Οι 4 αδελφές ,Goldman Sachs, Citigroup, Morgan Stanley, BankOfAmerica/Merrill Lynch και το ελληνικό χρέος

Σε τρενάκι τρόμου μετοχές και ομόλογα

http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/2009-12-05-08-40-01-2009120517525

Η συμφωνία για «γερμανική εγγύηση» του ελληνικού χρέους, ανοίγει το δρόμο για ράλι, αλλά οι ισορροπίες παραμένουν εύθραυστες και η μεταβλητότητα «στο κόκκινο» – Στις επιπτώσεις της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής και της ύφεσης εστιάζονται τώρα οι ανησυχίες των διεθνών οίκων για τις τραπεζικές μετοχές – Οι εκθέσεις-κλειδιά από UBS και Goldman Sachs και ο ακήρυκτος πόλεμος των τραπεζιτών για την «ελληνική πίτα»

Σύμφωνα με τα σενάρια που διατυπώνουν παράγοντες της αγοράς, η Goldman Sachs, όπως και άλλες μεγάλες αμερικανικές τράπεζες (Citigroup, Morgan Stanley, BankOfAmerica/Merrill Lynch) δίνουν αυτή την περίοδο την παρασκηνιακή «μάχη» για να κερδίσουν σημαντικά μερίδια στη διαχείριση του ελληνικού δημοσίου χρέους, που αποδίδει τεράστια και σχετικά εύκολα κέρδη.

Η νέα κυβέρνηση φαίνεται πως θορύβησε τις αμερικανικές τράπεζες πρόσφατα, όταν οργάνωσε τη μεγάλη κοινοπρακτική έκδοση ομολόγων, με την οποία έκλεισε το δανειακό πρόγραμμα του 2009. Στο σχήμα των αναδόχων αυτής της έκδοσης συμμετείχαν μόνο ευρωπαϊκές τράπεζες (HSBC, BNP, Societe, Credit Suisse και η Εθνική), ενώ την τελευταία πενταετία, με τις κυβέρνησης της Ν.Δ., σε τέτοιες εκδόσεις είχαν πάντα ισχυρή παρουσία οι μεγάλες αμερικανικές τράπεζες…

«Τρενάκι του τρόμου» θυμίζουν οι ελληνικές αγορές κεφαλαίου, με τη μεταβλητότητα να βρίσκεται σε ακραία όρια και τις ακραίες διακυμάνσεις στις τιμές των τραπεζικών μετοχών και στο spread των ομολόγων να αποτελούν καθημερινό φαινόμενο. Στο παρασκήνιο της αγοράς μαίνεται ο πόλεμος των μεγάλων διεθνών τραπεζών για την «ελληνική πίτα», ενώ πολλές συζητήσεις προκαλεί η στάση της πανίσχυρης Goldman Sachs και πολλοί τραπεζικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η αμερικανική τράπεζα με τα πρωτεία πολιτικής διαπλοκής θα συνεχίσει να διαδραματίζει αρνητικό ρόλο, μέχρι να της αναγνωρισθεί και από τη νέα κυβέρνηση ο κυρίαρχος ρόλος στην (επικερδέστατη…) διαχείριση του δημοσίου χρέους.

Οι συζητήσεις για πιθανή ελληνική χρεοκοπία σταμάτησαν αυτή την εβδομάδα, με την παρέμβαση των κορυφαίων παραγόντων της Ευρωζώνης και κυρίως του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλωντ Τρισέ, που διαβεβαίωσαν ότι στην Ευρωζώνη δεν υπάρχει Ντουμπάι, ότι η Ελλάδα θα έχει την υποστήριξη των εταίρων της και ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί επαρκώς να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για τη δημοσιονομική εξυγίανση.

Οι εκθέσεις της UBS χθες και της Goldman Sachs την Πέμπτη έχουν ως κοινό παρονομαστή τους τις νέες ανησυχίες που διακατέχουν τους ξένους επενδυτές για τις ελληνικές τραπεζικές μετοχές: πλέον, οι φόβοι για στάση πληρωμών της χώρας εξασθενούν, αλλά προβάλλουν απειλητικά οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις που θα έχει η αναμενόμενη «σφιχτή» δημοσιονομική πολιτική στην τραπεζική κερδοφορία.

Η Goldman Sachs εκφράζει φόβους για αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων στις τράπεζες, εκτιμήσει που συμμερίζεται και η UBS, προβλέποντας ότι ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής των τραπεζικών κερδών, που ήδη έχει ανέβει φέτος στο 25% με την έκτακτη εισφορά, θα «ανηφορίσει» στο 30% από το 2010, είτε μέσω μόνιμων, είτε με έκτακτα μέτρα.

Η UBS τονίζει, ότι στο νέο περιβάλλον αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής, την οποία αναπόφευκτα θα εφαρμόσει από το 2010 η κυβέρνηση, οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας θα δεχθούν πίεση από τους αυξημένους φόρους και τις μειώσεις δαπανών, με αποτέλεσμα και οι τράπεζες να πληγούν από τη συγκράτηση της πιστωτικής επέκτασης και την αύξηση των προβληματικών δανείων.

Πάντως, η δέσμευση των παραγόντων της Ευρωζώνης, ότι η Ελλάδα θα υποστηριχθεί και αποκλείεται να οδηγηθεί σε στάση πληρωμών είχε άμεση αντανάκλαση, καθώς οι κερδοσκόποι στο ΧΑ και την αγορά ομολόγων αναδιπλώθηκαν θεαματικά, κλείνοντας ανοικτές θέσεις και «πονταρίσματα» εναντίον των τραπεζικών μετοχών και των ομολόγων. Καθώς, όμως, οι ισορροπίες παραμένουν εύθραυστες, εύκολα το ΧΑ έδειξε να ταλαντεύεται ανάμεσα σε ακραία θετικές συνεδριάσεις (άνοδος άνω του 7%), αλλά και σε μεγάλες «βουτιές» των τιμών, όπως η χθεσινή.

Το πρόβλημα εντοπίζεται στις τράπεζες και τις παρενέργειες της δημοσιονομικής κρίσης, όπως άλλωστε επισημαίνει χαρακτηριστικά και στη χθεσινή ανάλυσή της, που προκάλεσε ισχυρές πιέσεις στις τράπεζες, η ελβετική UBS: «βλέπουμε τις μετοχές των ελληνικών τραπεζών να κινούνται με βάση το κλίμα και τις ροές των ειδήσεων από τις Βρυξέλλες τους επόμενους λίγους μήνες, καθώς η κυβέρνηση θα διαπραγματεύεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση το αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπττυξης και τα επόμενα βήματα στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος», τονίζει ο κ. Αλ. Κύρτσης, της UBS.

Τέλος στα σενάρια χρεοκοπίας

Γεγονός είναι, πάντως, ότι έχουν διαλυθεί πλέον οι αμφιβολίες για την «κάλυψη» της ελληνικής οικονομίας από τη γερμανική «εγγύηση» έναντι του κινδύνου πτώχευσης, όπως ακριβώς συνέβη και τον Φεβρουάριο, στο απόγειο της τότε αναταραχής στην αγορά ομολόγων και το ΧΑ, με την κρίσιμη παρέμβαση του πρώην υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας Π. Στάινμπρουκ («στην πραγματικότητα, τα υπόλοιπα κράτη-μέλη θα ήταν υποχρεωμένα να διασώσουν όσα αντιμετωπίζουν δυσκολίες»).

Υπενθυμίζεται ότι μετά τη δήλωση αυτή άρχισε πάλι να κλείνει η ψαλίδα αποδόσεων στα ομόλογα, που είχε εκτιναχθεί πάνω από τις 300 μονάδες βάσης, υπό το φόβο και τότε μιας στάσης πληρωμών από την Ελλάδα, ενώ παράλληλα κινήθηκαν ανοδικά μέχρι το φθινόπωρο οι χρηματιστηριακοί δείκτες, κυρίως χάρη στην ανάκαμψη των τραπεζικών μετοχών.

Το σενάριο ενός παρατεταμένου ράλι στην ελληνική αγορά προϋπέθετε, όπως τονίζουν αναλυτές, ότι η κυβέρνηση της Αθήνας θα αναλάμβανε δράση για να αντιμετωπίσει το δημοσιονομικό πρόβλημα, γι’ αυτό και εκδηλώθηκαν πιέσεις τις τελευταίες εβδομάδες, όταν έγινε γνωστή η τεράστια υπέρβαση του ελλείμματος φέτος, ενώ άρχισαν να δημιουργούνται (από δηλώσεις κορυφαίων παραγόντων της ΕΚΤ) και νέες αμφιβολίες για τη «γερμανική εγγύηση» στην «απείθαρχη» Αθήνα.

Οι πιο προσεκτικοί παρατηρητές των ευρωπαϊκών εξελίξεων σημειώνουν, ότι ο κ. Στάινμπρουκ δεν βρίσκεται πλέον στη θέση του υπουργού Οικονομικών, ενώ η κυβέρνηση συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών στην Γερμανία έχει δώσει τη θέση της σε έναν αμιγώς κεντροδεξιό συνασπισμό, με σκληρότερες θέσεις στα δημοσιονομικά θέματα. Μάλιστα, στο διάστημα της μεγάλης αναταραχής στις ελληνικές αγορές το Βερολίνο φρόντισε να κρατήσει «σιγή ιχθύος», ενισχύοντας τις αμφιβολίες για τη «γερμανική εγγύηση», καθώς μάλιστα οι αυστηρές παρεμβάσεις του Ζαν Κλωντ Τρισέ είχε θεωρηθεί από πολλούς ότι αντανακλούν και τη δυσφορία της γερμανικής κυβέρνησης για τη μη τήρηση των συμφωνηθέντων με την Αθήνα.

Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες της «Οικονομίας» από κυβερνητικές πηγές, στην πολύωρη συνάντηση που αποκαλύφθηκε ότι είχαν την περασμένη Παρασκευή ο Πρωθυπουργός με τον αντιπρόεδρο της ΕΚΤ κ. Λουκά Παπαδήμο αποκαταστάθηκαν οι ισορροπίες μεταξύ Αθήνας και Φραγκφούρτης, καθώς ο κ. Παπανδρέου δεσμεύθηκε για μια δημοσιονομική προσαρμογή την επόμενη τριετία, η οποία θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις των τραπεζιτών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Παπανδρέου ξεκαθάρισε, ότι δεν είναι εποικοδομητικές οι πιέσεις για αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική, στο βαθμό που προκαλούν μείζον πολιτικό πρόβλημα στην κυβέρνηση, με συνέπεια να θέτουν σε κίνδυνο ακόμη την εφαρμογή του σχεδίου της για την επόμενη τριετία.

- Η συμφωνία, που θα επισημοποιηθεί τον Μάρτιο, με την έγκριση του Προγράμματος Σταθερότητας από το Ecofin, προβλέπει ότι η Ελλάδα θα μειώνει την επόμενη τριετία το διαρθρωτικό έλλειμμα τουλάχιστον κατά δύο μονάδες του ΑΕΠ και το κατά Μάαστριχτ έλλειμμα κατά τρεις μονάδες, δηλαδή ακριβώς όσο είχε υποδείξει και ο κ. Γ. Προβόπουλος, εκφράζοντας τις απόψεις των τραπεζιτών της ΕΚΤ.

Ο κ. Παπανδρέου δεσμεύθηκε προσωπικά για την επίτευξη αυτού του στόχου στη συνάντηση με τον κ. Παπαδήμο, ενώ ανάλογες δεσμεύσεις ανέλαβε και ο κ. Παπακωνσταντίνου αυτή την εβδομάδα στο Ecofin.

Η Αθήνα θα παρακολουθείται στο εξής σε τριμηνιαία βάση από τις Βρυξέλλες και κάθε απόκλιση θα διορθώνεται άμεσα, ακόμη και αν απαιτηθεί η ψήφιση «διορθωτικού» προϋπολογισμού.

Με δεδομένη τη συμφωνία αυτή, που ικανοποιεί και τους κύκλους της Φραγκφούρτης, από την Κυριακή άρχισαν «εν χορώ» οι κορυφαίοι αξιωματούχοι της Ευρωζώνης, του κ. Τρισέ περιλαμβανομένου, να τονίζουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην Ευρωζώνη, καλύπτεται από την αλληλεγγύη των εταίρων της και δεν τίθεται ζήτημα χρεοκοπίας.

Άλλωστε, το «ιερατείο» της ΕΚΤ αντιλαμβάνεται, ότι η αξιοπιστία του εγχειρήματος της νομισματικής ένωσης θα κριθεί από την περίπτωση της Ελλάδας, που θεωρείται ο πιο «αδύναμος κρίκος» μεταξύ των 16 κρατών-μελών και βρίσκεται σταθερά στο στόχαστρο των κερδοσκόπων.

Με την επαναφορά των «εγγυήσεων» σταθερότητας για την Ελλάδα, αναλυτές τονίζουν ότι υπάρχουν πλέον οι προϋποθέσεις ανάκαμψης των τιμών μετοχών και ομολόγων σε μεσοπρόθεσμη βάση: όσο τα spread των ομολόγων παραμένουν «ελεγχόμενα», ο σοβαρότερος κίνδυνος για τις ελληνικές τράπεζες απομακρύνεται και η τραπεζική κερδοφορία μπορεί πάλι να παίξει το ρόλο του «μαγνήτη» διεθνών κεφαλαίων και στο ΧΑ.

Πρέπει να τονιστεί, όμως, ότι στο εξής οι ελληνικές αγορές ομολόγων και μετοχών θα εμφανίζουν υπερβολική «ευαισθησία» στις πολιτικές εξελίξεις: κάθε «στραβοπάτημα» της κυβέρνησης, κάθε απόκλιση που θα δημιουργεί κινδύνους διαταραχής των ισορροπιών με την Φραγκφούρτη, θα αντανακλάται γρήγορα στις τιμές των ομολόγων και των μετοχών.

Οι περίεργες κινήσεις της Goldman Sachs

Χωρίς την κρίσιμης σημασίας υποστήριξη της πανίσχυρης Goldman Sachs πορεύονται τις τελευταίες εβδομάδες οι ελληνικές μετοχές και τα ομόλογα, ενώ η τράπεζα που θεωρείται ως πιο στενά συνδεδεμένη με το σύστημα οικονομικής και πολιτικής ισχύος των ΗΠΑ φαίνεται να κινείται με αντιφατικό τρόπο.

Από τη μια η Goldman δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για την προσέλκυση επενδυτών εκτός Ευρωζώνης στην ελληνική αγορά ομολόγων και μάλιστα παρουσίασε σχετικές προτάσεις στον Πρωθυπουργό και τους υπουργούς Οικονομικών και Οικονομίας. Οι προτάσεις αυτές, που αφορούσαν ενδεχόμενη αγορά ομολόγων από την πρωτογενή και δευτερογενή αγορά από τράπεζες της Κίνας, δεν έχουν καταλήξει σε κάποιο αποτέλεσμα. Όπως δήλωσε την Πέμπτη ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, η κυβέρνηση ενδιαφέρεται να εξασφαλίσει πρόσβαση και σε νέες πηγές χρηματοδότησης, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια συμφωνία, ούτε καν σε αρχικό στάδιο συζητήσεων.

Από την άλλη, όμως, η Goldman φέρεται να έχει συμμετοχή στα κερδοσκοπικά παιχνίδια των τελευταίων ημερών, είτε δανείζοντας ομόλογα σε επιθετικά hedge funds που προχωρούσαν σε ανοικτές πωλήσεις, είτε δια της απουσίας της από το ΧΑ ιδιαίτερα στις «δύσκολες» συνεδριάσεις, είτε και με την τελευταία της έκθεση για τις τράπεζες, που συνέβαλε στην ανανέωση της αμφισβήτησης για τις τραπεζικές μετοχές.