Πως η Moody’s «πτώχευσε» την Ελλάδα

Ρεπορτάζ http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/--moodys-lr----2010042222397

Το δημόσιο θα πληρώσει 5,4 δίς ευρώ τον Μάιο για ένα τεράστιο swap, το οποίο τιτλοποιήθηκε μέσω οχήματος ειδικού σκοπού μεγάλης ελληνικής τράπεζας.Η πιστοληπτική αξιολόγηση των τίτλων που εκδόθηκαν συνδέεται άρρηκτα με την αξιολόγηση του Δημοσίου από την Moody’s. Κάτω από τη βαθμολογία Α2 (δηλαδή στο Α3, όπου πέρασε από χθες η Ελλάδα) αρχίζει η διαδικασία αντιστροφής αυτής της έκδοσης και το Δημόσιο θα κληθεί να πληρώσει 5,4 δις. ευρώ επιπλέον των βαρύτατων υποχρεώσεων του Μαΐου, από τις λήξεις ομολόγων ύψους 8,9 δις. ευρώ στις 19 Μαΐου.

Το τέλος του (κερδοσκοπικού) παιχνιδιού με το ελληνικό χρέος, «σφύριξε» χθες ο οίκος Moody’s, στέλνοντας την κυβέρνηση εντός των επόμενων 24ώρων στον διεθνή μηχανισμό στήριξης, με όρους σχετικά «χαλαρούς» για το 2010, αλλά και τους ισχυρούς δανειστές της χώρας στο… (Διεθνές Νομισματικό) Ταμείο για την είσπραξη τεράστιων κερδών.

Με τη χθεσινή υποβάθμιση των ελληνικών ομολόγων ένα «σκαλοπάτι» πάνω από την κατηγορία «Β», στο Α3, η Moody’s ενεργοποιεί ένα μηχανισμό χρεοκοπίας της χώρας, που πλέον μπορεί να σταματήσει την κίνησή του, μόνο με προσφυγή στο διεθνή μηχανισμό στήριξης, εκτιμούν καλά πληροφορημένες πηγές.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, που είναι σε θέση να γνωρίζουν καλά τις λεπτομέρειες της έκδοσης ενός σύνθετου προϊόντος με χαρακτήρα ωρολογιακής βόμβας για την Ελλάδα, το οποίο εκδόθηκε εν μέσω της οξύτατης κρίσης στα τέλη του 2008-αρχές 2009, μετά την υποβάθμιση από την Moody’s αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για την ενεργοποίηση όρων, που θα προσθέσουν άλλα 5,4 δις. ευρώ στις ήδη υψηλές υποχρεώσεις του ελληνικού Δημοσίου.

Ειδικότερα, αμέσως μετά την υποβάθμιση της Ελλάδας στην κατηγορία Α3, η ελληνική κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει «κρυφές» υποχρεώσεις από ένα τεράστιο swap, το οποίο τιτλοποιήθηκε μέσω οχήματος ειδικού σκοπού μεγάλης ελληνικής τράπεζας. Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, η πιστοληπτική αξιολόγηση των τίτλων που εκδόθηκαν συνδέεται άρρηκτα με την αξιολόγηση του Δημοσίου από την Moody’s. Κάτω από τη βαθμολογία Α2 (δηλαδή στο Α3, όπου πέρασε από χθες η Ελλάδα) αρχίζει η διαδικασία αντιστροφής αυτής της έκδοσης και το Δημόσιο θα κληθεί να πληρώσει 5,4 δις. ευρώ επιπλέον των βαρύτατων υποχρεώσεων του Μαΐου, από τις λήξεις ομολόγων ύψους 8,9 δις. ευρώ στις 19 Μαΐου.

Πώς να κερδίσετε 12 δις. $ ποντάροντας 100 χιλιάδες στην πτώχευση της Ελλάδας

Τα ελληνικά CDS υποτίθεται πως είναι μία ασφάλεια που μπορούν να αγοράσουν όσοι έχουν επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα ούτως ώστε να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο από μία ενδεχόμενη πτώχευση της χώρας και συνεπώς από μία ενδεχόμενη αδυναμία πληρωμής των υποχρεώσεων της, πληρώνοντας ένα ασφάλιστρο (το οποίο είναι κυμαινόμενο και ανεβοκατεβαίνει όπως μία μετοχή) στο τραπεζικό ίδρυμα ή το επενδυτικό ίδρυμα που τους τα πουλάει.

Ωστόσο, επιτρέπεται να αγοράσει κανείς CDS και να νομιμοποιείται να λάβει την αποζημίωση σε περίπτωση πτώχευσης της Ελλάδας χωρίς να έχει στην κατοχή του ελληνικά ομόλογα, δηλαδή χωρίς να έχει την ανάγκη ασφάλισης της επένδυσης του. Σε αυτήν την περίπτωση τα ελληνικά CDS μετατρέπονται σε ένα χρηματιστηριακό στοίχημα, από το οποίο ο κερδοσκόπος μπορεί να κερδίσει με δύο τρόπους: είτε από την άνοδο της τιμής του CDS και την πώληση του ακριβότερα απ’ ότι το αγόρασε, καθώς το ασφάλιστρο αυξάνεται όσο η χρηματοπιστωτική επίθεση στην Ελλάδα συνεχίζεται είτε από την πραγματική πτώχευση της Ελλάδας και τη λήψη της τεράστιας αποζημίωσης.



Η δυνατότητα αυτή, της αγοράς CDS χωρίς την προϋπόθεση της κατοχής ελληνικών ομολόγων, δημιουργεί ένα κερδοσκοπικό κύκλο ασύλληπτων διαστάσεων, καθώς εμπλέκει, πέρα από hedge funds και κάθε λογής κερδοσκοπικά ιδρύματα και τις μεγαλύτερες τράπεζες / δανειστές της Ελλάδας, τις οποίες αναγκάζει να πουλήσουν ελληνικά ομόλογα εκτινάσσοντας τα επιτόκια τους στα ύψη και επομένως απογειώνοντας το κόστος δανεισμού της Ελλάδας.



Αυτό, γιατί όταν ένας κερδοσκόπος θέλει να στοιχηματίσει αγοράζοντας ελληνικά CDS, πρέπει να στραφεί, κατά κανόνα, στις μεγάλες τράπεζες που είναι οι νόμιμοι διαπραγματευτές αυτών των προϊόντων. Αγοράζοντας ελληνικά CDS από αυτές, στην ουσία ποντάρει εναντίον τους, καθώς θα είναι αυτές που θα κληθούν να τον πληρώσουν αν η Ελλάδα πτωχεύσει Το άμεσο αποτέλεσμα είναι οι τράπεζες να προχωρούν σε στρατηγικές αντιστάθμισης του επενδυτικού κινδύνου που ανέλαβαν, είτε προχωρώντας σε πωλήσεις ελληνικών ομολόγων είτε λαμβάνοντας θέσεις short εναντίον τους, δηλαδή πουλώντας τα, ποντάροντας στην πτώση τους, με την ελπίδα ότι θα τα αγοράσουν, στο μέλλον, φθηνότερα.



Αυτό συμβαίνει γιατί καθώς οι κερδοσκόποι ποντάρουν στην αύξηση της πιθανότητας πτώχευσης της Ελλάδας αγοράζοντας όλο και περισσότερα CDS, οι τράπεζες που τους τα πουλούν είναι σα να ποντάρουν όλο και περισσότερο στο αντίθετο ενδεχόμενο, δηλαδή στη μη πτώχευση της Ελλάδας. Καθώς, όμως, οι περισσότερες από αυτές έχουν, ήδη και ελληνικά ομόλογα, βρίσκονται να ποντάρουν διπλά στη μη πτώχευση της Ελλάδας, από τη μία πλευρά με το να κατέχουν ομόλογα και από την άλλη παίζοντας κόντρα στους κερδοσκόπους των CDS. Το αποτέλεσμα είναι η υπερέκθεση τους στην επένδυση υπέρ της Ελλάδας η οποία τις οδηγεί, σχεδόν αναγκαστικά, στην ανάγκη της μείωσης του επενδυτικού τους ρίσκου πουλώντας ελληνικά ομόλογα ή και ποντάροντας στην πτώση τους. Οι τράπεζες που δεν έχουν, ήδη, επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα, ώστε να μπορούν να πουλήσουν κάποια από αυτά μειώνοντας το ρίσκο τους, αναγκάζονται να τα δανειστούν από άλλες τράπεζες και να τα πουλήσουν short, ποντάροντας και αυτές στην πτώση τους, ώστε να τα αγοράσουν αργότερα χαμηλότερα για να τα επιστρέψουν στις τράπεζες απʼ όπου τα δανείστηκαν.



Απλοποιώντας το παράδειγμα μπορούμε να πούμε πως όταν πραγματοποιείται μία πράξη αγοράς ελληνικών CDS, ενεργοποιείται και μία πράξη πώλησης ελληνικών ομολόγων, με την τελευταία να έχει ως αυτόματη συνέπεια την αύξηση των επιτοκίων των ομολόγων (και των spreads τους με τα γερμανικά), δηλαδή την αύξηση του κόστους δανεισμού της Ελλάδας. Όσο οι κερδοσκόποι συνεχίζουν να σπρώχνουν την τιμή των CDS υψηλότερα, αγοράζοντας τα, τόσο οι τράπεζες που τους τα πουλούν επενδύουν στην πτώση των ελληνικών ομολόγων, σπρώχνοντας τα επιτόκια τους και το κόστος δανεισμού της Ελλάδας υψηλότερα.



Έτσι, η Ελλάδα έχει γίνει ένα τεράστιο χρηματιστηριακό καζίνο (ανάλογο με εκείνο που οδήγησε στην κατάρρευση της αγοράς ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ, πάλι με τη χρήση των CDS), το οποίο παρέχει ευκαιρίες για κέρδη σε κερδοσκόπους και τράπεζες σε όλο τον κόσμο, καθώς οι πρώτοι κερδίζουν όσο η κρίση επιδεινώνεται ενώ οι τράπεζες απολαμβάνουν τα κέρδη από τις προμήθειες που λαμβάνουν από το εμπόριο CDS. Το πρόβλημα γίνεται ακόμη χειρότερο καθώς τα CDS μπορούν να αγοραστούν με μόχλευση, δηλαδή πληρώνοντας τμήμα, μόνο, της πραγματικής αξίας της τιμής τους. Έτσι, μία επένδυση σε ελληνικά CDS της τάξης του 1 εκ δολαρίων, μπορεί να απαιτεί κεφάλαιο μόλις της τάξης των 100 χιλιάδων δολαρίων.



Η μελέτη της πορείας τιμών των ελληνικών CDS αποκαλύπτει ότι η άνοδος τους ξεκίνησε από τον Ιούλιο του 2007, ταυτόχρονα με μία σειρά άλλων χρηματοπιστωτικών εξελίξεων, που αποτελούν τα σημαντικότερα κομμάτια στο διεθνές παζλ που δημιουργεί το έξυπνο χρήμα, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα πως η Ελλάδα αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του ίδιου αυτού παζλ για περισσότερο από 2,5 χρόνια από σήμερα. Στο διάστημα αυτό έχει πέσει πάνω της μία χρηματοπιστωτική βόμβα 12204 μεγατόνων, όση, δηλαδή, είναι η ποσοστιαία άνοδος των τιμών των CDS από τις 4,6 μονάδες βάσης, τον Ιούλιο του 2007, στις 566 μονάδες βάσης σήμερα, η οποία και είχε ως αντανακλαστική συνέπεια το ξεπούλημα των ελληνικών ομολόγων, την απογείωση των επιτοκίων τους και την εκτίναξη του κόστους δανεισμού για την Ελλάδα.


Ο κερδοσκόπος που επένδυσε 1 εκ δολάρια ποντάροντας στην πτώχευση της Ελλάδας τον Ιούλιο του 2007, σήμερα βλέπει την επένδυση του να αξίζει 12,204 δις δολάρια. Και το πιθανότερο είναι πως για την αρχική επένδυση του 1 εκ δολαρίων δεν πλήρωσε περισσότερο από το 10%, δηλαδή 100 χιλιάδες δολάρια.

Και καθώς στις χρηματοπιστωτικές αγορές το κέρδος του ενός είναι, κατά κανόνα, η απώλεια του άλλου, το λογαριασμό για τα κέρδη των κερδοσκόπων τον λαμβάνει, μέσω της αγοράς ομολόγων, ο Έλληνας πολίτης (και θα συνεχίσει να τον λαμβάνει για πολλά χρόνια ακόμη). Έτσι, όταν η Ελλάδα κόβει μισθούς, λαμβάνει σκληρά δημοσιονομικά μέτρα κλπ, προκειμένου να εξασφαλίσει χρήματα για να πληρώσει τους επιπλέον τόκους που προκύπτουν από την αύξηση του κόστους δανεισμού της, στην ουσία ενεργοποιεί το μηχανισμό εκείνο που, μεταξύ άλλων, θα πρέπει να συγκεντρώσει τα χρήματα που θα πληρωθούν σε όσους πέτυχαν το τζακ ποτ ποντάροντας εναντίον της στην αγορά CDS.

Πάνος Παναγιώτου - Διευθυντής ΕΚΤΑ, info@ekta1.gr