Ρωσο-τουρκικές συμφωνίες για το αέριο και όχι μόνον στην Άγκυρα

Η Τουρκία συμφώνησε να περάσει από τα χωρικά της ύδατα ο αγωγός φυσικού αερίου South Stream , τον οποίο θα κατασκευάσουν και θα εκμεταλλεύονται η ρωσική OAO Gazprom και η ιταλική and Eni SpA.
Αυτό ήταν το χειροπιαστό αποτέλεσμα της θεαματικής υπογραφής της συμφωνίας στην οποία έσπευσε να παρευρεθεί και ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι που αγαπά τις φωτογραφίες.
Η συνάντηση Πούτιν – Ερντογάν διήρκεσε πάνω από δύο ώρες και σύμφωνα με τον εκπρόσωπο τύπου της ρωσικής κυβέρνησης οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν σε διευρυμένη μορφή με τη συμμετοχή του Ρώσου αντιπρόεδρου Ίγκορ Σέτσιν, του Τούρκου υπουργού Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ - αμφότεροι πρόεδροι της ρωσοτουρκικής επιτροπής για διμερή συνεργασία - καθώς και εκπροσώπων των υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών.

Η Τουρκία που θα επιτρέψει τη διεξαγωγή «θαλάσσιων αναγνωριστικών και οικολογικών ερευνών» έχει προσκληθεί από τη ρωσική πλευρά να συμμετάσχει πλήρως στο σχέδιο του «South Stream», αλλά όπως είπε ο Τούρκος υπουργός ενέργειας , « είναι ακόμα πρόωρο να ληφθεί απόφαση για αυτό».

Τα «πρωτόκολλα» ,για την μελέτη κατασκευής του αγωγόυ φυσικού αερίου «Blue Stream-2», (για τον οποίο έχει δημιουργηθεί ομάδα εργασίας από τον περασμένο Μάρτιο) που θα μεταφέρει φυσικό αέριο έως και το Ισραήλ, και τον πετρελαιαγωγό Σαμσούντα-Τσεϊχάν, ( και την παράκαμψη των Δαρδανελίων,με δυναμικότητα να μεταφέρει ετησίως 60-70 εκατ. τόνους πετρελαίου,) και τον οποίο υποστηρίζουν , ο τουρκικός όμιλος Calik Energy και η ιταλική Eni, δεν έχουν άμεσο πρακτικό αποτέλεσμα. Ο αγωγός Σαμσούντα-Τσεϊχάν βρίσκεται υπό κατασκευή από το 2007 και πρέπει να ολοκληρωθεί το 2011, αλλά, ακόμα ψάχνει πετρέλαιο.

Η απόφαση για τη διέλευση του ρωσικού πετρελαίου θα είναι πολιτική, και δεν έχει ληφθεί ακόμα.

Kατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων αναμένεται να θιγεί και η νέα διακυβερνητική συμφωνία για αγορά ρωσικού φυσικού αερίου από την Τουρκία σε όγκους ως και 6 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως μέσω του λεγόμενου Δυτικού διαδρόμου (Ουκρανία, Ρουμανία, Βουλγαρία) και του Blue Stream, σε συνέχεια της υπάρχουσας συμφωνίας, που λήγει το 2011. Η Τουρκία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου, (μετά τη Γερμανία και την Ιταλία) και προμηθεύτηκε πέρυσι 24,5 δισ. κυβικά μέτρα (το 2007 23,5δισ.).

Στο επίκεντρο της ρωσο-τουρκικής συνεργασίας βρίσκεται και η κατασκευή του πρώτου ατομικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Ακουγιού από κοινοπραξία δύο ρωσικών και μιας τουρκικής εταιρείας (Ατομ-στρόι-έξπορτ, Ίντερ-ΡΑΟ Γε-Ες, Park Teknik). Προβλέπεται η κατασκευή τεσσάρων αντιδραστήρων ισχύος από 1200 ΜVatt ο καθένας και η χρηματοδότηση θα γίνει από ειδική ρωσική πίστωση.

Ρωσία και Τουρκία συζητούν επίσης θέματα ανάπτυξης των μεταφορών, οδικών, σιδηροδρομικών και ατμοπλοϊκών συγκοινωνιών μεταξύ ρωσικών και τουρκικών λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα και ενίσχυση του διμερούς τουρισμού, καθώς ως και 2,5 εκατ. Ρώσοι τουρίστες επισκέφθηκαν την περασμένη χρονιά τα τουρκικά θέρετρα.
Η Τουρκία δεν έχει καθεστώς θεωρήσεων για τους Ρώσους τουρίστες.
Αντίθετα η Ελλάδα παρά την οικονομική κρίση και την πτώση των τουριστικών αφίξεων, δεν κατήργησε το καθεστώς θεωρήσεων για τους Ρώσους.Ρωσία και Τουρκία είναι «αναμφίβολα στρατηγικοί εταίροι», δήλωσε ο υποδιευθυντής τού Γραφείου του Ρώσου πρωθυπουργού και πρώην πρεσβευτής της Ρωσίας στις ΗΠΑ Γιούρι Ουσακόφ, ενημερώνοντας τους δημοσιογράφους για το περιεχόμενο της επίσκεψης εργασίας του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Τουρκία.
Ο Ρώσος αξιωματούχος επεσήμανε ότι η Ρωσία αναδείχθηκε πρώτος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας, ενώ αντιστοίχως η Τουρκία ανήλθε στην 5η θέση του ρωσικού εξαγωγικού εμπορίου. Ο όγκος των ανταλλαγών αυξήθηκε σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά κατά 50% και έφθασε τα 34 δισ. δολάρια, αν και εφέτος λόγω της κρίσης παρατηρείται μείωση, την οποία θα προσπαθήσουν να αντιμετωπίσουν οι δύο πρωθυπουργοί με πρόσθετα μέτρα. Μάλιστα, στόχος των δύο πλευρών και της Μικτής διυπουργικής επιτροπής συνεργασίας είναι να ανέλθει ο όγκος των συναλλαγών στα 100 δισ. δολάρια σε τέσσερα χρόνια.

Σπύρος Χατζάρας