19/2/10

19 Φεβρουαρίου 1959.Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου


Του Σπύρου Δημητρίου
Οργανωτικού Γραμματέα της Επιτροπής Ενημερώσεως για τα Εθνικά Θέματα


Στίς 19 Φεβρουαρίου στο Λονδίνο υπογράφετε η Συμφωνία του Λονδίνου από τους πρωθυπουργούς και υπουργούς εξωτερικών Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας, τον εκπρόσωπο της ελληνοκυπριακής κοινότητας Μακάριο και τον εκπρόσωπο της τουρκοκυπριακής κοινότητας Φαζίλ Κιουτσούκ επικυρώνοντας την συμφωνία της Ζυρίχης που υπογράφηκε στις 11 Φεβρουαρίου 1959 από τους τότε πρωθυπουργούς της Ελλάδας Καραμανλή και της Τουρκίας Μεντερές.Η συνθήκη κατοχύρωνε την ανεξαρτησία της Κύπρου, καθόριζε το Σύνταγμα του νέου κράτους και τα δικαιώματα κάθε εθνοτικής κοινότητας όσον αφορά το κράτος και τη διακυβέρνηση. Η πολιτειακή οργάνωση του νεοσύστατου κράτους ήταν πολύπλοκη και απαιτούσε ομοφωνία και των δύο κοινοτήτων σε μια σειρά από θέματα. Ο Πρόεδρος θα ήταν Ελληνοκύπριος και ο Αντιπρόεδρος Τουρκοκύπριος.Στις συμφωνίες περιλαμβανόταν "Συνθήκη Εγγυήσεων" μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας και Κύπρου με την οποία, σε περίπτωση διασάλευσης της συνταγματικής τάξης, μια από τις τρεις πρώτες «εγγυήτριες δυνάμεις» θα μπορούσε να προβεί σε μονομερή δράση, αφού προηγουμένως είχαν εξαντληθεί τα περιθώρια διαπραγματεύσεων με τις άλλες δυο.Η Συνθήκη Εγγυήσεως είχε ως στόχο να διατηρηθεί η ανεξαρτησία, και η εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι εγγυήτριες δυνάμεις (το Ηνωμένο Βασίλειο, Τουρκία και Ελλάδα), εγγυήθηκαν να απαγορεύσουν την προώθηση "είτε της ένωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας με οποιοδήποτε άλλο κράτος, ή τη διχοτόμηση της νήσου". Το τρίτο άρθρο της Συνθήκης Εγγυήσεως αναφέρει «Εάν η κοινή και συντονισμένη δράση των εγγυήτριων χωρών είναι αποδεδειγμένα αδύνατη, κάθε μία από τις τρεις δυνάμεις που εγγυώνται διατηρεί το δικαίωμα να αναλάβει δράση με μοναδικό σκοπό να αποκαταστήσει την κατάσταση πραγμάτων που καθιερώνεται με την παρούσα Συνθήκη".
Ετσι κλείνει με δραματικό τρόπο, για την Ελλάδα και την Κύπρο ο ένδοξος αγώνας της ΕΟΚΑ για την ένωση της Μεγαλονήσου με τον εθνικό κορμό. Εναν αγώνα που ξεκίνησε με το δημοψίφησμα στις 15 Ιανουαρίου 1950, οδήγησε στις προσφυγές στα Η,Ε και τελικά στην έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα την 1 Απρίλη 1955.
Ο στόχος του αγώνα, η πολυπόθητη Ενωση, δεν πραγματοποιήθηκε αλλά τουναντίον οδηγηθήκαμε σε μια "τουρκοποιημένη" ανεξαρτησία ,ως αποτέλεσμα της Βρετανικής δολοπλοκίας με τους Τούρκους, την ανικανότητα των Ελληνικών Κυβερνήσεων και της αρχομανίας του Μακαρίου.
Μολαταύτα ο αγώνας έδωσε τους τελευταίους εθνικούς ήρωες, τον Αυξεντίου, τον Μάτση, τον Παλληκαρίδη, τον Καραολή, τον Δημητρίου, τον Γιάλουρο κ.α. που κάτω απο τις διαταγές του στρατηγού Γρίβα-Διγενή κτάφεραν να συγκινήσουν την παγκόσμια κοινότητα αγωνιζόμενοι για την αυτοδιάθεση-ένωση, ενισχύοντας με τις νίκες τους την διαπραγματευτική μας ικανότητα. Ετσι, ενώ αυτοί κατάφεραν να νικήσουν στρατιωτικά τους Βρετανούς, οι "διαπραγματευτές χάσανε" στην διαπραγμάτευση! Το φαιδρό της ιστορίας είναι ότι ο πρωθυπουργός της Ελλάδος, τότε Κ.Καραμανλής είπε ότι η 19 Φεβρουαρίου ήταν η ωραιότερη ημέρα της ζωής του!!
Σήμερα, 61 χρόνια μετά, οι προβληματικές συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου έφεραν καταστοφές και διχόνοιες που οδήγησαν στην τουρκική εισβολή το 1974 και το κυπριακό να παραμένει ανοιχτή πληγή για τον Ελληνισμό.
Οσο ν'αφορά τα οράματα, τους πόθους και τις θυσίες των αγωνιστών για αυτοδιάθεση-ένωση αυτά κάποιοι τα παραποίησαν και κατάντησαν να τα αναφέρουν ως αγώνες για την ανεξαρτησία!

Δεν υπάρχουν σχόλια: