Οι τελευταίες ημέρες της Ελληνικής Πομπηίας: 19 Απριλίου 1941:

Ήταν το Μέγα Σάββατο. Ενώ ο Άναξ και ο Πάλερετ αναζητούσαν   πρωθυπουργό, οι εφημερίδες του Νικολούδη ανακοίνωσαν ψευδώς τον «αιφνίδιο θάνατο» του Κορυζή και σε λάθος ώρα*.  «Αψευδής μάρτυρας»,η ψευδόμενη «Ακρόπολις», που έλεγε ότι

« Έλληνες και Άγγλοι αμιλλώνται αλλήλους προς συγκράτηση του εχθρού», ενώ, το είχαν βάλει όλοι στα πόδια.

Την επομένη της «αυτοκτονίας» του Κορυζή, από τον Διάκο, έγινε η κηδεία του, ενώ οι Γερμανοί , μπήκαν στη Λάρισα, κατάλαβαν το αεροδρόμιο και συνέχισαν προς τη Λαμία. Οι Άγγλοι προέβαλαν αντίσταση στον Βόλο.

Στα δυτικά, κατέλαβαν τα Τρίκαλα και προωθηθήκαν προς τα Ιωάννινα.

Η Λουφτβάφε βομβάρδισε για δεύτερη φορά τη Λαμία και την Άρτα. Το Τμήμα Στρατιάς Ηπείρου, (Πιτσίκας) με την Α. Π. 8694)19-4-1941 αναφορά του Σώματος γνώρισε στην Αθήνα και στις Μεραρχίες την κυκλοφορία προκήρυξης των Κομμουνιστών με τίτλο «π ό λ ε μ ο ς  κ α τ ά  τ ο υ  π ο λ έ μ ο υ» .

Στο πλαίσιο της Συμφωνίας με τον Άξονα,  ο βουλγαρικός στρατός εισήρθε στην Βαρντάρσκα και οι «Κομιτατζήδες» ανέλαβαν τη διοίκηση των πόλεων. Το  πρωί  του Σαββάτου ο Μπάκος έλαβε δια του ασυρμάτου πρόσκληση  του στρατηγού Πιτσίκα, για να πάει στα Ιωάννινα.

Ο στρατηγός Δεμέστιχας παρακίνησε τον Μπάκο τηλεγραφικά  να μεταβούν, αλλά ο Μπάκος  , φοβούμενος  την σύλληψη του στα Ιωάννινα και κατεχόμενος από την ιδέα  της αμέσου λύσεως λόγω της προσέγγισης των Γερμανών, δεν έδωσε απάντηση , αλλά  επικοινώνησε προσωπικά με τον στρατηγό Τσολάκογλου, τον οποίον ενημέρωσε επί της αποφάσεως που είχε λάβει  με  του στρατηγό Δεμέστιχα.

Σε αυτή τη συνομιλία ο Μπάκος είπε στον Τσολάκογλου για τους αργυρώνητους των Αθηνών.  «Δεν πρέπει να ανεχθώμεν να μας προδίδουν οι εν Αθήναις ανάλγητοι και αργυρώνητοι […] ούτε πρέπει να ανεχθώμεν το αίσχος να μας διοική ο ανόητος Κοτζιάς και να κανονίζη την τύχην της Πατρίδος και των σφαγιαζομένων τέκνων της».

Η απόφαση Δεμέστιχα-Μπάκου προέβλεπε τον σχηματισμό προσωρινής Επαναστατικής Κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας με έδρα το Μέτσοβο, που δεν θα δεσμευόταν από υποχρεώσεις έναντι των Βρετανών, με πρωθυπουργό τον Σπυρίδωνα, που θα απευθυνόταν στον Χίτλερ και θα ζητούσε ανακωχή με «γαλλικούς όρους».  

Αργότερα το πρωί του Σαββάτου,  έφθασε στο σταθμό διοίκησης του Δευτέρου Σώματος στο Καλπάκι  ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων, που συνιστούσε την επίσπευση της αποστολής  κηρύκων προς τους Γερμανούς, λόγω της κατάστασης που είχε δημιουργηθεί στα  Ιωάννινα, όπου συγκεντρωνόντουσαν οι φυγάδες, και θα πήγαινε και ο ίδιος, προς τους Γερμανούς  ως αντιπρόσωπος της προσωρινής Κυβερνήσεως.

Περίμεναν το στρατηγό Δεμέστιχα για να  μεταβούν μαζί  και οι τρείς  στον Σταθμό διοικήσεως του Τσολάκογλου. Επειδή εκείνος αργούσε και δεν υπήρχε τηλεγραφική επικοινωνία, απεφάσισαν  να μεταβούν ο Μητροπολίτης, ο Σωματάρχης, και ο διοικητής πυροβολικού του Α Σώματος ,Μαυρογιάννης στο Σταθμό διοικήσεως του Δεμέστιχα.

Αναχώρησαν αλλά τους καθήλωσε η Λουφτβάφε  και επέστρεψαν .

Ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων αναχώρησε  στις  20,00 του Μ. Σαββάτου για το  Βοτονάσι, όπου ο Σταθμός διοικήσεως του στρατηγού Τσολάκογλου μαζί με τους  στρατηγούς Μουτούση και  Ζυγούρη και τους συνταγματάρχες Μπαλή , που ήταν διοικητής   πυροβολικού  του Β' ΣΣ και  Μαυρογιάννη.  

Ο Μπάκος , έδωκε γραπτό σημείωμα στον συνταγματάρχη Μπαλή, που ανεφερε: «Σχηματισμός, λόγω αναχωρήσεως της Κυβερνήσεως Αθηνών, προσωρινής τοιαύτης υπό τον Μητροπολίτην με μέλη τους 3 Σωματάρχαρχας. Διάγγελμα προς τον λαόν, ίνα ενημερωθή δια την κατάστασιν και τους λόγους της αποφάσεως.Ανακοίνωσις της αποφάσεως προς την Γερμανικήν Κυβέρνησιν. Αίτησιν ανακωχής με βάσιν την κατάπαυσιν των εχθροπραξιών, έντιμον κατάθεσιν όπλων και επ' ουδενί λόγω παράδοσιν ουδενός. Εν περιπτώσει μη αποδοχής των αιτήσεων τούτων, συνέχεια του αγώνος έστω και υπό την αθλίαν κατάστασιν, δι' ομάδων εθελουσίως παραμενουσών με μονίμους αξιωματικούς και εφέδρους όσοι θα παρέμενον». Η επιστολή που είχε συντάξει ο Σπυρίδων προς τον Χίτλερ ανέφερε: «Εκπροσωπούντες τας μαχομένας ελληνικάς δυνάμεις και τον λαόν της μικράς, αλλά ενδόξου χώρας ταύτης, παρακαλούμεν θερμώς τον ηγέτη του μεγάλου γερμανικού έθνους να σταματήση τας εχθροπραξίας εις το μακεδονικόν και το αλβανικόν μέτωπον και είμεθα βέβαιοι, ότι η ηρωική προσπάθεια, η τιμή του Ελληνικού Στρατού και η τύχη της Ελλάδος θα ρυθμισθούν κατά τρόπον αντάξιον της μεγάλης ιστορίας της».

Ζητούσαν δηλαδή μια Ελεύθερη Ελλάδα, χωρίς πλήρη στρατιωτική κατοχή με ελληνική πολιτική κυβέρνηση. Οι τρείς ετοίμασαν επίσης ένα διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό. Ο Τσολάκογλου , διαφωνούσε με τον σχηματισμό επαναστατικής κυβέρνησης πριν τη συνθηκολόγηση για να μην διασπαστεί η «Εθνική Ενότητα» και να μην καταγγελθεί η συμμαχία με την Αγγλία, «μετά της οποίας συνεταυτίσαμεν την τύχην της Ελλάδας».  

Η άποψη του Τσολάκογλου που δεν ήθελε να κάνει πραξικόπημα και ήθελε να παραδοθεί σαν τον Μπακαλόπουλο, ήταν ο σχηματισμός κυβέρνησης μετά τη συνθηκολόγηση όπως και έπραξε.

* Σύμφωνα με το αγγλικό στενογραφημένο πρακτικό στις 16.00 , επαναλήφθηκε στην Μεγάλη Βρετανία η σύσκεψη του Βασιλιά με τους Άγγλους  στην οποία παρίστατο και ο Παύλος που είχε εν τω μεταξύ επιστρέψει από την εκτέλεση του Κορυζή. Επομένως το 4 μμ ήταν ψέματα.