3 Ιουνίου 1941 : Η Μάχη της Κρήτης και η κατασροφή της Καντάνου

Η παράδοση των τελευταίων θυλάκων αντίστασης στην Κρήτη έγινε την 1η Ιουνίου 1941 και αμεσως άρχισαν τα αντίποινα κατά του πληθυσμού που αντιστάθηκε γιατί δεν τους κάλυπτε ούτε η Σύμβαση της Χάγης, ούτε η σύμβαση της Γενεύης.
Στις 2 Ιουνίου 1941,οι Γερμανοί εκτέλεσαν τους άνδρες στο χωριό Κοντομαρί των Χανίων, ως αντίποινα για τη «σφαγή Γερμανών αλεξιπτωτιστών, των οποίων τα πτώματα βρεθήκαν σε αποσύνθεση κοντά στο χωριό» .
Το επόμενο χωριό στις 3 Ιουνίου ήταν η Κάντανος. Οι κάτοικοι έδωσαν μάχη με τους γερμανούς, που στις 3 Ιουνίου 1941, εκτέλεσαν 180 έκαψαν και ισοπέδωσαν το χωριό.
Οι Γερμανοί άφησαν τρείς επιγραφές στην Κάντανο, μοναδικά ιστορικά μνημεία σε όλη την Ευρώπη. Στις δύο πινακίδες που τοποθέτησαν στις εισόδους της Καντάνου από τα Χανιά και από τη Παλαιόχωρα, έγραψαν:
«Δια την κτηνώδη δολοφονίαν Γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του μηχανικού από άνδρας, γυναίκας και παιδιά και παπάδες μαζύ και διότι ετόλμησαν να αντισταθούν κατά του μεγάλου Ράιχ κατεστράφη την 3-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων, δια να μην επαναοικοδομηθεί πλέον ποτέ».
Η δεύτερη αναφέρει : «ως αντίποινων των από οπλισμένων ανδρών και γυναικών εκ των όπισθεν δολοφονηθέντων Γερμανών στρατιωτών κατεστράφη η Κάνδανος».
Το 1943 έβαλαν και τρίτη μαρμάρινη πλάκα που αναφέρει: «Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτικών».
Σύμφωνα με τον διοικητή των γερμανών αλεξιπτωτιστών Κουρτ Στούντεντ, που διέταξε τις εκτελέσεις στο Κοντομαρί και την καταστροφή της Κανδάνου, οι απώλειες του σώματος στη μάχη της Κρήτης ήταν «περί τις 4000».
Στο Γερμανικό νεκροταφείο του Μάλεμε βρίσκονται οι τάφοι 4.465 αλεξιπτωτιστών και στρατιωτών της 5ης Ορεινής Μεραρχίας από τη μάχη της Κρήτης. Υπήρχαν και 1.995 αγνοούμενοι. (Που εξακολουθούν να αγνοούνται).