20/9/20

Ο αρχηγός της ΠΕΑΝ Κωνσταντίνος Περρίκος και το μεγαλύτερο έως τον Σεπτέμβριο του 1942 σαμποτάζ σε πόλη της κατεχόμενης από τους Γερμανούς Ευρώπης.

Του Σπυρίδωνα Χατζάρα 

Σαν σήμερα ο Κώστας Περρίκος και η ΠΕΑΝ ανατίναξαν το κτίριο, στο οποίο είχε τα γραφεία της, η φιλοαξονική «Εθνικοσοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση» ΕΣΠΟ , στην γωνία Πατησίων- και Γλάδστωνος. Η ανατίναξη έγινε στις 12 το μεσημέρι, της Κυριακής , όταν συνεδρίαζε η ηγεσία της ΕΣΠΟ, ώστε να αποφευχθεί ο θάνατος αθώων περαστικών , και να προκληθούν θύματα μεταξύ των δωσιλόγων. Το κτίριο τυλίχτηκε στις φλόγες. 
Σκοτώθηκαν 43 Γερμανοί και 29 μέλη της ΕΣΠΟ και τραυματίστηκαν 3 γερμανοί στρατιώτες και 27 μέλη της ΕΣΠΟ. Μεταξύ των νεκρών ήταν και ο αρχηγός της ΕΣΠΟ, Στεροδήμος. 
 Η καταστροφή υπήρξε ολοκληρωτική. Ήταν το τέλος των προσπαθειών για δημιουργία ελληνικού εθνικοσοσιαλιστικού κινήματος Αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας ήταν ότι ματαιώθηκε η ιδέα ,που προωθούσε η ΕΣΠΟ, για συγκρότηση σώματος Ελλήνων εθελοντών, που θα πολεμούσε στο πλευρό των Γερμανών, και επομένως η ενέργεια της ΠΕΑΝ προκάλεσε μείζονα πολιτικά και κοινωνικά αποτελέσματα στην Ελλάδα της Κατοχής. Το ηθικό του χειμαζόμενου λαού τονώθηκε. 
Οι συμμαχικοί ραδιοσταθμοί ύμνησαν την επιχείρηση, που άλλωστε αποτελούσε το μεγαλύτερο έως τότε σαμποτάζ σε πόλη της κατεχόμενης Ευρώπης. 
Μόνη παραφωνία, η αποκήρυξη του σαμποτάζ από το ΕΑΜ, που το χαρακτήρισε ως «προβοκάτσια της Γκεστάπο», ενώ αποκάλεσε την ΠΕΑΝ «αντεθνική οργάνωση»

Η «Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων», ΠΕΑΝ δεν διατηρούσε επαφή με τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, και το δίκτυο του «Προμηθέα». 

Οι Κομμουνιστές και το ΕΑΜ που ενοχλήθηκαν από την πιθανή ανάπτυξη ενός εθνικιστικού αντιστασιακού πόλου στην Αθήνα φρόντισαν να καταδοθεί η ΠΕΑΝ στους Γερμανούς. 

 Η βόμβα, δέκα οκάδες δυναμίτιδα, μεταφέρθηκε από το σπίτι της Ιουλίας Μπίμπα στο Κουκάκι ως την πλατεία Κάνιγγος, από την ίδια και τον Μυτιληναίο, σε μια πάνινη τσάντα για ψώνια, σκεπασμένη με χόρτα. Στην επιχείρηση μετείχαν οι Περρίκος, Μυτιληναίος, Μπίμπα, Μούρτος, και οι φοιτητές Μιχαηλίδης (Χημείας), Σπύρος Γαλάτης (Νομικής), Νίκος Λάζαρης (Νομικής), Σπύρος Στανωτάς (ΑΣΟΕΕ). 
Ο Περρίκος εξασφάλισε εκρηκτικές ύλες από έργα οδοποιίας. Την βόμβα τοποθέτησαν ο Αντώνης Μυτιληναίος, Και Σπύρος Γαλάτης
Η ΠΕΑΝ ιδρύθηκε το φθινόπωρο του 1941, από τον Κώστα Περρίκο, που ήταν απότακτος του 1935 , αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας, καθώς και τους Αθανάσιο Σκούρα, Ιωάννη Κατεβάτη, Διονύσιο Παπαβασιλόπουλο, Γεώργιο Αλεξιάδη. 
Στην ίδρυσή της, όπως και με την Ιερά Ταξιαρχία, συνέβαλε αποφασιστικά ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος. 
Ο Κώστας Περρίκος ήταν αντιμοναρχικός,  αντιβασιλικός. 

Η παράνομη εφημερίδα της, ΠΕΑΝ, η «Δόξα» είχε αναδειχθεί σε ένα από τα σημαντικότερα αντιστασιακά έντυπα. Παράλληλα, ο Περρίκος, συγκρότησε το ένοπλο σκέλος της οργάνωσης. Από τον Μάρτιο του 1942, μια ομάδα της ΠΕΑΝ είχε ξεκινήσει σαμποτάζ, κυρίως στο λιμάνι του Πειραιά. Ωστόσο, μια άλλη ομάδα, ο Ουλαμός Καταστροφών, επίσης υπό την ηγεσία του, στόχευσε τις δωσιλογικές οργανώσεις. 
 Οι κυριότερες ήταν η Οργάνωσις Εθνικοσοσιαλιστικών Δυνάμεων Ελλάδος (ΟΕΔΕ) και η ΕΣΠΟ, υπό την ηγεσία του ιατρού Σπύρου Στεροδήμου, η οποία έδρευε στη γωνία Γλάδστωνος και Πατησίων, που προσπαθούσε να μετεξελιχθεί σε ελληνικό εθνικοσοσιαλιστικό κίνημα και σκόπευε να μεταφέρει εργάτες στη Γερμανία και να συγκροτήσει ελληνικά εθελοντικά στρατιωτικά τμήματα για να πολεμήσουν μαζί με τους Γερμανούς. 

 Η πρώτη επιχείρηση του Ουλαμού Καταστροφών ήταν η ανατίναξη της Λέσχης Αξιωματικών του Υγειονομικού του γερμανικού στρατού, στη γωνία των οδών Πατησίων και Βασιλέως Ηρακλείου, στις 15 Αυγούστου 1942, επέτειο του τορπιλισμού της «Ελλης», από τους Αντώνη Μυτιληναίο, Ιωάννη Νικολόπουλο και Γ. Παπαγιάννη. Στις 22 Αυγούστου, Σάββατο βράδυ, έγινε η δεύτερη ανατίναξη, των γραφείων της ΟΕΔΕ, στην περιοχή της Ομόνοιας, από τους Μυτιληναίο, Παναγιώτη Μιχαηλίδη και Νίκο Μούρτο. Στις 20 Σεπτεμβρίου 1942 ήταν η σειρά της ΕΣΠΟ. 

 Η ΠΕΑΝ, προδόθηκε, (από Έλληνα, για λίρες), και τα στελέχη της δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο. (Πλην ενός, που πολέμησε στη συνέχεια ενταγμένος στον ΕΔΕΣ και εκτελέστηκε από τον ΕΛΑΣ στα Δεκεμβριανά). Αυτός που τον πρόδωσε ήταν χωροφύλακας που συνελήφθη και θανατώθηκε αφού τυλίχτηκε το κεφάλι του με μαξιλάρι. Τον χτύπησαν με βαριοπούλα. 
Ο Προδότης ονομαζόταν Πολύκαρπος Νταλιάνης. Στις 7 Ιανουαρίου 1943. Εκτελέστηκαν οι: Αθανάσιος Σκούρας, Ιωάννης Κατεβάτης, Δημήτρης Λόης και Διονύσιος Παπαδόπουλος.
 Στις 4 Φεβρουαρίου 1943 εκτελέστηκε ο Κώστας Περρίκος. Πριν από την εκτέλεση, ο Περρίκος είπε στον Γερμανό επικεφαλής του αποσπάσματος : «Είμαι Έλλην αξιωματικός, έκαμα το καθήκον μου». Εκείνος τον χαιρέτισε στρατιωτικά και έδωσε την εντολή «πυρ». Ο ανθυποσμηναγός Κωνσταντίνος Περρίκος πριν τον πάρουν για εκτέλεση έγραψε αυτά τα λόγια , τα ξημερώματα της 4ης Φεβρουαρίου 1943. «Φεύγω με την ικανοποίηση πως αν δεν έκανα το χρέος μου προς την πατρίδα όσο έπρεπε, πάντως το έκανα όσο μπορούσα. Tο χρέος αυτό δεν τελειώνει ποτέ. Aν ζούσα, θα εξακολουθούσα την προσφορά μου και κατά την περίοδο της ειρήνης. Σεις που θα μείνετε, δουλέψτε για να σταματήσουν οι πόλεμοι, να ευημερήσουν όλοι οι άνθρωποι, να ενωθούν τα κράτη της Eυρώπης, να ειρηνεύσει και να ευτυχήσει ο κόσμος. Δουλέψτε για να καταργηθούν οι τεχνικοί φραγμοί που παρεμποδίζουν και σε άπειρες περιπτώσεις ματαιώνουν την πρόοδο των αξιών. Aφιερώστε τη ζωή σας στην Eλλάδα και την ανθρωπότητα. Εγκαταλείπω τον κόσμο χωρίς μίση και κακίες. Aγωνίσθηκα για την πατρίδα μου. Για τη δική τους πατρίδα αγωνίζονται κι εκείνοι οι οποίοι με καταδίκασαν. Θα ήθελα το αίμα μου να μη μας χωρίσει, αλλά να μας ενώσει στο μέλλον με τους σημερινούς αντιπάλους». 

Η Ιουλία Μπίμπα καταδικάστηκε δύο φορές σε θάνατο μαζί με τον Περρίκο στις 31 Δεκεμβρίου 1942. Αλλά, ενώ οι άνδρες εκτελέστηκαν δια τυφεκισμού στο Σκοπευτήριο Καισαριανής η Μπίμπα καρατομήθηκε . Και επειδή στην Ελλάδα δεν υπήρχε «δήμιος» μεταφέρθηκε στην Βιέννη όπου εκτελέστηκε «διά πελέκεως», στις 26 Φεβρουαρίου 1943. Ο Νίκος Λάζαρης, δολοφονήθηκε από την ΟΠΛΑ στα Δεκεμβριανά. Συνολικά, 36 μέλη της ΠΕΑΝ εκτελέστηκαν ή έπεσαν μαχόμενοι στην Αντίσταση και 16 εξ αυτών δολοφονήθηκαν από την ΟΠΛΑ στα Δεκεμβριανά. Από τους πρωταγωνιστές της ανατίναξης της ΕΣΠΟ μετα την Βάρκιζα ήσαν ζωντανοί , ο Γεώργιος Αλεξιάδης, ο Νίκος Μούρτος, ο Σπύρος Στανωτάς, και Πέτρος Λαμέρας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: