9 Απριλίου 1941. Η παράδοση των «σαπιοκοιλιάδων» Λιούμπα- Μπακόπουλου στη Θεσσαλονίκη ενω οι Ημίθεοι Έλληνες των Οχυρών συνέχιζαν τον αγώνα. Ο Αλέξανδρος Κορυζής ζήτησε ξανά από τους Άγγλους την Κύπρο, για την εγκατάσταση εκεί, επί ελληνικού εδάφους του βασιλιά και της κυβέρνησης του, που θα έφευγαν από την Αθήνα.

Γράφει ο Σπύρος Χατζάρας

Η παράδοση της Θεσσαλονίκης στους Γερμανούς, έγινε στις 08.00 της 9ης Απριλίου, από επιτροπή αποτελούμενη από το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, το Δήμαρχο και τον Αστυνομικό Διευθυντή της πόλεως. 

 Στις 14.00 της 9ης Απριλίου, στο Γερμανικό Προξενείο Θεσσαλονίκης υπογράφηκε το Πρωτόκολλο της Παράδοσης από το Διοικητή του ΤΣΑΜ και το Διοικητή της Γερμανικής 2ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας. 

Στο Παράρτημα του Πρωτοκόλλου εκφραζόταν η ευχή να μη σταλούν οι αξιωματικοί και οι οπλίτες του ΤΣΑΜ σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως. 

Για τις πολιτικές αρχές συμφωνήθηκε να παραμείνουν στις θέσεις τους. 

 Τα ξημερώματα, της 10ης Απριλίου ο Ελληνικός λαός άκουγε από ραδιόφωνο τα ψέματα του Διαγγελέα. 

  «Αί διά της κοιλάδος του Άξιου είσδύσασαι τεθωρακισμέναι γερμανικαί δυνάμεις, συγκρατηθείσαι μέχρι της χθεσινής νυκτός εις την περιοχήν Κιλκίς, εξηκολούθησαν τήν προς Θεσσαλονίκην έπίθεσιν των και εισήλθον εις τήν πόλιν. Παρά τήν δυσχερή θέσιν εις ην, εκ τούτου, περιήλθον τά έν τή Ανατολική Μακεδονία στρατεύματά μας δεν έχαλάρωσαν, έν τούτοις, τήν έπί τών συνόρων κατά μέτωπον αντίστασίν των και διετήρουν άπαραβιάστους τάς γραμμάς των, κατά τας μέχρι των μεταμεσονυκτίων ωρών έπιτευχθείσας πληροφορίας». 

 Ενώ ο Διοικητής του ΤΣΑΜ ασχολούνταν με τις διαπραγματεύσεις για συνθηκολόγηση και οι Γερμανοί είχαν ήδη από το πρωί της 9ης Απριλίου εισέλθει στη Θεσσαλονίκη, αγώνας συνεχιζόταν με επιτυχία σε ολόκληρη την οχυρωμένη τοποθεσία. Στον Τομέα της Ταξιαρχίας Νέστου, προσπάθεια των Γερμανών να διαβούν τον ποταμό Νέστο στην περιοχή του χωρίου Παράδεισος απέτυχε. Στον Τομέα Φαλακρού, τα γερμανικά τμήματα, που είχαν εγκατασταθεί στο ύψωμα Ουσόγια, δεν μπόρεσαν επ να προωθηθούν παραπέρα εξαιτίας των σφοδρών πυρών του Οχυρού Πυραμιδοειδές και του πυροβολικού. Το Απόσπασμα Καλαποτίου ύστερα από σκληρό αγώνα, που κράτησε μέχρι τις 1300, κατόρθωσε να εκδιώξει τους Γερμανούς και να ανακαταλάβει το ύψωμα Κρέστη.. Το Οχυρό Πυραμιδοειδές διέταξε την παύση πυρός στις 1400, μετά από διαταγή της 7ης Μεραρχίας. Στον Τομέα της 14ης Μεραρχίας ο αγώνας συνεχίστηκε με ένταση χωρίς οι Γερμανοί να πετύχουν τη διάσπαση της αμυντικής τοποθεσίας. Στο Συγκρότημα Σιδηροκάστρου, το Οχυρό Ρούπελ παρά τους σφοδρούς βομβαρδισμούς δεν υπέκυψε, αλλά ούτε και δέχθηκε να συνθηκολογήσει παρά την ενημερωση του από τους Γερμανούς γα τη Συνθηκολόγηση. σχετική πρόσκληση των Γερμανών. Στο Συγκρότημα Καραντάγ, απόπειρα διεισδύσεως λόχου των Γερμανών, μεταξύ των Οχυρών Μαλιάγκα και Περιθώρι, αποκρούσθηκε .Άλλη δύναμη τάγματος, που κατόρθωσε να διεισδύσει κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταξύ των Οχυρών Περιθώρι και Παρταλούσκα και να προσβάλλει τα μετόπισθεν του Συγκροτήματος, καταδιώχθηκε κατόπιν θαρραλέας αντεπιθέσεως μικτού τμήματος από εφεδρικές διμοιρίες, το οποίο συνέλαβε και 102 Γερμανούς αιχμαλώτους. Στον τομέα της 18ης Μεραρχίας οι Γερμανοί ενήργησαν αλλεπάλληλες επιθέσεις εναντίον του οχυρού Παλιουριώνες, χωρίς όμως να κατορθώσουν να το εκπορθήσουν. Στις 17.30 Γερμανοί κήρυκες πληροφόρησαν τη φρουρά του Οχυρού για τη συνθηκολόγηση. Ύστερα απ’ αυτό αποφασίσθηκε να γίνει εκκένωση κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η παράδοση του Οχυρού στους Γερμανούς έγινε στις 0900 της 10ης Απριλίου. Κατ’ αυτήν, παρατάχθηκε γερμανικό τάγμα για απόδοση τιμών. Η γερμανική σημαία ανυψώθηκε στο Οχυρό μόνο μετά την αναχώρηση της φρουράς του. Ανάλογες τιμητικές εκδηλώσεις έγιναν και προς τους Διοικητές των Οχυρών Ρούπελ, Λίσσε, Πυραμιδοειδές, Περιθώρι, Εχίνος, Νυμφαία, Ιστίμπεη και Κελκαγιά. Η φρουρά του Στηρίγματος Ρουπέσκο, αφού αντιστάθηκε κατά τη διάρκεια της ημέρας, κατόρθωσε να διαφύγει κατά τη νύκτα 9/10 Απριλίου χωρίς να γίνει αντιληπτή από τους Γερμανούς. Ο προδότης Παπάγος και οι τενεκέδες στρατηγοί του Μπακόπουλος και Λιούμπας, καθώς και ο γελοίος εγγλέζος στρατηγός Χένρι Μέτλαντ Γουίλσον, άφησαν διάπλατα ανοιχτή την «κερκόπορτα», την κοιλάδα του Στρυμόνα, (Στρούμιτσα), από όπου πέρασαν ατουφέκιστοι οι Γερμανοί, και πλευροκόπησαν τους μαχόμενους στα Οχυρά ήρωες, και μπήκαν στις 9 Απριλίου 1941 στην Θεσσαλονίκη. 

 9 Απριλίου 1941 Ο πρωθυπουργό Αλέξανδρος Κοριζής, προς τον πρεσβευτή της Ελλάδος στο Λονδίνο Σιμόπουλο. 

 "Εις τας έν Αθήναις συνομιλίας μας μετά άγγλου Υπουργού Εξωτερικών κατά προτελευταία επίσκεψιν του, (*)εν τη εξετάσει όλων των ενδεχομένων εξέθεσα εις τον κ. Ήντεν και την περίπτωσιν καθ' ην δυσμενής φορά των γεγονότων ηδύνατο μας φέρη εις τήν απόφασιν όπως Α.Μ. Βασιλεύς, εις ωρισμένην στιγμήν ήττης του στρατού, εγκαταλείψη μετά της Κυβερνήσεως την πρωτεύουσαν μεταφέρων την έδραν του κράτους εις τίνα των νήσων και ότι ως τοιαύτην απεβλέψαμε κατά πρώτην μελέτην του ζητήματος, τήν Κρήτην. Η εκλογή όμως ταύτης έχει εν μόνον αλλά λίαν σοβαρόν μειονέκτημα, ότι μοιραίως θα είναι κέντρο πολεμικών επιχειρήσεων με τους συμπαρομαρτούντας κινδύνους κατά της ασφαλείας αυτής της ζωής του Βασιλέως μας. Το ζήτημα θα ελύετο ευχερώς, αν Μεγάλη Βρεταννία προέβαινεν από τούδε εις την γενναίαν χειρονομίαν της παραχωρήσεως της Κύπρου εις την Ελλάδα, δεδομένου ότι μόνον επί ελληνικής γης έπρεπε νε εγκατασταθη την κρίσιμον αυτήν στιγμήν ο Βασιλεύς, όπως ενασκήση τό βασιλικόν imperium επί της διασωuείσης χώρας του, έστω και αν έμενεn αύτη προσωρινώς μόνον νησιωτική. Ήδη, τo ζήτημα τούτο έρχεται μοιραίως και ταχύτεροn ή όσον yπελογίζετο, ένεκα ατυχημάτων του γιουγκοσλάβικου στρατού, επί τάπητος, παρακαλώ eπισκεφθήτε eσπευσμένως προσωπικώς κ. Πρωθυπουργόν και κ. Ηντεν και aνακοινώσητε εις αύτούς oσα ανωτέρω εξέθεσα, προσθέτοντες και τά έξης: Καίτοι δεν μοί απολείπη ή έλπίς ότι χειρονομία οία ή άνωτέρω είναι σήμερον πραγματοποιήσιμος, δεν παραβλέπω ότι θά ηδύνατο να προσκρούση εις τό μή επίκαιρον μιας ριζικής λύσεως, όσον και άν διαβλέπω πόσον άπειρου ωφελείας θάήτο διά τήν Ελλάδα και πόσον πλούσια ή συγκομιδή έκ της αιωνίας εύγνωμοσύνης προς τήν Μεγάλην Βρεταννίαν του συνόλου του Ελληνισμού και της ενθαρρύνσεώς του προς περαιτέρω δοκιμασίας. Υπό το κράτος της άμέσου άνωτέρω σκέψεως καταλήγω νά παρακαλέσω, ώς ειπον τότε και εις τον κ. Ήντεν, όπως έξετασθή άν και κατά ποιον τρόπον θά ήτο δυνατόν νά παραχωρηθή μία οιαδήποτε λωρίς της Κύπρου εις τήν Ελλάδα, όπως, έν περιπτώσει αναγκαστικής εγκαταλείψεως πρωτευούσης, σωθή ό Βασιλεύς εκ των κινδύνων εμπολέμου ζώνης και κυβέρνα το ελεύθερον τμήμα της χώρας του από ελληνικής γης. Εις τήν συνομιλίαν μου μετά κ. Ηντεν υπήρξα ευτυχής να ακούσω παρ’ αυτού ότι η παράκλησίς μου είναι άξια προσοχής και ότι επιστρέφων εις Λονδίνον θά τήν υπέβαλλεν ύπό τήν κρίσιν του κ. Προέδρου της Κυβερνήσεως. Η Κυβέρνησις της Μεγάλης Βρεταννίας, εν τη ευρύτητι της άντιλήψεώς της και εν τη εύνοια ην επέδειξε πάντοτε προς τήν Ελλάδα, θέλει εκτιμήσει δεόντως τήν άνάγκην ήτις μας επιβάλλει προβώμεν εις άνω έκκλησιν. Προς όδηγίαν σας εχητε ύπ' όψιν όπως, έν ή τυχόν περιπτώσει αντιμετωπίσητε σοβαρούς δισταγμούς, δύνασθε μετά εξάντλησιν παντός επιχειρήματος υπέρ τής άποδοχής τής εκκλήσεώς μας οία διετυπώθη άνωτέρω έκκλήσεως δύναμαι νά είπω ολοκλήρου του ελληνικού λαού και του μαχομένου στρατού προσθέσατε ότι η αποδοχή ταύτης δύναται νά λάβη έν ανάγκη μορφήν προσωρινότητος, αφήνουσα τήν βρεταννικήν Κυβέρνησιν κυρίαν πάσης εις τό μέλλον οριστικής αποφάσεως".

(*) Αναφορά στη συνομιλία της 2ας Μαρτίου 1941.