Ημερολόγιο Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Η 10η Νοεμβρίου 1940 ήταν η 14η ημέρα του ΕΠΟΥΣ του Κατσιμήτρου, του Βραχνού και του Τσολάκογλου

Στις 10 Νοεμβρίου 1940 , ημέρα Κυριακή, την 14η ημέρα του Πολέμου, ΟΛΑ ηταν ξεκάθαρα πλέον 

στο μυαλό του Μεταξά. Κάποιος εβαλε 

τους Ιταλούς να μας επιτεθούν.

 Η σημείωση του Μεταξά ήταν η ακόλουθη:

Ο διαγγελέας Παπάγος εξέδωσε ένα μακροσκελές 

και ψευδέστατο ανακοινωθέν με το οποίο

 κάλυπτε τα λάθη του και διόρθωνε τις εντολές 

του.

Για μια ακόμη ημέρα αποσιωπούσε παντελώς τη 

νίκη του Κατσιμήτρου και τις μάχες στην

 Γκραμπάλα. 

Στις Αθηναϊκές εφημερίδες δημοσιεύτηκε η διαμαρτυρία των Ελλήνων διανοουμένων που απευθυνόταν προς τους διανοούμενους όλου του Κόσμου και ζητούσαν έναν καινούργιο πνευματικό Μαραθώνα «που θα απαλλάξη τα δυναστευόμενα Έθνη από τη φοβέρα της πιο μαύρης σκλαβιάς που γνώρισε ως τώρα ο κόσμος».

Το κείμενο των Ελλήνων Διανοουμένων σε αντίθεση με τα ανακοινωθέντα του Διαγγελέα αναφερόταν 

στις μάχες στον Καλαμά και στο δόγμα "θα 

πέσωμεν μέχρις ενός" που περιείχε η ημερήσια διαταγή του Κατσιμήτρου.

 Τη διαμαρτυρία των Ελλήνων  διανοουμένων υπέγραφαν  οι: 

Κωστής Παλαμάς, Σπύρος Μελάς, Άγγελος Σικελιανός, Γεώργιος Δροσίνης, Σωτήρης Σκίπης, Δημήτριος Μητρόπουλος, Κ. Δημητριάδης, Νικόλαος Βέης, Κ. Παρθένης, Ιωάννης Γρυπάρης, Γιάννης Βλαχογίαννης, Στρατής Μυριβήλης, Κώστας Ουράνης, Μιλτιάδης Μαλακάσης, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς, Αρίστος Καμπάνης. 

Το κείμενο έλεγε: 

«Είναι δύο εβδομάδες τώρα, που ένα τελεσίγραφο μοναδικό 

στα διπλωματικά χρονικά των Αθηνών για το περιεχόμενον, την ώρα

 και τον τρόπο που το παρουσίασεν η Ιταλία κάλεσε την Ελλάδα 

να της παραδώση τα εδάφη της, να αρνηθή την ελευθερία της και 

να κατασπιλώση την τιμή της.

 Οι Έλληνες δώσαμε στην ιταμή αυτή αξίωσι της φασιστικής βίας, 

την απάντησι που επέβαλαν τριών χιλιάδων ετών παραδόσεις, χαραγμένες βαθειά στην ψυχή μας, αλλά και γραμμένες στην 

τελευταία γωνιά της ιερής γης με το αίμα των μεγαλυτέρων ηρώων

 της ανθρωπίνης ιστορίας. 

Και αυτή τη στιγμή κοντά στο ρεύμα του Θυάμιδος και στις χιονισμένες πλαγιές της Πίνδου και των Μακεδονικών βουνών πολεμούμε, τις περισσότερες φορές με τη λόγχη, αποφασισμένοι να νικήσουμε 

ή να αποθάνουμε μέχρις ενός. 

Σ' αυτό τον άνισο σκληρότατο αλλά πεισματώδη αγώνα, που κάνει 

τον λυσσασμένο επιδρομέα να ξεσπάζη κατά των γυναικών, των 

γερόντων και των παιδιών, να καίη, να σκοτώνη, να ακρωτηριάζη, να διαμελίζη τους πληθυσμούς στις ανοχύρωτες και άμαχες πόλεις μας

 και στα ειρηνικά χωριά μας, έχουμε το αίσθημα ότι δεν

 υπερασπιζόμαστε δική μας μόνον υπόθεσι: 

Ότι αγωνιζόμεθα για την σωτηρία όλων εκείνων των Υψηλών αξιών

 που αποτελούν τον πνευματικό και ηθικό πολιτισμό, 

την πολύτιμη παρακαταθήκη που κληροδότησαν στην ανθρωπότητα 

οι δοξασμένοι πρόγονοι και που σήμερα βλέπουμε να απειλούνται από 

το κύμα της βαρβαρότητος και της βίας. 

Ακριβώς αυτό το αίσθημα εμπνέει το θάρρος σε μας τους Έλληνες διανοουμένους, τους ανθρώπους του πνεύματος και της τέχνης, 

ν' απευθυνθούμε στους αδελφούς μας όλου του Κόσμου για να 

ζητήσουμε όχι την υλική αλλά την ηθική βοήθειά τους. 

Ζητούμε την εισφορά των ψυχών, την επανάστασι των συνειδήσεων, 

το κήρυγμα, την άμεση επίδρασι, παντού όπου είναι δυνατόν, την 

άγρυπνη παρακολούθησι και την ενέργεια για ένα καινούργιο 

πνευματικό Μαραθώνα που θα απαλλάξη τα δυναστευόμενα Έθνη 

από τη φοβέρα της πιο μαύρης σκλαβιάς που γνώρισε ως τώρα ο κόσμος». 

Στις 10 Νοεμβρίου δημοσιεύτηκε στα «Αθηναϊκά Νέα», η 

γελοιογραφία του Φωκίωνα Δημητριάδη , όπου οι τρεις

 (παρ)ηττημένοι στρατηγοί Πράσκα, Μπαντόλιο και Ντε Βέκκι, προεξοφλούσαν την ήττα του «καινούργιου»… Ουμπάλντο Σοντού. 

Στο μέτωπο του Καλπακίου, το Ιταλικό πυροβολικό προσπαθούσε να καλύψει την σύμπτυξη των ιταλικών μονάδων. 

Το εσπέρας της 10ης Νοεμβρίου, τα υπολείμματα της Μεραρχίας 

Τζούλια συγκεντρώθηκαν στην Κόνιτσα. 

Την νύκτα της 10ης Νοεμβρίου η 8η Μεραρχία διέταξε 

την διενέργεια επιθετικών αναγνωρίσεων με σκοπό 

την αποκατάσταση του εθνικού εδάφους που είχε χαθεί.

 Στις 10 Νοεμβρίου, ο Παπάγος εξέδωσε το μακροσκελές και 

ψευδέστατο ανακοινωθέν που κάλυπτε τα λάθη του στην Πίνδο και διόρθωνε τις εντολές του. Το Ανανκοινωθέν για την Πίνδο που δεν 

ανέφερε τον Βραχνο και αποσιωπούσε 

παντελώς τη νίκη του Κατσιμήτρου και τις μάχες στην Γκραμπάλα, ανέφερε. 

 «Μεταξύ 28ης Οκτωβρίου και 10ης Νοεμβρίου εις τας ορεινάς και δασώδεις περιοχάς του Σμόλικα και του Γράμμου επί της Βορείου 

Πίνδου, έλαβον χώραν επιχειρήσεις σοβαράς εκτάσεως, καταλήξασαι

 εις πλήρη ήτταν και αποσύνθεσιν της μεραρχίας αλπινιστών, μιας 

των επιλέκτων μεραρχιών του εχθρού, ενισχυμένης δι' ιππικού, Βερσαλλιέρων και σχηματισμών της φασιστικής εθνοφρουράς. 

Η 3η Μεραρχία Αλπινιστών, από καιρού επιστρατευμένη και εμπειροπόλεμος, ευρίσκετο από έτους εις Αλβανίαν και ήτο πλήρως κατατοπισμένη με τας εδαφικάς συνθήκας του θεάτρου τούτου. 

Διά της μεγάλης ταύτης μονάδος του ο εχθρός επεδίωξε να επιφέρη 

ταχύ και αποφασιστικόν πλήγμα κατά των εν Ηπείρω δυνάμεών μας. 

Επεζήτησε τουτέστι, συγκρατών αυτάς κατά μέτωπον δι' ετέρων

 ισχυρών δυνάμεων, ιδία πυροβολικού και αρμάτων, ν' αποκόψη τας συγκοινωνίας των.

 Η 3η μεραρχία Αλπινιστών, ενεργούσα από της πρώτης στιγμής 

δι' όλων αυτής των δυνάμεων, επεχείρησε να διασχίση τας προαναφερθείσας ορεινάς περιοχάς και να αχθή ταχύτατα εις 

Μέτσοβον, επί της μεγάλης οδού ήτις συνδέει την ' Ηπειρον με την Θεσσαλίαν.  

Αρχικώς η εχθρική αυτή δύναμις συνήντησεν ελαφράς 

προκαλυπτικάς δυνάμεις ημών, αίτινες πιεσθείσαι ισχυρώς συνεπτύχθησαν επιβραδύνουσαι των εχθρόν. 

Εν τω μεταξύ ήρχισαν ταχύτατα να συρρέουν εις το πεδίον της μάχης,

 διά κοπιωδεστάτων πορειών, άλλαι δυνάμεις ημών εξ όλων των 

όπλων, εκ των προτέρων προοριζόμεναι διά τον τομέα τούτον, ως 

και έτεραι τοιαύται εγκαίρως προς την κατεύθυνσιν ταύτην προσανατολισθείσαι. 

Ανελήφθη ούτω εκ μέρους μας σφοδρά αντεπίθεσις, ήτις 

διεξήχθη μετά πείσματος υπό σκληράς εδαφικάς και καιρικάς 

συνθήκας και δυσχερεστάτας τοιαύτας ανεφοδιασμού και 

αναχορηγίας. 

Μετά σκληρόν αγώνα αι εχθρικαί δυνάμεις ανετράπησαν και

 σπεύδουσαι να διαφύγουν την πλήρη κύκλωσιν, υπεχώρησαν εν

 διαλύσει, καταδιωκόμεναι κατά πόδας. 

 Παρέσυρον εις φυγήν και τας αποσταλείσας προς ενίσχυσίν των 

εχθρικάς δυνάμεις, αίτινες άρτι αποβιβασθείσαι εις Αυλώνα, μετεφέρθησαν εσπευσμένως δι' αυτοκινήτων προς ενίσχυσίν των υποχωρουσών. 

Αι απώλειαι του εχθρού εις νεκρούς και τραυματίας υπήρξαν βαρείαι. Πολυπληθείς αιχμάλωτοι και παντοειδές υλικόν μη καταμετρηθέν

 εισέτι έπεσαν εις χείρας μας. 

Ο εχθρός προέβη εις λεηλασίας των χωρίων εις τα οποία είχεν

εισέλθει τινά των οποίων παρουσιάζουν θέαμα αληθούς 

καταστροφής».

Tο Γενικό Αρχηγείο των Ιταλικών Ενόπλων Δυνάμεων στις 10 Νοεμβρίου 1940 στο Ανακοινωθέν No. 155 ανέφερε:

 «Στην Ήπειρο, λαμπρή αναγνώριση από το ιππικό μας που προωθήθηκε μέχρι τον ποταμό Βούβο. Λάφυρα  ένα εχθρικό κανόνι και  όπλα. Στην κεντρική Μεσόγειο, σχηματισμοί βομβαρδιστικών μας επιτέθηκαν στις βρετανικές ναυτικές δυνάμεις, χτυπώντας ένα θωρηκτό και ένα αεροπλανοφόρο με βόμβες μεγάλου διαμετρήματος και ενεπλάκησαν σε μάχη με εχθρικά αεροσκάφη, καταρρίπτοντας δύο . Ένα τρίτο πιθανότατα καταρρίφθηκε. Ένας άλλος από τους σχηματισμούς μαχητικών μας κατέρριψε ένα εχθρικό αεροσκάφος τύπου Blenheim. Στη Βόρεια Αφρική, τα βομβαρδιστικά μας πραγματοποίησαν έντονες ενέργειες στην el Qasaba, Maaten         Bagush, el Dabá και Fuka. Το λιμάνι της Αλεξάνδρειας και το           Πορτ Σάιντ βομβαρδίστηκαν επίσης αποτελεσματικά. Όλα τα αεροσκάφη μας επέστρεψαν στις βάσεις τους. Ο εχθρός έριξε       μερικές βόμβες στη Ντέρνα χωρίς να προκαλέσει ζημιές.

Στην Ανατολική Αφρική, όπως ανακοινώθηκε στο Δελτίο αριθ. 153, σφοδρές μάχες έλαβαν χώρα στην περιοχή Γκαλαμπάτ. 

Πιεζόμενη από υπέρτερες δυνάμεις, η φρουρά μας στο Γκαλαμπάτ, 

μετά από σθεναρή αντίσταση, αναγκάστηκε να υποχωρήσει στο Μέτεμμα. 

Μια απόπειρα αντεπίθεσης την επόμενη μέρα απέτυχε λόγω 

έλλειψης δυνάμεων. Χθες μια άλλη αντεπίθεσή μας, που πραγματοποιήθηκε με υπερβολικές δυνάμεις, κατέπνιξε εντελώς       κάθε εχθρική αντίσταση. Το Γκαλαμπάτ, είναι και πάλι στη Κατοχή 

μας. Η αεροπορία μας, η οποία συνέβαλε δυναμικά στην επιχείρηση, πυρπόλησε τρία βρετανικά άρματα μάχης. Βομβάρδισε επίσης το Gedaref. Κατά τη διάρκεια της χθεσινής αεροπορικής επιδρομής του εχθρού στη Σαρδηνία, βόμβες έπεσαν στην περιοχή Carbonia χωρίς να προκαλέσουν θύματα ή ζημιές. Μια εχθρική αεροπορική επιδρομή     στην περιοχή της Κρεμόνα δεν προκάλεσε θύματα ή ζημιές. 

Σήμερα τα ξημερώματα, εχθρικά αεροσκάφη επιχείρησαν να 

πετάξουν πάνω από τη Νάπολη. Αντιμετωπίστηκαν  από το έγκαιρο αεροπορικό μπαράζ, και δεν μπόρεσαν να ρίξουν βόμβες στην πόλη. Μερικές βόμβες έπεσαν μεταξύ Νάπολης και Πομπηίας, μια     εμπρηστική βόμβα κοντά στο Torre Annunziata.  Χωρίς θύματα,      χωρίς ζημιές».

ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΧΑΤΖΑΡΑΣ