Η Προδοσία του Εστεμμένου Τενεκέ και οι δίδυμες δολοφονίες Μεταξά -Κορυζή

 

8 Φεβρουαρίου 1941. Μια ημέρα μετά την παράδοση της ιταλικής 10ης Στρατιάς στην Β, Αφρική, ο Αγγλος πρεσβευτής Πάλερετ , επισκέφτηκε τον Αλέξανδρο Κορυζή και του παρουσίασε  ένα πλαστό «σημείωμα Μεταξά», το οποίο είχε συντάξει η SoE και με το οποίο ο Μεταξάς δεχόταν την άφιξη του αγγλικού Στρατού στην Ελλάδα την επομένη της εισόδου των γερμανών στην Βουλγαρία.

 

Στις 7 Φεβρουαρίου 1941 έληξε η μάχη της Κυρηναϊκής, με την παράδοση και των τελευταίων από τους 130.000 άνδρες της ιταλικής 10ης Στρατιάς.

 Στις 8 Φεβρουαρίου επισκέφθηκε τον Αλέξανδρο Κορυζή στο γραφείο του ο Άγγλος Πρέσβης Μάιλκλ Πάλερετ και τον ρώτησε εάν παρέμενε ισχυρά η δήλωση του Μεταξά της 18ης Ιανουαρίου, ότι «η μεταφορά αγγλικών στρατιωτικών δυνάμεων εις την Μακεδονίαν θα γινόταν όταν τα γερμανικά στρατεύματα θα εισήρχοντο εις την Βουλγαρία».

 Ο Κορυζής που δεν γνώριζε καμία τέτοια «δέσμευση» , ζήτησε από τον Πάλερετ να του δώσει χρόνο για να συμβουλευτεί τους «φακέλους». 

Στην πραγματικότητα, ο Κορυζής ρώτησε τον Γεώργιο, ο οποίος του επιβεβαίωσε την «δέσμευση», η οποία όμως δεν υπήρχε στα χαρτιά του πρωθυπουργού , αλλά μόνο στο αντίγραφο του Πάλερετ, και επειδή «δεν υπήρχε» , αυτή η δέσμευση οι Άγγλοι και ο βασιλιάς, «έβγαλαν από τη Μέση» τον Μεταξά, και εκτέλεσαν τον Κορυζή που γνώριζε και την πλαστότητα του «νον πέιπερ» που του παρουσίασε ο Πάλερετ και την προδοσία του Εστεμμένου Τενεκέ.

 Ο Πάλερετ επέστρεψε στις 9 το βράδυ της 8ης Φεβρουαρίου ,στο γραφείο του πρωθυπουργού και ο Κορυζής του απάντησε σύμφωνα με τις οδηγίες του Βασιλιά ότι η (ανύπαρκτη) ρητή συμφωνία , που «έγινε τόσο πρόσφατα», παραμένει ισχυρά, και του έδωσε και μια «νότα».

Κατόπιν τούτου ο Τσώρτσιλ την επομένη 9η Φεβρουαρίου, διάταξε την προετοιμασία για την αποστολή στην Ελλάδα από την Αίγυπτο, μιας «Δύναμης». 

Το βαλκανικό μέτωπο του Τσωρτσιλ είχε ανοίξει. 

Το ίδιο βράδυ, ο Κορυζής, για δική του διασφάλιση συνέταξε ένα σημείωμα προς τον βασιλιά, στο οποία περίεγραφε τα γεγονότα αλλά προσέθετε τις «γνωστές» θέσεις του «αείμνηστου Μεταξά», ότι η δύναμη που θα αποστελλόταν θα έπρεπε να είναι ισχυρή, ώστε να έχει αποτρεπτικό ρόλο και να μην είναι απλά η αιτία που θα προκαλέσει σίγουρα την εισβολή. Το σημείωμα έχει ως ακολούθως:

 

«Επισκεφθείς με σήμερον την 12:30 μεσ. ο Πρεσβευτής της Αγγλίας επανήλθεν επί συνομιλίας ήν έσχε μετ’ αυτού, ο αείμνηστος Μεταξάς την 17η Ιανουαρίου, ε.ε εν σχέσει προς ενδεχομένην επίθεσιν των Γερμανών εναντίον της Ελλάδος διά της Μακεδονίας. Μοί έθεσε δέ το ερώτημα εάν η γενομένη προς αυτόν δήλωσις, καθ’ ην ή μεταφορά αγγλικών στρατιωτικών δυνάμεων εις τήν Μακεδονίαν θά ελάμβανε χώραν όταν γερμανικά στρατεύματα διαβαίνοντα τον Δούναβιν ή τά σύνορα της Δοβρουτσάς θά εισήρχοντο εις τήν Βουλγαρίαν, παρέμενεν ισχυρά. Παρακάλεσα τον ΙΙρεσβευτήν της Αγγλίας όπως επανέλθη τήν εσπέραν ίνα τω απαντήσω , καθόσον τήν στιγμήν εκείνην δεν είχον ύπ' όψει όλόκληρον τον σχετικόν φάκελον. Δεχθείς τον Σερ Μάικλ Πάλερετ την 9 μμ τω ενεχείρισα το συνημμένον σημείωμα δι ου εδήλουν ότι εθεώρουν έν ισχύι την γενομένην τόσον προσφάτως και τόσον ρητήν συμφωνίαν. Επέστησα όμως συγχρόνως τήν προσοχήν της βρετανικής κυβερνήσεως επί της ανάγκης ή άποσταλησομένη στρατιωτική βοήθεια ειναι σοβαρά, δια να αποβή δυνατή ή αποτελεσματική άμυνα της Ελλάδος.

»., διότι η πρόωρος αποστολή ανεπαρκών βρεταννικών δυνάμεων εις Ελλάδα ενώ δέν θά ήδύνατο να αποτρέψη την είσβολήν, ενείχε τον κίνδυνον να θεωρηθη ως πρόκλησις και νά προκαλέσει τήν επίθεσιν, ήτις θα απέβαινεν αποτελεσματική λόγω της ανεπαρκείας των αμυντικών δυνάμεων. Λόγω της σοβαρότητος του ζητήματος έκρινα αναγκαίον όπως συν τη άνακοινώσει του δοθέντος σημειώματος εις τον έν Λονδίνω Πρεσβευτήν μας δοθώσιν αύτω οδηγίαι προς ανάπτυξιν και υποστήριξιν των ημετέρων ως άνωτέρω απόψεων παρά τω Υπουργώ των Εξωτερικών της Μεγάλης Βρεταννίας ».

Η «Νότα»  που έδωσε ο Κορυζής στον Πάλερετ έλεγε:

 

«Επιμένουμε στην σταθερή απόφασή μας να αντισταθούμε με κάθε κόστος στη γερμανική επίθεση. Έχοντας συνδέσει τις τύχες μας της με την Μεγάλη Βρετανία, και έχοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στον μεγάλο της σύμμαχο , η Ελλάδα θα συνεχίσει να πολεμά στο πλευρό του μέχρι την τελική νίκη. Επαναλαμβάνουμε τη δήλωση που έκανε στις 18 Ιανουαρίου ο τελευτήσας Πρόεδρος Μεταξάς, ότι η αποστολή βρετανικής δύναμης στη Μακεδονία, θα πραγματοποιηθεί μόνο εφόσον τα γερμανικά στρατεύματα, διασχίζοντας το Δούναβη ή τα σύνορα της Δοβρουτσάς περάσουν στη Βουλγαρία . Μένει να καθαρισθεί η σύνθεση της βρετανικής δύναμης που θα σταλεί στη Μακεδονία ώστε κατά την κρίση της κυβέρνησης της Α.Μ να είναι σε θέση να αντισταθεί αποτελεσματικά ενάντια στον επιτιθέμενο μαζί με τις ασθενείς διαθέσιμες δυνάμεις στο Μακεδονικό Μέτωπο.

Οι βρετανικές δυνάμεις που θα αποσταλούν θα πρέπει να είναι επαρκής για να σταματήσουν τη γερμανική επίθεση και να ενθαρρύνουν τη Γιουγκοσλαβία και τη Τουρκίας να συμμετάσχουν στον αγώνα.

Γιατί είναι βέβαιο ότι η πρόωρη αποστολή ανεπαρκών δυνάμεων θα θεωρηθεί από τη Γερμανία ως πρόκληση και θα οδηγήσει σε άμεση εκδήλωση της γερμανικής επίθεσης εναντίον της Ελλάδας, αποκλείοντας εν προκειμένω, ακόμη και την αμυδρή ελπίδα ότι αυτή η επίθεση θα μπορούσε να αποφευχθεί.

Τα εκτεθέντα παραπάνω έχουν προορισμό μόνο να δώσουν την ευκαιρία στην κυβέρνηση της Α.Υ να εξετάσει σοβαρά το ζήτημα από την άποψη αυτή, και δεν αφορούν στις υποχρεώσεις που ανελήφθησαν από εμάς Σύμφωνα με το υπόμνημα της 18 Ιανουαρίου 1941 Η βασιλική κυβέρνηση θα ήθελα να πληροφορηθεί τις απόψεις της κυβέρνησης της Αυτού Μεγαλειότητας.

 Στις 10 Φεβρουαρίου ο Κορυζής έστειλε οδηγίες στον πρέσβη στο Λονδίνο Χ. Σιμόπουλο για να ενημερώσει το Φόρειν Οφφις και σε αυτές τις οδηγίες εξέθεσε πολύ καλά τι πίστευε ο ίδιος για την άφιξη της αγγλικής βοήθειας».

Σπυρίδων Χατζάρας