Ένα δείγμα από τη Τουραντό του Μπ.Μπρεχτ

Διάου ALPHA BANK: Γιατί δεν υποχωρεί η ανεργία;


Ένα δείγμα από τη Τουραντό του Μπ.Μπρεχτ Όπως δημοσιεύτηκε το 1978 για πρώτη φορά στην Ελλάδα στη «Καλλιτεχνική Επιθεώρηση» σε μετάφραση Σπύρου Παγιατάκη .

ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟ ΠΑΛΑΤΙ Μιά παραδουλεύτρα σφουγγαρίζει τό πάτωμα. Μπαίνει τρεχάτος ο αυτοκράτορας. Τον ακολουθεί ο αυλικός Διάου κι'ό πρωθυπουργός πού φορά κι αυτός καπέλλο των Διάου.

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ : Είμαι έξω φρενών. Πρέπει να κάθομαι και ν' ακούω, ότι το κράτος έχει πάρει την κάτω βόλτα από την κακιά διαχείριση και τη διαφθορά. Εντάξει. Αλλά να μου απαγορεύουν, μόνο και μόνο γι' αυτό την πρωινή μου πίπα! Αυτό πάει πολύ! Ή γνώμη μου είναι, ότι σαν αυτοκράτορας της Κίνας, κάτι τέτοιο δεν πρέπει νά τ' ανεχθώ.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ :Ή καρδιά σας, Μεγαλειότατε! Έγινε για την καρδιά σας!...

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ : Η καρδιά μου! Αν ή καρδιά μου πάσχει, αυτό συμβαίνει μόνο και μόνο επειδή δέ με παίρνει κανείς στά σοβαρά. Την περασμένη εβδομάδα μου διώξανε διακόσια άλογα. Ούτε ιππασία κάνει να πηγαίνω πιά! Κι' έγώ σώπασα...

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ : Σιωπήσατε;

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ : Πάντως, ήτανε σαν νά σώπασα. Σήμερα μαθαίνω, ότι πάει κι' ή δεύτερη πίπα. Ή καρδιά μου! Τά έσοδα ελαττωθήκανε! Παλιότερα, μούπανε νά διαλέξω ανάμεσα στο μονοπώλιο του μεταξιού και στο μονοπώλιο της βάμβακος. Κι' έγώ πήγα κατευθείαν ατό μετάξι. 'Αλλά με μεταπείσανε νά προτιμήσω τό βαμβάκι. Δεν είδα ποτέ κανέναν να φοράει βαμβακερά, όλοι μετάξια φοράνε. Είπα, τότε, κι'έγώ: Έν τάξει, ίσως φορά ό λαός βαμβάκι. Θά ποντάρω στόν λαό. Και τώρα πάω γιά πτώχευση, (στόν άδελφό του, Γιάου Γιέλ, πού μπαίνει)
- Γιάου Γιέλ, θά παραιτηθώ ...
ΓΙΑΟΥ ΓΙΕΛ: - Πάλι; Καί γιατί αυτή τή φορά;
ΑΥΛΙΚΟΣ ΔΙΑΟΥ: Ουουου! Ή Κίνα χωρίς τόν αυτοκράτορα της!

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ : Αυτό είναι αδιανόητον! Σέ τέτοια περίπτωση θά διαταχθή ταμιακός έλεγχος!

ΠΑΡΑΔΟΥΛΕΥΤΡΑ: (άφού της ψιθυρίζει κάτι ό αύλικός Διάου) Κυρ' αύτοκράτορα, δέν κάνει νά μάς παρατήσετε. (Σ' ένα νόημα τού αυλικού Διάου γονατίζει)
- Σάν μιά άπλή γυναίκα τού λαού, σάς παρακαλώ γονατιστή νά συνεχίσετε νά σηκώνετε τά βάρη τού θρόνου.

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ: Με συγκινεί πολύ αυτό, αλλά δεν γίνεται πια να το κάνω, άγαπητή μου γυναίκα. Τό αυτοκρατοριλήκι μου κοστίζει πανάκριβα, (στον Γιάου Γιέλ)
- Και γι ' αυτό φταις εσύ, και μη μου αντιλέγεις. Αν τότε δεν έδινα τήν έγκρισή μου γιά ν' άναλάβεις έσύ τό μονοπώλιο ...

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ : (ρίχνοντας μιά ματιά στήν παραδουλεύτρα). Η Μεγαλειότης Σας άρνήθηκε επισήμως ν 'άναμιχθεί στό μονοπώλιο, γιά νάμήν μπορεί νά ισχυρισθεί ποτέ κανείς ότι...
ΑΥΛΙΚΟΣ ΔΙΑΟΥ : .. .η  Μεγαλειότητά σας αναμειγνύεται εις το εμπόριον.

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ: Ακριβώς! Για να κάνουμε έτσι και λιγα λεφτά. Αλλά μήπως τα κάναμε; Απαιτώ ακριβή απολογισμό.

ΓΙΑΟΥ ΓΙΕΛ : (θυμωμένος) Φτάνει! (τραβά μπροστά την παραδουλεύτρα) ,Πόσα πλήρωσες για το τσεμπέρι σου;

ΠΑΡΑΔΟΥΛΕΥΤΡΑ: Δέκα Γιέν!
ΓΙΑΟΥ ΓΙΕΛ: Πότε; Πότε τ' αγόρασες;

ΠΑΡΑΔΟΥΛΕΥΤΡΑ: Πάνε τρία χρόνια.
ΓΙΑΟΥ ΓΙΕΛ : (στον αυτοκράτορα) Και ξέρεις πόσο κάνει τώρα; Τέσσερα Γιέν.

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ: (Ψηλαφίζει τό τσεμπέρι μέ ενδιαφέρον) Μα, είναι  βαμβάκι ;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Βάμβαξ, Μεγαλειότατε.

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ : (συνοφρυωμένος).  Και γατί το πουλάνε τώρα έτσι φτηνά;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ : Μεγαλειότατε, όπως και νάναι το πράγμα, πρέπει να μάθετε τήν άλήθεια. Περνάμε τά δυσκολότερα χρόνια της Κίνας! Ή εσοδεία...

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ: Τι συμβαίνει με την σοδειά; Έκανε άσχημο καιρό;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: (μ' ειρωνικό χαμόγελο). Ο καιρός ήταν καλός!

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ : Τότε θάτανε οι άγρότες πού τεμπελιάζανε!

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δουλέψανε και με το  παραπάνω!

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ : Τι γίνεται λοιπόν, τότε με τη σοδειά;

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ:  Είναι τεράστια! Αυτή είναι ή δυστυχία! Μια πού υπάρχει πολύ απ' όλα, δεν έχει τίποτα πιά άξια.

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ : Δηλαδή, θέλετε να μου πείτε ότι έχω τόσο πολύ βαμβάκι πού δεν μπορώ να ζητήσω μια λογική τιμή; Τότε εξαφανίστε το, μια ώρα αρχύτερα!

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μά Μεγαλειότατε ή κοινή γνώμη!

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ: Ορίστε μας; Φοράτε τό καπέλλο τών Διάου, καί θέλετε να με πείσετε ότι φοβάστε τήν κοινή γνώμη; Τότε, ετοιμάστε μου τον λόγο τής παραιτήσεώς μου (βγαίνει)

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ο Θεός νά φυλάει!...

ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ: (ξαναμπαίνοντας) Καί άπαιτώ νά μή ξανασυμβεί τίποτα πού υποσκάπτει τό κύρος μου (Βγαίνει οριστικά τώρα).