Κάρολος Παπούλιας:Ζούμε το τέλος μίας εποχής. Το κυρίαρχο μοντέλο οργάνωσης της οικονομίας αμφισβητείται εκ των πραγμάτων

Εκδήλωση για την 35η επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας.
Η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Συμπληρώνονται φέτος 35 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα μας, μετά από μία σκοτεινή επταετία. Κάθε τέτοια επέτειος υποχρεώνει σε σκέψεις απολογιστικές αλλά και σε στοχασμό για το αύριο.

Ο χαρακτήρας του εορτασμού της επετείου άλλαξε. Κι αυτή είναι, πιστεύω, μια επιλογή που αποδεικνύει βαθύ σεβασμό σε όλους όσοι αγωνίστηκαν ενάντια στη δικτατορία. Οι δεξιώσεις και οι κοσμικότητες είναι ασύμβατες προς το πνεύμα του αντιδικτατορικού αγώνα, προκαλούν το κοινό αίσθημα και προσβάλλουν το μέτρο που οφείλει να καθορίζει την συμπεριφορά του πολιτικού κόσμου.

Στις επικοινωνίες που έγιναν τις προηγούμενες μέρες με τους εκπροσώπους των αντιστασιακών οργανώσεων, με τους αγωνιστές και τους οικείους τους, διαπιστώσαμε ότι η αλλαγή του χαρακτήρα της σημερινής γιορτής ήταν ζητούμενο πρώτα για τους ίδιους τους πρωταγωνιστές της αποκατάστασης της Δημοκρατίας.

Αρκετοί από αυτούς είναι εδώ μαζί μας, άλλοι λείπουν και μας λείπουν, κάποιοι έχουν φύγει από τη ζωή και όλοι αποτελούν την πλέον ισχυρή απόδειξη ότι μέσα στην ελληνική κοινωνία υπάρχει και φως και μεγαλείο. Οι διαχρονικοί αγώνες του λαού μας είναι ο πυρήνας της αγωνιστικής μας αισιοδοξίας, που προκαλεί δημιουργικές δυνάμεις, αποβάλλει την ηττοπάθεια και φέρνει την αύρα ενός καλύτερου αύριο.

Έχουμε ανάγκη αυτή τη διαπίστωση σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία. H έξοδος απ' αυτή είναι αδύνατο να προβλεφθεί με ασφάλεια ενώ οι απαντήσεις που δίνονται διεθνώς για την αντιμετώπισή της είναι αποσπασματικές και μετέωρες.

Ζούμε το τέλος μίας εποχής. Το κυρίαρχο μοντέλο οργάνωσης της οικονομίας αμφισβητείται εκ των πραγμάτων, την ώρα που δεν προβάλλεται, με ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό τρόπο, η εναλλακτική πρόταση. Πρόταση για μια ανάπτυξη ενάντια στη φτώχεια, τον αποκλεισμό, την ανεργία, ιδίως των νέων.

Μία βεβαιότητα υπάρχει: Ότι η κοινωνική συνοχή στον αναπτυγμένο κόσμο απειλείται, ότι η ανασφάλεια των πολλών προκαλεί φοβικά σύνδρομα και εγκυμονεί κοινωνικές εκρήξεις.

Όμως η ποιότητα της δημοκρατίας συνδέεται άμεσα με την κάλυψη των βασικών αναγκών τουλάχιστον της ζωής των πολλών. Το προσωπικό αδιέξοδο κάθε άνεργου, η αγωνία κάθε νέου που ψάχνει μάταια για δουλειά είναι η πρώτη ύλη αναπόφευκτων κοινωνικών εντάσεων.
Φίλες και Φίλοι

Μιλάμε συχνά για κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στο πολιτικό σύστημα, μια κρίση που επιβεβαιώθηκε με την μεγάλη αποχή στις πρόσφατες ευρωεκλογές, σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτή η κρίση είναι βαθιά. Όχι μόνο γιατί κάποιοι εκπρόσωποι του λαού χρησιμοποιούν την πολιτική ως εφαλτήριο για τρυφηλή ζωή. Ούτε επειδή διαχρονικές παθογένειες στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης παραμένουν ζωντανές. Η κρίση είναι βαθιά κυρίως επειδή έχει τρωθεί ο αξιακός κώδικας: Κάθε είδους διευκολύνσεις και πελατειακές συμπεριφορές έχουν νομιμοποιηθεί ηθικά, ενώ η επιτυχία αντιμετωπίζεται συχνά ως εξαιρετική ικανότητα ακόμη και αν επήλθε με όρους αναξιοκρατίας.

Επειδή φαινόμενα δεκαετιών εμποδίζουν την πρόοδο της χώρας, χρειαζόμαστε επανακαθορισμό των κανόνων: Τι είναι σωστό και τι λάθος, πού βρίσκεται το δίκαιο και πού το άδικο, τι ενώνει το ατομικό με το συλλογικό συμφέρον, πώς ορίζεται ο κοινωνικός πολιτισμός, ποιες αξίες επιζητούμε και θαυμάζουμε, τι κόσμο τελικά θέλουμε να παραδώσουμε στα παιδιά μας.

Οι αγωνιστές που βρίσκονται σήμερα μαζί μας είναι πρότυπο αναφοράς. Γιατί έδωσαν πολλά σε όλους χωρίς να περιμένουν ανταλλάγματα, γιατί διακινδύνευσαν τη ζωή και την ησυχία τους στο όνομα της δημοκρατίας και της ελευθερίας.

Φίλες και Φίλοι

Το βλέμμα μας είναι, σήμερα και πάντα, στραμμένο στην Κύπρο, που παραμένει διχοτομημένη. Σταθερή μας επιδίωξη είναι ο τερματισμός της τουρκικής κατοχής και η λύση του κυπριακού με προσήλωση στο διεθνές δίκαιο και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών χωρίς επεμβατικά δικαιώματα. Με μια διαδικασία χωρίς επιδιαιτησία και χρονοδιαγράμματα και με προσήλωση στις ευρωπαϊκές αξίες και στις αρχές του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ευθύνη να συμβάλει στη θεραπεία της πληγής αυτή που αποτελεί μια απ' τις ντροπές του παγκόσμιου πολιτισμού.

Το έχω πει κι άλλες φορές, θα το επαναλάβω και σήμερα. Το κλειδί για τη δίκαιη, βιώσιμη και οριστική λύση του κυπριακού βρίσκεται στα χέρια της Άγκυρας. Για την ώρα δεν διαπιστώνουμε βούληση υπέρβασης αναχρονιστικών αντιλήψεων και εθνικιστικής λογικής. Αντίθετα, παρακολουθούμε με ανησυχία κλιμάκωση των προκλήσεων στο Αιγαίο και διαρκή προώθηση μονομερών ανιστόρητων διεκδικήσεων. Απατώνται όμως, αν νομίζουν ότι με τις υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά μας και τις απειλές μπορούν να κάμψουν τη θέλησή μας να υπερασπιστούμε τα νόμιμα δικαιώματά μας.

Φίλες και φίλοι,

Τριάντα πέντε χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα μας, υπάρχει η ωριμότητα να αποτιμήσουμε τα βήματα προόδου που έχουν γίνει μέχρι σήμερα και να αποφασίσουμε εκείνα που μένει να γίνουν.

Σας ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας σήμερα, εδώ. Θέλω ιδιαίτερα να ευχαριστήσω τους αγωνιστές του αντιδικτατορικού αγώνα που με ενθάρρυναν για την αλλαγή του χαρακτήρα του εορτασμού της επετείου. Σας ευχαριστώ, πρώτα απ' όλα, για το παράδειγμα που δίνετε με τη στάση της ζωής σας, με τα λόγια σας και με τη σιωπή σας.