός αντικειμενικός σκοπός ορίζονταν το όρος Σεντέλι – χ.Βοσκοπόλια – χ. Ντομπρούσια για την εξασφάλιση των κόμβων Κλεισούρας και Τεπελενίου.

 Η Ι Μεραρχία θα ενεργούσε στο αριστερό στην κατεύθυνση αμαξιτή οδός Κλεισούρα – Μπούζι με αποστολή να καταλάβει την περιοχή Άρτζα – Μπούζι. 

Η 15η Μεραρχία στο κέντρο στην κατεύθυνση Υψ. 1292 , Υψ. 1248 με αποστολή τη διάρρηξη της εχθρικής τοποθεσίας και να επιδιώξει την αποκοπή της οδού στα βόρεια της Κλεισούρας στη περιοχή του χωριού Σούκα. 

Η 11η Μεραρχία στα δεξιά στην κατεύθυνση Τσεπάν – Ντομπρούσια με αποστολή την κατάληψη της περιοχής του χωριού Ντομπρούσια. Ως χρόνος ενάρξεως της επιθέσεως ορίστηκε η 23 Δεκεμβρίου. 

Λόγω των σοβαρών προβλημάτων που είχαν δημιουργηθεί στον ανεφοδιασμό με τη συνεχιζόμενη χιονόπτωση, καθώς και την απώλεια των μουλαριών που κατακρημνίζονταν στις χαράδρες μαζί με τα μεταφερόμενα υλικά , το Β΄ ΣΣ αναγκάστηκε να αναστείλει προσωρινά τις επιθετικές επιχειρήσεις μέχρι να βελτιωθούν οι καιρικές συνθήκες. 

Στις 29 Δεκεμβρίου διατάχθηκε η επανάληψη των επιχειρήσεων προς κατάληψη του Υψ. 1292. 

Το 28ο ΣΠ Αμυνταίου, με την υποστήριξη του 33ου ΣΠ, στις 30 Δεκ., εξεδίωξαν ύστερα από καλά σχεδιασμένη νυχτερινή έφοδο και μάλιστα χωρίς απώλειες τους Ιταλούς από το ύψ. 1292. 

Οι Ιταλοί είχαν περίπου 400 νεκρούς. 

Συνολικά στις μάχες αυτές οι Ιταλοί είχαν περίπου 600 νεκρούς και 700 αιχμαλωτίστηκαν, ενώ εγκατέλειψαν 18 πυροβόλα, και 20 πολυβόλα . 

Στην ίδια επιχείρηση το 5ο ΣΠ με 2 τάγματα έλαβε μέρος στην επίθεση πρός κατάληψη της κορυφογραμμής 1292, Μάλι – Σεβράνι – Γαρονίν και κατέλαβε τη γραμμή Μπρέγκο Φράταρι – Μετζίνι – Μάλι – Τοπόγιανιτ με απώλειες 10 νεκρούς και 15 τραυματίες. 

Την 31 Δεκεμβρίου συνεχίστηκε ο επιθετικός αγώνας και τα τμήματα που ενήργησαν δυτικά του Υψ. 1237 αλλά αναχαιτίστηκαν προ της οργανωμένης τοποθεσίας Μάλι Τοπόγιανιτ. 

Η Μεραρχία κράτησε τις θέσεις της, την 1 Ιανουαρίου και 2 Ιανουαρίου παρά τις ιταλικές αντεπιθέσεις.

Η 1η Μεραρχία κατέλαβε στις 31 Δεκεμβρίου το χωριό Κούκιαρι και στη συνέχεια προωθήθηκε μέχρι το χ. Ρίμπα, 2 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Κλεισούρας. 

Στις 3 Ιανουαρίου με νεότερη διαταγή το Β΄ ΣΣ διέταξε τη συνέχιση των επιχειρήσεων από 5 Ιανουαρίου προς διάσπαση της τοποθεσίας Μάλι Τοπόγιανιτ από την 1η και 15η Μεραρχία, οι οποίες θα στρέφονταν στη συνέχεια προς τα νοτιοδυτικά για να υπερκεράσουν τις εχθρικές δυνάμεις που βρίσκονταν στην περιοχή της Κλεισούρας. 

 Η 1η Μεραρχία , με το 4ο και το 5ο ΣΠ στις 6 Ιανουαρίου κινήθηκε αριστερά στις πλαγιές του βουνού, με σκοπό να υπερβούν την Κλεισούρα από ανατολικά και να κλείσουν τους Ιταλούς στα στενά του Αώου, μεταξύ των οροσειρών της Νεμέρτσκας και της Τρεμπεσίνας. 

Το βράδυ της 6 Ιανουαρίου 1941 η γενική κατάσταση των ελληνικών δυνάμεων είχε ως εξής: 

Στο νότιο τομέα το Α΄ ΣΣ με έδρα τη Δερβιτσάνη είχε εγκατασταθεί αμυντικά στη ζώνη από τη Χειμάρρα μέχρι το Ντέμπελιτ όρος και διέθετε από τα δυτικά προς τα ανατολικά την 2α, 3η, και 8η , Μεραρχία. 

Στον κεντρικό τομέα το Β΄ ΣΣ με έδρα την Πρεμετή, συνεχίζοντας τις επιθετικές του επιχειρήσεις κατείχε τη ζώνη από την κοιλάδα του Αώου ποταμού μέχρι το όρος Τόμορος και διέθετε από τα νότια προς τα βόρεια τις 1η, 15η και 11η Μεραρχία. 

Στο βόρειο τομέα το ΤΣΔΜ με έδρα την Κορυτσά περιλαμβάνει τα Γ΄ και Ε΄ ΣΣ και κατείχε την ζώνη από το Τόμορος όρος μέχρι το Πόγραδετς. 

Το Γ΄ ΣΣ με έδρα την Κορυτσά διέθετε από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά την 9η και 13η Μεραρχία και την 17η . Το Ε΄ ΣΣ νοτιότερα με έδρα την Μπομπότιστα διέθετε μόνο την Χ Μεραρχία, η οποία ήταν αμυντικά εγκατεστημένη. Ως εφεδρεία του αρχιστρατήγου, υπήρχε η 5η Μεραρχία της Κρήτης στην περιοχή της Κορυτσάς, η 4η Μεραρχία στην περιοχή Λίμπχοβα – Κακαβιά και η Μεραρχία Ιππικού στην περιοχή Ελαίας. Συνολικά οι ελληνικές δυνάμεις ανέρχονταν σε 13 μεραρχίες Πεζικού και μία μεραρχία Ιππικού, με προοπτική ενίσχυσης από την 6η Μεραρχία η οποία ήταν προσανατολισμένη στο βουλγαρικό θέατρο. Οι ιταλικές δυνάμεις την ίδια στιγμή διέθεταν 15 Μεραρχίες Πεζικού και μέρος των μεραρχιών «Κούνεο» και «Λύκοι της Τοσκάνης», οι οποίες προωθούνταν βαθμιαία προς το μέτωπο. Επιπλέον, διέθεταν την 131 τεθωρακισμένη Μεραρχία «Κενταύρων» ενισχυμένη με το 5ο Σύνταγμα Βερσαλλιέρων, το 2ο Σύνταγμα Βερσαλλιέρων, το 3ο Σύνταγμα Γρεναδιέρων, και δύο συντάγματα Ιππικού και ικανό αριθμό ταγμάτων. 

Το Πολεμικό Ανακοινωθέν 213‎ του Αρχηγείου των Ιταλικών των Ενόπλων Δυνάμεων ανακοίνωσε στις 6 Ιανουαρίου 1941 ανακοίνωσε ψευδώς ότι η μάχη στο μέτωπο της Μπάρντια συνεχίστηκε «έντονα» από το πρωί μέχρι το βράδυ, ενώ είχαν ήδη παραδοθεί 45000 Ιταλοί. «Ένα από τα αεροπλάνα μας δεν επέστρεψε. Στο ελληνικό μέτωπο, καταγράφηκαν τοπικές ενέργειες κατά τις οποίες σημειώθηκαν σημαντικές απώλειες στον εχθρό και συνελήφθησαν όπλα και κρατούμενοι. Χθες το βράδυ βομβαρδίσαμε την αεροπορική βάση της Μάλτας», ανέφεραν.

Ο Μεταξάς στο ημερολόγιο του ανέφερε: